Mūqannyŋ muzykalyq mūrasy – mäŋgılık
![](https://astana-akshamy.kz/wp-content/uploads/2023/03/35a4126-780x470.jpg)
Erkeǧali Rahmadiev atyndaǧy Memlekettık akademiialyq filarmoniiada simfoniialyq orkestr, kameralyq hor, «Qorqyt» dästürlı saz toby, klassikalyq vokal bölımı jäne dästürlı änşılerdıŋ qatysuymen qazaqtyŋ körnektı kompozitory Mūqan Tölebaevtyŋ 110 jyldyǧyna arnalǧan «Mūqannyŋ mäŋgılık mūrasy» atty konsert öttı.
Qazaq ūlttyq operasynyŋ negızın qalaǧan Mūqan Tölebaev elımızdıŋ ūlttyq muzykasynyŋ damuyna ölşeusız üles qosty, jaŋa, tyŋ taqyryptarmen baiytyp, janrlar aiasyn keŋeittı. Bır ǧana «Bırjan–Sara» operasynyŋ özı qazaq ūlttyq muzykasyn şyrqau biıkke şyǧardy, şyŋdalu jolyna bastady. Äuen älemıne keşteu kelse de, ol ömırınıŋ soŋyna deiın tynymsyz eŋbekpen körınıp, üzdıksız ızdenıste boldy. «Bırjan–Sara» operasynyŋ librettosyn jazǧan akademik Qajym Jūmaliev Mūqan Tölebaevpen bırlesken keremet şyǧarmaşylyq tandemı turaly jazǧanda, onyŋ aqynjandy bolmysymen, tyŋ ideiasymen, ızdenısımen qazaq ūlttyq muzykasynda jaŋa dünie jasauǧa ūmtylǧanyn aitady. Ekı myqtynyŋ tabandy eŋbegı, jemıstı şyǧarmaşylyq jūmysy «Bırjan–Saradai» klassikalyq jauhardyŋ düniege keluıne sebep boldy. Mūqan Tölebaev daryndy kompozitor ǧana emes, sondai-aq tamaşa änşı, rejisser, dramaturg bolǧanyn onymen bırge jūmys ıstegen şyǧarmaşylyq ielerı tamsana äŋgımeleidı.
Mūqan Tölebaevtyŋ operalary, orkestrlık jäne vokaldy-simfoniialyq şyǧarmalary, kameralyq-aspaptyq pesalary, änderı men romanstary muzyka tılınıŋ şynşyldyǧymen jäne özındık qoltaŋbasymen erekşelenedı, halyqqa ūlttyq naqyştaǧy äuenderımen, dästürler sabaqtastyǧyn saqtaǧan qasietımen qūndy. Qazaq kemeŋgerınıŋ muzykasy emosionaldy, tereŋ jäne ūlttyq naqyşqa toly. Mūqan Tölebaevtyŋ şyǧarmalary 110 jyldyq mereitoiynda jaŋaşa leppen jarqyn estıledı jäne ǧasyr ötse de jaŋǧyra bermek.
Onyŋ mūrasy – qazaq ūlttyq käsıbi muzykasynyŋ alyp şyŋy, biık belesı. Kompozitordyŋ şyǧarmaşylyq qorjynynda ärtürlı janrdaǧy jüzden astam şyǧarma bar: operalar, simfoniialyq orkestrge arnalǧan uvertiuralar men fantaziialar, dramalyq spektaklder men filmderge arnalǧan muzykalar, romanstar, änder, hor jäne fortepianolyq şyǧarmalar.
Muzykalyq mol mūra qaldyrǧan kemel kompozitordyŋ ruhyna taǧzym etu – maestronyŋ muzyka salasyndaǧy ızbasarlarynyŋ boryşy ǧana emes, ūlttyq muzykany ūlyqtaǧan ūlttyŋ paryzy.
E.Rahmadiev atyndaǧy Memlekettık akademiialyq filarmoniiasy simfoniialyq orkestrınıŋ konsertınde «Qazaqstan» simfoniialyq poemasy, «Menıŋ Qazaqstanym», «Baqyt valsı», «Tos menı, tos», «Kestelı oramal», «Tolǧau», «Mereke bi», «Toi» simfoniialyq kartinasy, «Bırjan sal» operasynan Saranyŋ ariiasy, taǧy basqa tuyndylary oryndaldy.
Keş solisterı – halyqaralyq baiqaulardyŋ laureattary Şahrizada Tynyştyq, Quanyş Belal, Säulejan Taǧziia, Almat Izbambetov, Äigerım Amanjolova, Altynbek Arystanbek, Talǧat Allabirinov, QR eŋbek sıŋırgen qairatkerı Azamat Jyltyrközov muzykanttyŋ mäŋgılık mūraǧa ainalǧan jauharlarynan şaşu şaşyp, ölmes äuenderın äuelettı, jinalǧan halyqtyŋ ruhyn köterdı.
Konsertke simfoniialyq orkestrdıŋ körkemdık jetekşısı, halyqaralyq jäne respublikalyq baiqaulardyŋ laureaty, maestro Ädıl Bestembekov dirijerlık ettı.