Kadr tūraqtylyǧyn saqtau qai salada da maŋyzdy. Äsırese ol eldıŋ densaulyǧyna jauapty mamandarǧa bailanysty bolsa ekı ese özektı. Osy oraida qalalyq Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasy elordada medisina mamandaryn tūraqtandyru boiynşa jürgızılıp jatqan jūmystary turaly aqparatpen bölıstı.
Medisinalyq kadrlardyŋ tapşylyǧyn joiu mäselesı basqarmanyŋ tūraqty baqylauynda. Basqarmanyŋ baspasöz qyzmetı bergen mälımetterge qaraǧanda, bügınde elordada memlekettık densaulyq saqtau sektorynda 12108 adam eŋbek etedı. Onyŋ 3,5 myŋy – därıger, qalǧany – orta medisinalyq qyzmetker jäne kışı personal. Osy qyzmetkerlerdıŋ qataryn jyl saiyn tolyqtyryp otyru üşın oqu oryndaryna bölınetın granttar sanyn arttyru kerek. Jergılıktı biudjetten 2020 jyly 243 grant bölınıp, onyŋ ışınde 2022 jyly 151 jas maman, 2023 jyly 92 jas maman oquyn aiaqtaǧan. 2022-2023 jyldarǧa 19 mamandyq boiynşa 128 orynǧa grant bölıngen, 2023-2026 jyldarǧa Astana qalasynyŋ Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasy 131 grant bölu turaly ötınım berdı.
– Mamandardy salada tūraqtandyruǧa yqpal etetın negızgı faktordyŋ bırı – tūrǧyn üi mäselesı, iaǧni medisina mamandaryn baspanamen qamtamasyz etuge jaǧdai jasau. Astana qalasynyŋ äkımdıgı jūmys ısteitın jastar üşın satyp alu qūqyǧynsyz jalǧa berıletın tūrǧyn üi jäne tūrǧyn üige mūqtaj retınde jergılıktı atqaruşy organdarda esepte tūrǧan azamattar üşın «Şaŋyraq» baǧdarlamalaryn ıske asyruda. Elorda jastaryn tūrǧyn üimen qamtamasyz etudıŋ qosymşa qūraly retınde «Elorda jastary» jeŋıldetılgen kredit beru baǧdarlamasy bekıtıldı, – deidı basqarma basşysynyŋ orynbasary Berık Qaikenov.
Sondai-aq bılıktı kadrlardy tartu maqsatynda äkımdık medisina qyzmetkerlerıne arnalǧan 1 jataqhana salu boiynşa jūmys jürgızude, iaǧni Almaty audany aumaǧyndaǧy Astana-Qaraǧandy tasjolynyŋ boiynda densaulyq saqtau qyzmetkerlerıne arnalǧan jataqhana salu közdelıp otyr. Sonymen qatar medisinalyq ūiymdarda qyzmetkerler üşın qosymşa äleumettık qoldau şaralary qabyldanuda, mysaly: tūrǧyn üidı jalǧa aludyŋ ışınara tölemı jäne 2 bazalyq lauazymdyq jalaqy mölşerınde bonustyq tölem, qoǧamdyq kölıkte jol jüru üşın kölık kartasyn beru qarastyrylady.
Astanada qazırgı taŋda 207 medisina qyzmetkerı jetıspeidı. Eŋ aldymen, salalyq därıgerler jetıspeidı, sebebı aqşasy az. Atap aitqanda, barlyq jerde endokrinolog, revmatolog, anesteziologtar tapşy
Bügınde Astananyŋ Qoǧamdyq densaulyq saqtau jelısınde atalǧan basqarmaǧa baǧynysty 33 ūiym bar. Olardyŋ 16-sy alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömek körsetetın, 11-ı stasionarlyq ūiym (4363 tösek-oryn bar, sonyŋ 2807-sı eresekterge arnalǧan, 1006-sy balalarǧa arnalǧan jäne 550 akuşerlık tösek-oryn), jedel järdem stansiiasy jäne 5 özge de ūiym bar. Alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömek körsetetın ūiymdarǧa 1368744 tūrǧyn tırkelgen. Sondai-aq qalada barlyǧy 2153 tösek-orynmen qamtylǧan 7 respublikalyq jäne vedomstvolyq auruhana bar.
Densaulyq salasyn sifrlandyru – basqarmanyŋ aldynda tūrǧan basym mındettıŋ bırı. Bügıngı taŋda ärbır tūrǧynǧa elektrondyq densaulyq tölqūjaty jasaldy. 3 millionǧa juyq ötınış boiynşa medisinalyq aqparattyq jüie arqyly qyzmet körsetıldı.
Sondai-aq bırqatar qyzmettı aluǧa mümkındık beretın mobildı qosymşalar äzırlendı, mysaly, därıgerge jazylu, därıgerdı üige şaqyru jäne basqalar. Būl qosymşa 1 millionnan astam ret qoldanyldy. Mobildı qosymşany paidalanuşylar sany 300 myŋnan asty (18-50 jastaǧy belsendı halyqtyŋ 48,6 paiyzy). 2023 jyldyŋ 6 aiynda sirek kezdesetın aurularmen auyratyn 270 nauqas därı-därmek jäne medisinalyq būiymdarmen qamtamasyz etıldı.
2020-2022 jyldary medisinalyq ūiymdardy qaita jaraqtandyruǧa 17,4 mlrd teŋge, sonyŋ 23 mln teŋgesı respublikalyq biudjetten bölındı. Qarajat tömendegı medisinalyq qūrylǧylardy aluǧa jūmsaldy: 22 rentgendık fliuorografiia keşenı, 9 kompiuterlık tomografiia, 9 beinegastroskop, 22 UDZ apparaty, 91 ÖJJ apparaty, 14 stomatologiialyq qondyrǧy, 40 reanimasiialyq köpbeiındı tösek, 1 angiograf, 1 MRT, jaŋa tuǧan närestege arnalǧan 20 inkubator, 174 nauqastyŋ tösek janyndaǧy monitory. Qosymşa 744,6 mln teŋgege alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömek ūiymdaryna 51 kölık berıldı. Respublikalyq biudjet esebınen 55 jedel järdem avtokölıgı alyndy. Qazırgı taŋda jedel järdem sanitarlyq parkınde 165 kölık bar.
Elorda aumaǧynda densaulyq saqtau salasy nysandary infraqūrylymyn damytu jūmysy da jürgızılude. Biyl qūny 21,5 mlrd teŋgenı qūraityn 3 nysannyŋ qūrylysy aiaqtalady:
1) patologoanatomiialyq biuro;
2) 1 auysymda 500 adamdy syidyra alatyn «Nūrly jol» vokzaly audanyndaǧy ambulatorlyq keşen, ol jeke investisiialyq qarajat esebınen salynyp jatyr;
3) 1 auysymda 500 adamdy syidyra alatyn Ş.Beisekova köşesı boiyndaǧy ambulatorlyq keşen jeke investisiialyq qarajat esebınen salynyp jatyr.
Jalpy qūrylysy 2024-2025 jyldary aiaqtalatyn 10 nysan salu josparlanyp otyr. Sonyŋ ışınde üşeuı respublikalyq biudjetten bölıngen qarajatqa salynady. 250 jäne 200 orynǧa arnalǧan 2 perinataldy ortalyq Almaty jäne Saryarqa audandarynda salynady. Saryarqa audanyndaǧy ortalyqty «Samūryq-Qazyna» qory qarjylandyrady. Sosyn «Öndırıs» tūrǧyn alabynda bır auysymda 250 adamdy qabyldaityn ambulatorlyq keşen. Sonymen bırge jergılıktı biudjet esebınen 2 nysan salynady.
Jeke investisiia ülesın arttyru maqsatynda 5 emhananyŋ qūrylysy josparlanyp otyr. Oǧan 36 mlrd teŋge qarastyrylǧan. Būl emhanalar qatarynda «Telman» tūrǧyn alabynda salynatyn, auysymyna 500 adamdy qabyldauǧa arnalǧan ambulatorlyq keşenı, «Prigorodnyi» tūrǧyn alabynda auysymyna 150 adamdy qabyldauǧa arnalǧan ambulatorlyq keşenı, «İnternasionalnyi» tūrǧyn alabynda auysymyna 150 adamdy qabyldauǧa arnalǧan ambulatorlyq keşenı, «Jaǧalau» tūrǧyn alabynda auysymyna 250 adamdy qabyldauǧa arnalǧan ambulatorlyq keşenı jäne «Capital park» tūrǧyn üi keşenınde auysymyna 250 adamdy qabyldauǧa arnalǧan ambulatorlyq keşen bar.
2020 jyldan bastap därıgerlerdıŋ ortaşa jalaqysy 60 paiyzǧa, iaǧni 210 myŋ teŋgeden 422 myŋ teŋgege deiın jäne orta medisinalyq personaldyŋ jalaqysy 50 paiyzǧa, 130 myŋ teŋgeden 236 myŋ teŋgege deiın östı. Al biyl därıgerler jalaqysy 30 paiyzǧa deiın jäne orta medisinalyq personaldyŋ jalaqysy 20 paiyzǧa ösedı.
