Merei

Bız köbınese dabyrasy jetı qyr asqan ataqty adamdar turaly jazuǧa qūştarmyz. Al qasymyzdaǧy taudai ıstı ün-tünsız atqaryp jürgender jaiynda köp aita bermeimız. Mıne, sondai jannyŋ bırı – kezınde Aqmola tyŋ igerudıŋ ortalyǧyna ainalyp, qazaqtyŋ tılı men önerı qaǧaju körgende soǧan janaşyr bolǧan QR bılım beru ısınıŋ üzdıgı, ūlaǧatty ūstaz, qazaqy ūǧymmen aitqanda segız qyrly, bır syrly azamat – Ospan Süleimenūly.

ŪLTŞYL SANALǦAN ŪIYM

Ospan aǧamyz elordadan onşa qaşyq emes Jaŋajol degen auylda ömırge kelgen. Äkesı – soǧysqa qatysqan maidanger. Qylyşynan qan tamyp tūrǧan keŋes ökımetı tūsynda da bes uaqyt namazyn qaza qylmaǧan. El ışınde paiǧambarymyzdyŋ aq jolyn nasihattap, mol­dalyqty ūstaǧan. Anasy – jetı balany jaryq düniege äkelıp, olarǧa ızgılıktı tärbie bergen aiauly jan. Bızdıŋ keiıpkerımız – üidıŋ ülkenı. Ämanda, otbasynda bar salmaq ülkenge tüsedı. Keiıngıler soǧan elıkteidı. Ospan bala jasynan önerge yntyq bolyp ösedı. Äsırese, dombyrany janyndai jaqsy kördı. On ekı jasynda oblystyq baiqauda top jaryp, «önerlı bala» degen atqa qol jetkızedı. Segız jyldyqqa deiın tuǧan auylynda bılım alǧan ol 9-11-synypty qaladaǧy jalǧyz qazaq mektebı – Jambyl Jabaev atyndaǧy №4 orta mektepte aiaqtaidy. 1967 jyly S.Seifullin atyndaǧy Selinograd memlekettık pedagogikalyq institutynyŋ muzyka fakultetıne oquǧa tüsedı. Būl – tyŋ igerudıŋ naǧyz dürıldegen şaǧy. Sonyŋ äserımen soltüstık aimaqtarǧa basqa jaqtan qonys audaruşylar lek-lek köşıp kelıp jatty. Onyŋ kerı äserı de köp boldy. Jergılıktı jūrttyŋ jaǧdaiyn elegen eşkım bolmady. Arqadaǧy köp qazaq mektepterınıŋ esıgıne qara qūlyp tüstı. Bar qazynany saqtaǧan ana tılımız ärkımge jautaŋdap bır qaraǧan jetım balanyŋ küiın keştı. Osyny körıp, ıştei bulyqqan belsendı qazaq jastary Selinogradtaǧy tört joǧary oqu ornynda oqityn önerpazdardyŋ basyn jinap, «Gülder» degen qoǧam qūrady. Onda ūltymyzdyŋ ūmy­tyla bastaǧan önerı men salt-dästürın därıpteidı. Solardyŋ arasynda Ospan aǧa da jürdı. Jalyndy jas­tar köptegen mädeni şaralar ötkızdı. Bır künı qoǧamdy ūiymdastyruşylardy ob­lys­tyq komsomol komitetı şaqyryp, būl ūltşyl ūiym ekenın eskertedı. Ony öz qol­darymen taratpasaŋyzdar, bärı de komsomol qatarynan şyǧarylatynyn aitady. Söitıp, ekı jyl qazaq jastaryna ruhani demeu bolǧan ūiym öz jūmysyn toqtatady. Bıraq Osekeŋ öz maqsatynan tanbaidy. Ūlttyq än men küidı nasihattai beredı.

ŪSTANYMYNAN TAIMAǦAN ŪSTAZ

Ospan Süleimenūly – bar sanaly ǧūmyryn ūstazdyq jolǧa arnaǧan azamat. Alǧaşqy eŋbek joly tuǧan auylynan bastalady. Oquşylarǧa än men küi jäne suret önerınen sabaq beredı. Odan keiın oblystyq oqu bölımınıŋ joldamasymen Qorǧaljyn audanyndaǧy balalar muzyka mektebıne auysady. Onda da jetkınşekterge dombyra üiretedı. Odan qaldy audandaǧy ūlt aspaptar orkestrın ūiymdastyrady. Qyzmetı köterılıp, Qorǧaljyn audandyq mädeniet bölımın basqarady. Oblystyq mädeniet bölımınıŋ şaqyruymen sol kezdegı «Tyŋ igeruşıler» saraiynda qazaq ūlt orkestrın ūiymdastyrady. Qysqasy, qyzmettık joly önerdıŋ ainalasynda örbidı. Ūstazdyq qasiettı boiyna barynşa sıŋırgen tūlǧa.
Äsırese, Süleimenūlynyŋ №2 balalar muzyka mektebın basqarǧan jyldary jūldyzy jandy. 2010 jyly mektep örenderınıŋ ūlttyq ansamblı Bırıkken Arab elderınıŋ aspanyn qazaqtyŋ än-küiımen kömkerdı. 24 oquşy Fransiiada otyz kün boiy halyqaralyq baiqauda baq synap, elımızdıŋ abyroiyn asyrdy. Sonyŋ bärı – öz ısın jan-tänımen süigen ūstazdyŋ jetıstıgı. Ospan aǧadan tälım alǧan balalardyŋ bärı önerlı. Qanşama şäkırtterı respublikalyq «Abai», «Şäkärım», «Mūqaǧali» oqu­larynda top jardy. Onyŋ tälımgerlık täjıribesı – jas mamandarǧa üzdık ülgı. Özı aqyn, özı sazger, özı küişı, özı suretşı. Bır basyna san tarau öner jinaqtalǧan. Bır kısıdei aqyndyǧy da bar. On şaq­ty kıtaptyŋ avtory. Öner taqyrybyna jazǧan maqa­lalary merzımdı baspasözde jiı jariialanady. Bır sözben aitqanda, Süleimenūly sonau kök mūzdai sıresken Selinogradta qazaqtyŋ önerın balǧyndarǧa darytuǧa qarly­ǧaştyŋ qanatymen su sepkendei qyzmet ıstep, ūlttyq ūstanymynan taimady.

KÖPBAIQYZYNYŊ QOLDAUY

Keiıpkerımızdıŋ erekşelep aitatyn bır erlıgı bar. Ärine, ony özı eşkımge aityp, keudesın kermeidı. Ol – Aqmoladaǧy alǧaşqy qazaq muzyka mektebınıŋ ırgesın qalaǧan azamat. Ony jüzege asyru jeŋıl tigen joq. Bıraq iını kelse, alǧa baspaityn ıs bar ma?! 1990 jyly Qyzylorda qalasynda «Elım-ai» baǧdarlamasy boiynşa respublikalyq ǧylymi-täjıribelık konferensiia ötedı. Oǧan Selinogradtan Ospan Süleimenov barady. Seminarǧa sol kezdegı Bılım ministrınıŋ orynbasary Şämşa Berkımbaeva qatysady. Aiauly azamatşa är öŋırden kelgen mūǧalımdermen äŋgımelesedı. Sondai bır kezdesude Ospan aǧamyz ministrdıŋ orynbasaryna özınıŋ köp jyl boiy «Aqmoladan qazaq muzyka mektebın aşsam» dep armandap jürgen oiyn jetkızedı. Bärın ıştei tüsıngen Şämşa Köpbaiqyzy Süleimenovtı Almatyǧa özınıŋ qabyldauyna şaqyrady. Ospan aǧamyz Syr boiynan kelgennen ke­iın Almatyǧa jol tartyp, Ber­kımbaevaǧa barady. Ol kısı «qazaqtyŋ önerı» dep jany küiıp jürgen azamatty jyly qabyldap, sol mezet oblystyq bılım basqarmasynyŋ basşysyna qoŋyrau şalady. Söitıp, äp-sätte muzyka mektebınıŋ taǧdyry şeşıldı. Bılım basqarmasy oǧan būrynǧy Jambyl mektebınıŋ eskı ekı qabattyq ǧimaratyn beredı. Oǧan sol kezdegı qala äkımı bolǧan marqūm Amanjol Bölekpaev köp qoldau körsettı. Ǧimaratty tolyqtai jöndeuge jäne qajettı mu­zy­kalyq aspaptar satyp aluǧa qomaqty qarjy böldı. 1991 jyldyŋ qyrküiegınde Aqmoladaǧy al­ǧaşqy qazaq muzyka mektebı önerlı balalarǧa esıgın aiqara aşty. Onyŋ bırınşı direktory Ospan Süleimenov boldy.

***

Men Ospan aǧany student künımnen bılemın. Sodan berı ol kısımen aǧaly-ınılı bolyp, jaqyn aralasyp kelemız. Qaşanda sypaiy bolmysynan özgermeidı. Aǧamyz tüzde ǧana emes, otbasynda da baqytqa qol jetkızgen adam. Asyl jary Aisūlu apamyz ekeuı üş bala tärbielep, solardan nemere körgen ardaqty ata men äje. 2014 jyly ekeuı de qajylyqqa baryp, mūsylmannyŋ bes paryzynyŋ bıreuın oryndap qaitty. Astana degen aru şahardyŋ qadırlı tūrǧyny. Däl bügın Ospan Süleimenov me­rei­lı jetpıs jasqa toldy. Ol kısı jetpıske saliqaly qalpymen jettı. Jan-jaǧy kögerıp, mäuelı bäiterekke ainalǧan azamatqa ūzaq ǧūmyr tıleimız.

Azamat ESENJOL