Astana qalasy IID-nıŋ mūraǧatyndaǧy derek Qabievter otbasynyŋ jinaqtalǧan jalpy eŋbek ötılı 113 jyldy qūraitynyn aiǧaqtaidy. Sonyŋ 20 jyly – polisiia podpolkovnigı Qarlyǧaş Qabievanyŋ enşısınde.
Qarlyǧaşqa osy bır ǧimarat syrty suyqtau bolǧanymen, asa ystyq. Sonau Selinograd kezınen berı tys jaǧy türlı özgerıske tüsse de, ışkı ahualy sol qalypta qalǧan köpşılık ädette syrt ainalyp ötuge beiıl tūratyn sūrǧylt üige polisiia podpolkovnigı Qarlyǧaş Qabieva nege yntyq? Oilap körse, onyŋ törkının oqaly pogondy qyz, negızınen, bır ǧana närseden köredı. Äulet dästürınen! Olai paiymdauynyŋ öz qisyny bar. Qarlyǧaştyŋ es bılgelı körgenı ılgışte qatar tızılıp tūratyn iyǧynda jūldyzdar jarqyraǧan äskeri pışındegı kiımder bolsa qaitpek… Ata-anasy – milisiia qyzmetkerlerı, tärtıp saqşysy naǧaşy atasynyŋ 33 jylǧy jūmys orny osy bolsa. Marqūm ınısı Serık te osy üidıŋ tabaldyryǧyn künde attasa… Osynyŋ bärı sanasynda igı ız qaldyruy zaŋdy ǧoi.
Bırde Astana qalalyq IID-de jaŋadan jūmysqa qabyldanatyn ümıtkerlerdı ırıkteu öttı. Irıkteu komissiiasynyŋ qūramynda departamenttıŋ aqparattyq-taldau ortalyǧynyŋ bastyǧy retınde Qarlyǧaş Qabieva da boldy. Osy ırıkteu kezınde būdan şirek ǧasyr būrynǧy bır jai oiyna oraldy. Tūlymy jelbıregen boijetkennıŋ alǧaşqy osyndai ǧimarattyŋ esıgın imene aşqan kezı-tın. 1995 jyl edı. Torǧai oblystyq Işkı ıster basqarmasy.
Maŋaiyna şoli qarasa, bärı qatqyl öŋdı. Kädımgı kündelıktı ömırdegıdei emen-jarqyn, aǧyl-tegıl aqtarylyp söilesıp jürgen jan körmeisıŋ. Ärı ketkendegı ıltipaty bas izeu. Kezekşıden sūrap, IIB bastyǧynyŋ kabinetın betke alǧan. Būl jerde endı tıpten basqa körınıs. Köpten kütıp otyrǧan kädelı qonaǧy kelgendei qabyldaǧan oblystyq IIB departament bastyǧy Jazit Ahmetov boijetkendı üirenşıktı sūraqtarmen äŋgımege jetektei otyryp, Qarlyǧaştyŋ Qabievter otbasynan ekenın estıgende säl kıdırıp baryp, Älihan Irgebaiūlynyŋ nemeresı boldyŋ ǧoi, öte jaqsy dep yqylasyn tanytty. Laiyqty maman bolatynyŋa senemın, endı arnaiy oqu ornyn bıtırseŋ öte jaqsy bolar edı, ömır-baqi qatardaǧy polisei nemese serjant bolyp jüre almaisyŋ ǧoi dep qamqorlyq tanyta, ötınışıne şiyrlap qolyn qoiǧan edı. Aǧa sözı türtkı boldy ma, älde özınıŋ kökeiınde jürgen oiy ma edı, köp ūzamai Qostanaidaǧy milisiia mektebınıŋ kursanty atanǧan boijetken eŋbekten qol üzbei jürıp syrttai ony bıtırıp aldy.
Sodan bastap 2011 jylǧa deiın jedel-ızdestıru qyzmetınde jemıstı eŋbek ettı. Jazit Ahmetov sözınıŋ jany bar edı. Qazır Qarlyǧaş eŋbek etetın Astana departamentındegıler de Qabievter äuletın maqtanyşpen ataidy. Jalpy jiyntyq ötılı 113 jyldy qūraityn būl dinastiianyŋ ärbır müşesı – öz ortasynyŋ qūrmettısı. «Maǧan qanat bıtırgen basşynyŋ sol bır auyz jyly sözı edı» deidı bügınde özı bır salany basqaryp otyrǧan Qarlyǧaş Amankeldıqyzy.
Köp jyl būrynǧy sol suret köz aldynan jyldam syrǧyp ötken podpolkovnik myna boijetkender men bozbalalarǧa da sondai demeu qajet-aq dep tüigen. Qalai dese de, būl ūjymdyq ūiǧarym arqyly şeşılmek. Bıraq ol är saladan bıreuden ǧana ūsynylyp otyrǧan 5-6 orynǧa 30 ümıtkerdıŋ bärı ornalasa almaidy ǧoi dep özın jūbatady. Bügınde Astana qalasy IID aqparattyq-taldau ortalyǧynyŋ bastyǧy, polisiia podpolkovnigı Qarlyǧaş Qabieva būl äulettıŋ üşınşı ūrpaǧy bolyp sanalady. Öz ısınıŋ maitalmany, ömırlık ūstanymy tastai Qarlyǧaş naǧaşy atasy Älihan Irgebaiūlynyŋ aldynda terbelıp otyryp tärbielendı dese bolady. 33 jyl aiaq jazbai uchaskelık inspektor bolyp qyzmet atqarǧan aqsaqaldyŋ äskeri tärtıbı nemeresıne jūqpai da qalmady.
«Men erteŋ maior bolamyn» deitın edı dep sol kezdegı büldırşınnıŋ bal tılın eske alady Qarlyǧaştyŋ anasy Rysaldy Älihanqyzynyŋ sözıne qaraǧanda, 17 jyl AIIB bastyǧynyŋ jedel jūmystar boiynşa orynbasary bolyp qyzmet atqarǧan äkesı Amankeldı Qabiev ömırınıŋ soŋyna deiın balalarynyŋ mamandyq taŋdauyna kilıkpegenın aitady. Özınıŋ de balalarynyŋ şeşımıne qarsy bolmaǧanyn, alaida basqa mamandyqty igergenın qalaǧanyn jasyrmaidy. Özektı örteitın ökınışter de bolady. Rysaldy Qabievanyŋ kökeiınen Aqmola oblystyq IIB-nyŋ aǧa tergeuşısı – ūly Serıktıŋ qyzmettık mındetın atqaru üstınde ajal qūşqan qaiǧysy ǧana keter emes. Ana jüregı būl qazany özgelerden auyr qabyldady.
Astana qalasy IID-de bır jetıstık bolsa, onda Qabievterdıŋ ülesı jatatynyn departament basşylyǧy da oraiy tüsken jerde atap otyrady. Osy Qarlyǧaş jetekşılık etetın aqparattyq-taldau ortalyǧy departamenttegı qosymşa sala bolyp esepteledı. Qylmyskerdıŋ qolǧa tüsuı, halyqaralyq ızdeudegılerdıŋ, ız-tüzsız joǧalǧandardyŋ tabyluy osy ortalyq taldap beretın qūndy derekke tıkelei bailanysty. Derek. Taldau. Būl – ortalyqtyŋ kündelıktı jūmysy. Taiauda ǧana auyr qylmys jasaǧany üşın ızdestırılude jürgen Resei Federasiiasynyŋ azamaty B.Abdumalikov Astana qalasy qabyldau ornyna jetkızılgen.
Ol bırneşe qūjatpen qūryqqa tüspei jürgen eken. Sony osy bölım anyqtady. Būl – ortalyq tırlıgınıŋ bır ǧana mysaly. Beinelei aitqanda, är nysandy lupamen qaraǧandai tekseretın būl jerge bılıktı de bılımdı, taldauǧa beiım adamdar qajet. Būl mındettı Qarlyǧaş Amankeldıqyzy basqaratyn ortalyq abyroimen atqaryp keledı. Basşy bolsa, qazır özge qylmys türlerımen qatar nazardyŋ negızınen laŋkestıkke qoiylyp otyrǧanyn aitady. Al ärıptesterı jūmysty şeber ūiymdastyratyn Qarlyǧaştyŋ naǧyz ornyn tapqan maman ekenın maqtanyşpen jetkızedı. «Janym – arymnyŋ sadaǧasy» degen ūstanymdaǧy podpolkovniktıŋ ülgısı bız tılge tiek etıp otyrǧan dinastiialyq dästür bergen nätije ekenın basa aitqan jön. Būl oraida «mūndai dinastiialyq dästürdıŋ öz tiımdılıgı bar.
Ol – äulet müşelerı tarapynan jauapkerşılıktıŋ moldyǧynda. Keiıngı buynnyŋ özınen būrynǧy ülkenderdıŋ atyna kır keltırmeuge bekınetındıgınde. Söitıp, tüptep kelgende, polisiia organy tazalyǧyn saqtauǧa zor üles qosatyndyǧynda» degen edı bırde Işkı ıster ministrı, polisiia general-polkovnigı Qalmūhanbet Qasymov. Bızdıŋ keiıpkerımız ministr aitqan paiymnyŋ tolyq dälelındei. Şaşyna aq bantik bailaǧan keşegı qyz Qarlyǧaş – bügınde qyz qylyǧyn qiiadan baiqap, sıŋlıge jol sılteitın, aǧaiyn arasynda ala jıptıŋ jatpauyn jadynda berık ūstaǧan dana äiel. Sūrǧylt kiım ajaryna aiqyş äkele almaǧan abzal ananyŋ mereiın ūly men qyzy odan ärı ösıre tüsken.
Atadan alǧan abyz aqyl, äke-şeşeden būiyrtqan önege «oq jonuǧa da, ton pışuge de» jarap tūr.Qiyndyǧy men qyzyǧy qatar örılgen polisiia qyzmetınde döŋgelegen «aldyŋǧy arba» barda sürleuden jaŋylmaitynyna ol bek senımdı.
Aitqadyr TILEUOV,
jurnalist
