Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Ortalyq Aziia memleketterı basşylarynyŋ konsultativtık kezdesuıne qatysty. Prezident Konsultativtık kezdesulerdıŋ halyqaralyq saiasattyŋ maŋyzdy faktoryna ainalǧanyn atap ötıp, onyŋ memleket basşylaryna aimaqtyŋ odan ärı damu baǧytyn özara senımge negızdelgen ruhta aiqyndauǧa mümkındık beretınıne toqtaldy.
Onyŋ aituynşa, qūbylmaly geosaiasi jäne älemdık ekonomikanyŋ tūraqsyzdyǧy jaǧdaiynda ötken kezdesu Ortalyq Aziia elderınıŋ yntymaǧy berık ekenın körsetedı. Sondai-aq jaŋa syn-qaterler men qauıpterge bırlesıp qarsy tūruǧa degen ortaq ūmtylysymyzdy bıldıredı.
«Bızdıŋ qatynastarymyzdyŋ erekşe sipaty Ortalyq Aziiany HHI ǧasyrda damytudy közdeitın dostyq, tatu körşılık jäne yntymaqtastyq turaly bügın qabyldanatyn şartta bekıtılgen. Būl qūjat mazmūny men tarihi perspektivasy tūrǧysynan bıregei sanalady. Oǧan elderımız arasyndaǧy memleketaralyq diplomatiialyq qatynastardyŋ 30 jyldyǧynda qol qoiyluynyŋ simvoldyq mänı bar. Būl tarihi qūjat besjaqty strategiialyq serıktestıgımızdıŋ jaŋa kezeŋıne qadam basqanymyzdy bıldıredı» dep atap öttı Qazaqstan Prezidentı.
Qauıpsızdık jäne diplomatiia salasyndaǧy özara ıs-qimyldardy nyǧaitu kün tärtıbındegı negızgı mäsele retınde ataldy. Prezidenttıŋ aituynşa, Ortalyq Aziia ornyqty äleumettık-ekonomikalyq damudyŋ, jan-jaqty yntymaqtastyqtyŋ, beibıtşılık pen örkendeudıŋ keŋ aimaǧyna ainaluǧa tiıs.
Qasym-Jomart Toqaevtyŋ pıkırınşe, memleketter basşylary öŋırdegı älı de saqtalyp otyrǧan tūraqsyzdyq faktorlaryn barynşa joiu üşın barlyq mümkındıktı jasauy kerek. «Memleketaralyq şekaralardaǧy ärbır myltyq dausynyŋ jaŋǧyryǧy ekı elge ǧana emes, bükıl öŋırge jaǧymsyz äser etedı. Kerısınşe, däl qazırgı daǧdarys jaǧdaiynda memleketterımız qaişylyqtardy eŋseru ısınde örkeniettılıktıŋ, jauaptylyqtyŋ ülgısın körsetuge tiıs. Şekarany zaŋdy türde räsımdeu üderısınıŋ öte kürdelı ärı qiyn ekenın öz täjıribemızden bılemız. Dauly mäseleler şynaiy tatu körşılık pen halyqaralyq qūqyqtyŋ ırgelı qaǧidattaryna qūrmet körsetu arqyly tek qana beibıt jolmen şeşıluı mümkın. Mūnyŋ basqa joly joq» dedı Prezident. Onyŋ aituynşa, Qazaqstan postkeŋestık keŋıstıkte özınıŋ şekarasyn tolyq delimitasiia jasaǧan jalǧyz memleket retınde özara tiımdı şeşımder ızdestıruge barynşa kömektesuge daiyn.
Memleket basşysy köpjaqty yqpaldastyqtyŋ berık ekonomikalyq bazasyn qalyptastyru özektı mındet bolyp qala beretınıne nazar audardy.
– Soŋǧy 5 jylda Qazaqstan men Ortalyq Aziia elderı arasyndaǧy tauar ainalymy 42 paiyzǧa artyp, 6,3 milliard dollarǧa jettı. Özara sauda-sattyqty keŋeitu üşın zor mümkındıkter bar ekenın eskere otyryp, aldaǧy uaqytta būl körsetkıştı 15 milliard dollarǧa deiın jetkızuge niettımız, – dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Qazaqstan Prezidentı ekonomikalyq äleuettı jäne tiımdı geografiialyq ornalasudyŋ artyqşylyǧyn tolyq paidalanu üşın qūrylymdyq jäne infraqūrylymdyq şekteulerdı joiudy közdeitın özara tyǧyz yqpaldastyqty jolǧa qoiudyŋ maŋyzdy ekenıne nazar audardy.
Memleket basşysy aimaqtyŋ transporttyq bailanysyn arttyru jäne tranzit şarttaryn bırtındep jaqsartu qajet dep sanaidy. Sondai-aq Prezident ǧylym jäne bılım salasyndaǧy yqpaldastyqty keŋeituge şaqyrdy. «Bügıngı Sammittıŋ qorytyndysy Ortalyq Aziiadaǧy beibıtşılık, qauıpsızdık jäne örkendeu üşın aimaqtyq kooperasiiany damytudyŋ jaŋa kezeŋı bolady dep sanaimyn. Qazaqta «Tatulyq – tausylmas baqyt» degen danalyq bar. Uaqyt synyna tötep bergen tyǧyz ärı senımdı qarym-qatynasymyz, ortaq tarihi jäne ruhani tamyrymyz elderımız arasyndaǧy dostyǧymyzdyŋ sarqylmas közı bolatynyna senemın» dedı Qasym-Jomart Toqaev.
Sonymen qatar Konsultativtık kezdesude Qyrǧyz Respublikasynyŋ Prezidentı Sadyr Japarov, Täjıkstan Prezidentı Emomali Rahmon, Türıkmenstan Prezidentı Serdar Berdımūhamedov, Özbekstan Prezidentı Şavkat Mirziioev söz söiledı.
Kezdesu qorytyndysy boiynşa Ortalyq Aziia memleketterı basşylarynyŋ Konsultativtık kezdesuınıŋ bırlesken mälımdemesı, Öŋırlık yntymaqtastyqty damytudyŋ 2022-2024 jyldarǧa arnalǧan jol kartasy, Ortalyq Aziia memleketterınıŋ köpjaqty formattar aiasyndaǧy özara ıs-qimyldar tūjyrymdamasy, Ortalyq Aziiaǧa arnalǧan «Jasyl kün tärtıbı» aimaqtyq baǧdarlamasy qabyldandy.
Būdan bölek, Qazaqstan Respublikasy, Qyrǧyz Respublikasy, Täjıkstan Respublikasy, Türıkmenstan jäne Özbekstan Respublikasy arasyndaǧy Ortalyq Aziiany HHI ǧasyrda damytudy közdeitın dostyq, tatu körşılık jäne yntymaqtastyq turaly şart kelısıldı jäne oǧan qol qoiu räsımı öttı.
Sonymen qatar Araldy qūtqaru halyqaralyq qorynyŋ qūryltaişy memleketterı basşylarynyŋ Araldy qūtqaru halyqaralyq qory prezidentınıŋ ökılettıkterın ūzartu turaly şeşımge qol qoiyldy.
