Bügınde üidegı nemerelerımızben bırge otyryp teledidar köruden qaldyq. Kün saiyn neşe türlı jamanat habarlardy estimız. Üreige toly aqparattardan aiaq alyp jüre almaityn boldyq. Qatygezdıktıŋ janymyzǧa dendegenı sonşa, meiırımnen jūrdai bolyp baramyz. Ne sebeptı olai boldyq? Beibıt zamanda meiırımge nege şöldep jürmız?
Qazırgı künde elımızde qarttar üiıne baratyn egde adamdar sany ösken. Balalary men nemerelerı bar ülken kısıler qarttar üiın panalauda. Tıptı keibırı äke-şeşesınıŋ zeinetaqysyn alu üşın ai saiyn kelıp tūratyn körınedı. Qandai maqsatpen kelgenın bılse de, olar «ışten şyqqan şūbar jylannyŋ» betın qaitarmai, zeinetaqysynyŋ bır tiynyn qaldyrmai, sanap beredı. Balalary üşın ǧūmyr keşken ata-anasyna öz şaŋyraǧynan ūltaraqtai oryn būiyrmauy – qasıret.
Äke-şeşe qai jerden, neden qatelık jıberdı?
Mynadai bır oqiǧa bolǧan. Erterekte bır jıgıt äkesın qapqa salyp alyp, biık taudyŋ ūşar şyŋyna alyp kelıptı desedı. Qaptyŋ auzyn şeşıp, äkesın şyǧarsa, ol sylq-sylq küledı deidı. Äkesı jyndanyp kettı me dep balasy aŋ-taŋ qalady. Söitse äkesı: «Balam, tura osy senıŋ jasyŋda men de äkemdı taudyŋ basyna äkelıp tastap edım» deptı. «Ataŋa ne ısteseŋ, aldyŋa sol keledı» degen osy bolsa kerek. Jas kezıŋde jıbergen qatelık tübı aldyŋnan şyqpai qoimaidy.
Qazırgı qoǧamda, ökınışke qarai, adamdardyŋ boiyndaǧy iman, ruhani qasietter tömendep barady. Talai asyl qūndylyqtarymyzdy joǧaltyp aludamyz. Ol qasietter adamnyŋ boiyna balalyq kezınen qalyptasady. Balanyŋ balalyq şaǧy baqytty bolu kerek. Jetkınşektıŋ sanasy taza bolsa, meiırımge bölenıp össe, ol qatygezdık pen qatelıktıŋ auylynan alys tūrady. Balanyŋ qiyny joq, qiyndyq myna bızde, iaǧni ülkenderde. Auzy dualy qazaqtyŋ aqsaqaldary balalaryn, nemere-şöberelerın danalyq sözdermen, ūlaǧatty naqyldarmen tärbielegen. Abaidyŋ abyz boluy – Qūnanbaidyŋ kemeŋgerlıgı men asyl äjesı Zerenıŋ aqylynda. Şoqan nege erekşe jaratyldy? Öitkenı Aiǧanymdai äjenıŋ meiırımıne qanyp östı. Ūl arqyly bütın ūltty tärbieleuge bolatynyn tarihtaǧy ūly analar bılgen. Ūlttyq ideiany ardaq tūtqan Alaş qairatkerlerınıŋ bärı ata-baba dästürın därıptegen otbasynda östı.
Sondyqtan balamyzdyŋ, nemeremızdıŋ keleşegı jarqyn bolsyn desek, otbasymyzda meiırımdılıktı, raqymşyldyqty, adaldyqty nasihattap jüreiık.
Maǧzūm BALTABAIŪLY, eŋbek ardagerı
