Meningit – qaterlı kesel
Üstımızdegı jyldyŋ 29 mamyrynda tüs kezınde Qalalyq balalar infeksiialyq auruhanasyna üş jarym jasar bala auyr halde kelıp tüsken-dı. Balanyŋ keselı: «Meningokokk infeksiiasy, jaiylǧan türı, meningit+, meningokoksemiia auyr türı dep anyqtalǧan. Bakteriologiialyq zertteudıŋ nätijesınde diagnoz taǧy da naqtylanady. Osy oqiǧaǧa bailanysty auruhana basşylary būqaralyq aqparat qūraldary ökılderıne tüsınıkteme berdı.
«Säbi ata-anasymen 18 säuırden 23 mamyr aralyǧynda Almaty qalasynda bolǧan. 27 mamyrda balanyŋ qyzuy köterılıp, jedel järdem şaqyrtqan. Auruy asqynyp, denesınıŋ qyzuy tüspegen soŋ auruhanaǧa jetkızılgen» dedı bas därıgerdıŋ medisinalyq qyzmet sapasyn baqylau jönındegı orynbasary Roza Ötegenova.
«Balanyŋ qyzuy köterılgen sätınen nege auruhanaǧa jetkızılmegen?» degen jurnalisterdıŋ sūraǧyna därıger meningittıŋ belgısı kädımgı ORVİ, iaǧni tynys joldarynyŋ qabynuyndai bastalatynyn aitty.
Tūmau siiaqty balanyŋ temperaturasy köterılıp, tamaǧy qyzaryp, loqsi bastaidy. Derttıŋ mausymdyq uşyǧuy köktem men küzge keletın
sebeptı de qaterlı belgısın bırden anyqtau qiyn eken. Eger aurudyŋ jaiylǧan türı bolsa, onda terısı börtıp ketedı. Al dene qyzuy 38 gradustan ärı qarai köterılıp, denesı jiyrylyp, qalşyldai bastaidy. Būl, äsırese, balalardyŋ suyqtan auyrǧan sätterınıŋ köbıne tän keledı.
Ötken jyldyŋ özınde bes adam osyndai qauıppen tekserılıp, onyŋ törteuınde meningit virusy tabylyp, besınşısınıŋ būl auruǧa şaldyqpaǧany anyqtalǧan. Astanada meningokokk infeksiianyŋ taraluy resmi tırkelgen joq.
Dese de, būl – öte qaterlı mi auruy. Mūnymen köbınese balalar auyrady. Kesel mi men jūlynnyŋ jūmsaq qabyqtarynyŋ qabynuynan tuyndaidy. Eŋ alǧaş ret auru 1805 jyldary anyqtalypty. Oǧan qarsy emdik preparatty 1887 jyly A.Veikselbaum oilap tapqan eken.
Auruhana därıgerlerı nauqastyŋ qanşalyqty tez sauyǧyp, qatarǧa qosylatyny turaly aqparat berdı. Em qonyp, säbidıŋ betı berı
qarasa, on kündei terapiialyq em-domyn alady. Sodan keiın bır jyldai dispanserlık esepte tūryp, därıgerlerdıŋ qadaǧalauynda bolady. «Der kezınde diagnoz qoiylyp, dūrys emın alsa jaqsy. Alaida uaqyt jıberıp alyp, därıgerge keş qaralsa, jüike jüiesıne äserı bolady» deidı auruhana bas därıgerınıŋ orynbasary.