Astanada jeŋıl relstı kölık qūrylysy qyzu jürıp jatyr. Qalalyq Kölık jäne jol-kölık infraqūrylymyn damytu basqarmasynyŋ habarlauynşa, LRT stansiialary qauıpsızdık pen qoljetımdılıktıŋ barlyq talaptaryn eskere otyryp salynuda.
Qalada qūrylys jūmystary qaita jandandy. Bügınde temır baǧanalar ornatylyp, injenerlık jelıler tolyqtai jürgızılıp jatyr. Elordadaǧy LRT qūrylysy 2025 jylǧa deiın aiaqtalady dep josparlanyp otyr.
Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev elordany damytu jönındegı keŋeste şahar basşysyna bırqatar tapsyrma jüktedı. Olardyŋ bırı ärı negızgısı – jyr bolǧan jeŋıl relstı transport jobasyn jüzege asyru. Prezident tūrǧyndarǧa berılgen uädenı oryndau kerektıgın aitty. Osyǧan orai, qala äkımı būl baǧytta jūmystyŋ jürıp jatqanyn jetkızgen bolatyn.
– Qazır jūmys qarqyndy jürıp jatyr. Qūrylysty jandandyru maqsatynda, ötken jyly Ükımet qarjynyŋ alǧaşqy bölıgın böldı. Bügıngı taŋda bırınşı kezeŋdı aiaqtauǧa küş salynyp otyr. Jobany tolyqqandy bıtıru üşın 2 jyl uaqyt qajet, – dedı Jeŋıs Qasymbek.
Astanada jeŋıl relstı kölıkte 18 stansiia bolady, olardyŋ ärqaisysy barlyq qajettı zattarmen jabdyqtalady. Būl jönınde Astana äkımdıgınıŋ Kölık jäne jol-kölık infraqūrylymyn damytu basqarmasy habarlady. LRT stansiialary qauıpsızdık pen qoljetımdılıktıŋ barlyq talaptaryn eskere otyryp salynuda.
– Stansiialarda biletterdı satyp aluǧa arnalǧan aimaqtar, sonyŋ ışınde avtomattandyrylǧan jüieler, sauda alaŋdary men därethanalary bar kütu zaldary, sondai-aq adamdardyŋ qauıptı jerlerge şyǧuyn boldyrmau jüielerı bolady, – delıngen baspasöz habarlamasynda.
Stansiiaǧa eskalatormen, sondai-aq liftpen köterıluge bolady. Liftter bırınşı kezekte mobildılıgı tömen azamattarǧa arnalyp salynady. Sonymen qatar, stansiiaǧa kıru üşın Qabanbai batyr daŋǧyly boiynşa 10 jerasty jaiau jürgınşıler ötkelın jäne Syǧanaq pen Qaldaiaqov köşelerınde jetı jerüstı ötkelın salu közdelgen.
Qazırgı kezde Astanada LRT jelısınıŋ jobasyn ıske asyru aiasynda Syǧanaq köşesınıŋ boiynda Sauran köşesı men Aqmeşıt köşesınıŋ qiylystarynda monolittı temırbeton balkalaryn ornatu jūmysy jürgızılıp jatyr. Osyǧan bailanysty, 25 tamyzdan bastap Syǧanaq köşesınıŋ boiymen, naqtyraq aitqanda, Qabanbai batyr daŋǧylynan Türkıstan köşesıne deiıngı (oŋtüstık jaǧy) qozǧalys tolyǧymen toqtatylyp, Syǧanaq köşesınıŋ boiymen Türkıstan köşesınen Qabanbai batyr daŋǧylyna deiıngı aralyqta (soltüstık jaǧy) qozǧalysqa ışınara şekteu (ekı jolaq) engızılgen bolatyn. Syǧanaq köşesındegı qūrylys jūmystarynyŋ jürgızıluıne bailanysty 30 qaraşaǧa deiın jabylǧanyn aita kele, «City Transportation Systems» JŞS basqarma basşysy Ǧani Tajiev bügıngı taŋda atqarylyp jatqan jūmystarǧa toqtaldy.
– Mümkındıktı paidalana otyryp, keltırılgen qolaisyzdyqtar üşın qala tūrǧyndarynan keşırım sūraimyz. Būl köşe Türkıstannan «Nomad» TK-ne deiıngı aralyqtaǧy oŋtüstık jaǧynan uaqytşa jabyldy. Bügıngı taŋda būl aumaqta qarqyndy jūmys jürgızılude, mūnda körıp otyrǧanyŋyzdai, tırek pen monolittı bölık tolyǧymen qūiylady. Bız ekı uchaskede, Syǧanaq pen Aqmeşıt köşelerınde uaqytşa konstruksiia jasadyq. Endı Sauran men Syǧanaq köşelerınde jūmystar jalǧasady. Būl uchaskedegı jūmystardy jospar boiynşa qaraşa aiynyŋ soŋyna deiın aiaqtaimyz. Qazırgı uaqytta äuejaidan «Nūrly jol» jaŋa temırjol vokzalynyŋ barlyq baǧyty boiynşa uchaskeler boiynşa jūmystar jürgızılıp jatyr, – dedı Ǧani Tajiev.
Basqarma basşysynyŋ aituynşa, bügıngı taŋda būl jerde şamamen 1 300 adam jūmys ısteude. LRT jelısınıŋ jobasyn ıske asyru aiasynda olar jyldyŋ barlyq mezgılınde, tıptı aua raiy -10 gradusqa deiın tömendegenşe jūmysty toqtatpaidy. Öitkenı 2024 jyldyŋ soŋyna deiın alǧaşqy ıske qosu keşenın aiaqtauǧa tiıs.
– Jalpy, kez kelgen damyǧan elderdıŋ qalalary men astanalarynda kölıktıŋ balamaly türı boluy kerek. Qazırgı uaqytta Astanada būl tek avtobus tasymalymen jüzege asyrylady. Jospar boiynşa 2024 jyldyŋ soŋyna deiın bız bırınşı qabyldau keşenın aiaqtaimyz. 2025 jyly synaq rejimınde bız bırınşı ıske qosu keşenın ıske qosamyz, al 2026 jyldyŋ soŋyna deiın, ärine, uaqtyly qarjylandyru bolǧan jaǧdaida ekınşı ıske qosu keşenın ıske qosatyn bolamyz. Jalpy 18 aialdamanyŋ 8-ı bırınşı kezeŋde qoldanysqa berıledı. Jürdek poiyzdyŋ jyldamdyǧy saǧatyna 80 şaqyrym, basqaru jüiesı tolyǧymen avtomattandyrylǧan. Ondaǧy jolauşylar aǧyny 25 myŋ adamǧa deiın jetkızılmek. Bärı qarjylandyruǧa bailanysty. Aqşa uaqytymen tüsıp tūrsa, jūmys ta uaqytyly aiaqtalady, – dedı basqarma basşysy.
Osylaişa, qūrylys jūmystary ekı kezeŋge bölıngen. Bırınşı kezeŋde 18 aialdamanyŋ tek segızı qoldanysqa berılıp, bes metropoliten poiyzy synaqtan ötedı. Vagondarǧa jük tielıp, olardyŋ jaramdylyǧy tekserıledı. Ol 2024 jyldyŋ soŋyna deiın aiaqtalyp, paidalanuǧa berılmek. Osy uaqyt ışınde 8 stansiia salu josparlanyp otyr. Olar Nūrsūltan Nazarbaev halyqaralyq äuejaiynda; Qabanbai batyr daŋǧylyndaǧy ainalma jolda; MEGA Silk Way SOO audanynda; Botanikalyq baqtyŋ janynda; Syǧanaq köşesınıŋ basynda; Abu Dhabi Plaza janynda; Ūlttyq muzei audanynda jäne Nūrly jol vokzalynda bolady.
Sondai-aq 2024 jyldyŋ soŋyna deiın estakada boiynşa qūrylys-montajdau jūmystary, onyŋ ışınde relsterdı montajdau jäne elektrlendıru jūmystary aiaqtalady. Bırınşı ıske qosu keşenın paidalanu kezeŋınde qalǧan 10 stansiiany qamtityn ekınşı ıske qosu keşenı boiynşa jūmystar qatar jürgızıletın bolady.
LRT marşrutynyŋ jalpy ūzyndyǧy 22,4 şaqyrymdy qūraidy. Jeŋıl relstı kölık qūrylysy sättı aiaqtalsa, ol Astanadaǧy äuejai men «Nūrly jol» vokzalyn bailanystyrady ärı şahardaǧy keptelıs mäselesın şeşedı dep josparlanuda.
