Marina FREI: JİDENIŊ İISIN JİI SAǦYNAMYN
Men bügınde Germaniianyŋ Berzenbriuk qalasynda tūramyn. Osydan on tört jyl būryn kındık qanym tamǧan Qazaqstannan tarihi otanymyzǧa köştık. Qanşa jyl ötse de, kielı jerdıŋ topyraǧyn, tuǧan auylymdy, ondaǧy qazaqtardy saǧynamyn.
Qazaqtar «tuǧan jerdıŋ tütını ystyq» dep beker aitpaǧan eken?! 1977 jyly Qyzylorda oblysy, Şielı audany, Jaŋatūrmys auylynda tuǧanmyn. Sol auyldaǧy jergılıktı halyqpen tuǧandai aralasyp ketken üş nemıs otbasynyŋ bırı bız edık. Äkem Tomas kolhozda jūmys ıstese, anam Nelli mektepte 25 jyl eŋbek ettı. Olardyŋ auylǧa degen saǧynyşyn qalammen jetkızu mümkın emes.
Bız Germaniiaǧa otbasymyzben qonys audardyq. Keterde körşı-qolaŋdar jinalyp, aq dastarqan jaiyp, aq tılekterın aityp şyǧaryp salǧan edı.
Äkem qazaqtardan köp närse üirendı. Auylda jügerısı men jidesı keremet jaiqalyp ösetın bızdıŋ üi edı, şırkın! Tauyq, üirek, qaz ösırıp, mal basyn qanşama köbeitken edık.
Özım sondaǧy orta mekteptı tämamdadym. Altyn mınezdı Fanar apaiymdy, özı qatal bolǧanymen jüregı jūmsaq Qydyrbai aǧaiymdy saǧyndym. Körşılerdıŋ qonaqjailyǧynyŋ özı nege tūrady?! Auyldyŋ qūrtyn, maiyn, ırımşıgı men pısken airanyn saǧynamyn. Keide balalarym da osyndai dämdı bılgende ǧoi dep armandaimyn.
Germaniiaǧa kelıp, nemıs jıgıtıne tūrmysqa şyqtym. Şükır, ūlym men qyzym ösıp keledı. Osynda densaulyq saqtau mekemesınde jūmys ısteimın. Öz Otanymyzda jürsek te, tuǧan jerdıŋ saǧynyşy basylmaidy eken. Balalyq şaǧym ötken
Jaŋatūrmystaǧy tamdy körgım kelıp, aŋsaimyn.
Qazır aqparattyq tehnologiianyŋ damyǧan zamany. Äleumettık jelıler arqyly auyldaǧy tanystardy tauyp alyp, hat-habar almasyp tūramyn. Auyldyŋ jaŋalyqtaryn qalt jıbermeimın.
Älgı özım tuyp-ösken üidıŋ, oqyǧan mektebımnıŋ suretın aldyryp, internettegı jeke paraqşama salyp qoiǧanmyn. Äzırge saǧynyşymdy solai basyp jürmın.
Aitpaqşy, köz körgen körşı ata-äjelerdıŋ, aǧalardyŋ qaitys bolǧanyn estıgende, töbeme mūzdai su qūiyp jıbergendei bolady. Köz aldyma ol kısılerdıŋ jarqyn beinesı keldı. Äsırese, marqūm Albala apanyŋ jügerını äbden sütke qainatyp pısırgen, tıl üiırer nauryz köjesınıŋ erekşe dämı auzymnan ketpeidı.
Qazır auylymnyŋ jaǧdaiy bırşama jaqsarǧan siiaqty. Būryn aialdamalar bolmaityn. Sonda da şaŋ basqan köşelerın saǧynady ekensıŋ.
Ol kezderı auyl klubyna jinalyp, jastar jaǧy konsert qoiatyn edık. Sol künder qyzyqty edı, şırkın! Būiyrtsa, balalaryma tuǧan auylymdy, oqyǧan mektebımdı körsetsem deimın.
Ömırlık täjıribemde Qazaq elıne eşteŋe jetpeitının ūqtym, bır künı Qazaqstanǧa qydyryp keletınımız – aqiqat!
Berzenbriuk qalasy, Germaniia