Ruhani jaŋǧyru – «Aspanǧa qaraimyn, jūldyzdy sanaimyn» dep jeŋıl ūiqasqa qūrylǧan jeŋıltek änderdı emes, qazaq sahna önerınıŋ ınju-marjandaryn, klassikalyq öner şeberlerınıŋ änderın nasihattau, bügıngı ūrpaqtyŋ sanasyna sıŋıru.
QR eŋbegı sıŋırgen ärtısı Kenjeǧali Myrjyqbai – qazaq operasy men klassikalyq muzykasynyŋ damuyna ölşeusız üles qosqan önerdegı biık tūlǧa. Leningrad konservatoriiasynyŋ tülegı. Talǧamy joǧary klassikalyq änşı. Sahnada ändı jandy dauyspen oryndaidy. Opera jäne balet teatrynda talai-talai keremet rolderdı somdaǧan. Kezınde Ǧ.Müsırepovtıŋ özı ülken baǧa bergen. Kenjeǧali – dala elınıŋ dästürın, mädenietın, dünietanymyn, syryn, boiauyn boiyna sıŋırgen jan-jaqty änşı.
Jaqynda L.Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq universitetınıŋ QR Tūŋǧyş Prezidentı atyndaǧy auditoriiada «Käusar» mädeni-tanymdyq bırlestıgınıŋ jetekşısı, QR eŋbek sıŋırgen ärtısı, önertanu professory Kenjeǧali Myrjyqbaidyŋ «Öner tūǧyry» atty därıs-konsertı öttı. Atalǧan şarada klassikalyq öner şeberı student-jastarǧa qazaq operasynyŋ tarihyn baiandap, Abai atyndaǧy qazaq opera teatrynyŋ ırgetasyn qalaǧan änşıler jäne operalyq spektaklder jazǧan kompozitorlar turaly maǧlūmattar berdı. Ariia, romans, halyq änı, estradalyq şyǧarmalardy oryndap, qoiylǧan sūraqtarǧa jauap berdı. Qazaq opera salasynyŋ damuyna airyqşa üles qosqan halqymyzdyŋ daryndy tūlǧalaryn tanystyrdy. Qazaqstannyŋ aituly sahna saŋlaqtary: Käuken Kenjetaev, Küläş Baiseiıtova, Rabiǧa Esımjanova, Mūqan Tölebaev, Manarbek Erjanov, Qalibek Quanyşbaev, Zeinep Qoişybaeva, Rişat, Müsılım Abdullinder, Baiǧali Dosymjanov, Ǧarifolla Qūrmanǧaliev, Jüsıpbek Elebekov, Qanabek Baiseiıtov, Ämıre Qaşaubaev syndy opera marjandarynyŋ önerge qosqan orasan zor ülesterın därıptedı.
Zaldan «Qazırgı taŋda estradada fonogrammamen eldı aldap jürgen änşıler turaly ne oilaisyz?» degen saual qoiyldy. Maestro: «Äu» demeitın qazaq joq. Azdaǧan dauysyn öŋdep, än aitady. Fonogramma, televidenie, klip, jūldyz bolyp şyǧarady. Men käsıbi änşılıktı 10 jyl oqydym. Bükıl dünie jüzınıŋ klassikasyn aitqan adammyn. Qazırgıler 10-15 än jazyp alady da, «jūldyzbyn» deidı. Solardyŋ kesırınen naǧyz talanttar köleŋkede qalyp jatyr. Qazaqstanǧa 15-20 käsıbi änşı jetıp jatyr. Olar ariiany da, halyq änın de, estradany da – bärın de aitar edı. Ändı būzyp aityp, jastardyŋ sanasyn ulap, talǧamyn būzyp jatyr. Jaŋa sızderdıŋ aldaryŋyzda oryndaǧan Ahmet Jūbanovtyŋ «Qarlyǧaş» änın «Dauys International» tobyndaǧy tört qyz būzyp oryndaidy. «Mynany toqtatyŋyzdar» dep televideniege de aityp jürıp toqtattym. Sol tört qyzdyŋ oryndauyndaǧy «Qarlyǧaş» änın tyŋdaǧan qazırgı jastar «ännıŋ aityluyn osylai qabyldaidy» dep qynjyla jauap berdı.
Sondai-aq, konserttık baǧdarlama ūsynyldy. Qalyŋ qauymǧa erekşe önerımen tanylyp, halyqtyŋ ystyq yqylasyna bölenıp jürgen kümıs kömei änşı Qazaqstan kompozitorlarynyŋ ǧana emes, şetel klassikterınıŋ änderın de oryndady.
K.Myrjyqbai Abaidyŋ «Aittym sälem, qalamqas», A.Jūbanovtyŋ «Qarlyǧaş», «Perskaia krasavisa» operasynan fransuz kompozitory Jorj Bizenıŋ «Smittıŋ serenadasyn», «Gori, gori, moia zvezda» orys romansyn, Estaidyŋ «Qūsni Qorlan», S.Mūhamedjanovtyŋ «Äiteuır sol bır qyz sūlu», Ş.Qaldaiaqovtyŋ «Änım sen edıŋ», Jaiau Mūsanyŋ «Aqsisa», Ä.Beiseuovtıŋ «Syrlasu valsı», M.Janbolatovtyŋ «Saǧyndym Saryarqany» änderın joǧary käsıbi deŋgeide oryndaǧanda, jastar änşınıŋ oryndau şeberlıgıne täntı boldy.
Jūldyz TOIBEK,
L.Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq
universitetınıŋ aǧa oqytuşysy
