Basty aqparat

«Otyrar» dastanyn jattaǧan…

Baijıgıt  Abzalbek – №82 «Daryn» mamandandyrylǧan liseiı­nıŋ 1-synyp oquşysy. Körkemsöz, tarihi şyǧarmalar oquǧa yqylasy zor.  6 jasynda Mūhtar ­Şahanovtyŋ «Otyrar» dastanyn tolyqtai jattap alǧan.

[smartslider3 slider=1946]

Baijıgıt kışkentaiy­nan tarihqa qūmar bolyp ösken. Batyrlardyŋ erlıgı turaly maqtanyşpen aitady.

«Otyrar» dastanyn teledidardan kino körıp otyryp, jattap aldym. Būl dastannyŋ mazmūny qatty ūnady. Jalpy batyrlar turaly jäne tarihi multfilmderdı köp köremın. Alǧaş körgen multfilmderımnıŋ bırı – «Aldar köse». Odan keiın «Batyrlar» multfilmın bastadym. Bögenbai, Qabanbai, Nauryzbai, Raiymbek, Estembek, Qarasai batyrlardyŋ erlıkterıne qyzyqtym. Sodan keiın «Tomiris», «Qarasai batyr», «Jau­jürek myŋ bala» kinolaryn kördım. Qazır «Keikı mergendı» tamaşalap jürmın. Barlyǧyn körıp bolǧan soŋ äkeme mazmūnyn aityp, bırge talqylaimyz» deidı ol.

[smartslider3 slider=1921]

Özınıŋ aituynşa, negızı öleŋdı oqyǧan sätte mazmūnyn bırden tüsınıp alyp, äkesıne äŋgımeleidı. «Äkem öleŋ oqu kezınde ekpının qoiu jaǧynan kömektesedı. Qazır Mahambet Ötemısūlynyŋ «Men, men, men edım» degen öleŋın jattap jürmın. Būl öleŋnıŋ mazmūny bırden äser qaldyrdy. Qaraŋyzşy, «İsataidyŋ barynda ekı tarlan börı edım» degen joldyŋ özınde aqyn İsatai ekeuınıŋ erekşe batyrlyǧyn sipattap tūr. Al han äskerın jıberıp, İsataidy öltırıp tastady. Osyǧan aşynǧan Mahambet hannyŋ betıne aşynyp aityp tūrǧanyn baiqauǧa bolady. Öleŋdegı erekşe ruhtan äserlendım» deidı Baijıgıt.

Anasy Äsemnıŋ aituynşa, Baijıgıt orysşa söilegendı ūnatpaidy.

«Keide bızdı tüzeidı. Men orysşa oqyǧanmyn, arasynda orysşa söilep qoiatynym bar. Bırde mynadai qyzyq bolǧan. Maşinada kele jatyp, Baijıgıt äkesıne «Amangeldı İmanov orystarǧa baǧynyp jürıp, tūtqiyldan şabuyl jasap, qazaq üşın jer jastandy ma?» dep sūraq qoidy. Men «jer jastandy», «tūtqiyldan» degen sözderdı tüsınbegen bolyp, ädeiı qaita sūradym. Sosyn äkesı ekeuı jabylyp, maǧan tüsındırıp bergen. Qazaqşa söilegendı jany süiedı. Orysşa söilesek, bızdı tüzep otyrady» dedı ol.

[smartslider3 slider=1934]

 

Baijıgıttıŋ jeke kıtap­hanasy bar. Ai saiyn kıtap dükenınen arnaiy kıtap satyp alatynyn aitty.

«Qazır qazaq batyrlary turaly kıtap oqyp jatyrmyn. Jaqynda ǧana «Ertegıler» kıtabyn aiaqtadym. Mektepte jaratylystanu pänın jaqsy köremın. Sebebı mazmūndau­dy janym süiedı. Öleŋdı ekı ret oqyp otyryp, jattap alamyn. Synyp jetekşım Qalamqas apai da būl jaǧynan kömektesıp otyrady» dedı Baijıgıt Abzalbek.

Bos uaqytynda Baijıgıt türlı üiırmelerge qatysady. Sondai-aq qazaq tılın damytu maqsatynda TikTok jelısınde äpkesı, anasy, üşeuı bırlesıp, paidaly beinejazbalar tüsıredı.

«Aigül İmanbaevanyŋ Öner mektebıne baryp jürmın. Onda bi, akterlık şeberlık, vokalǧa qatysamyn. Būdan bölek, şahmat üiırmesı men aǧylşyn tılın üirenuge de baryp jürmın. Senbı-jeksenbı tüsıremız. Sol üşın arnaiy uaqyt bölemız, ssenarii boiynşa jūmys jasaimyz.

Qazırgı balalar köbıne orysşa söileidı. Al bız qazaq tılıne degen közqarasty TikTok arqyly özgertsek degen maqsatta jürgızıp jürmız. Balalardyŋ qazaq tılınde söileuge degen qūlşynysyn oiatqymyz keledı. Beinejazbada maqal-mätelder, jūmbaqtar jasyramyz, öleŋ oqimyz, salt-dästürge bailanysty qazaqi ūǧymdarmen tanystyramyz. Odan bos uaqytta dalada Ämırhan, Älıbi, Maǧjan atty dostarymmen aulada aqqala jasap, qar atysyp oinaimyz» deidı daryndy bala.

[smartslider3 slider=1935]

«Bılesız be, menıŋ erekşe hobbiım bar. Qylyştyŋ kolleksiiasyn jinaǧandy jaqsy köremın. Üide 50-ge juyq qylyş bar. Bır-bırıne ūqsamaidy. Ony ne üşın jinaitynymdy tüsındıre almaimyn. Batyr­lardyŋ negızgı qaruy bolǧandyqtan, qatty ūnaidy. Biyl Aiaz ataǧa syilyqqa naiza alǧym keletının jazǧan edım. Bıraq naiza emes, aibalta syilady. Aibalta da erekşe qaru eken» dep sözın jalǧady ol.

Baijıgıt telefondy kündelıktı habar alysuǧa ǧana paidalanatynyn aitty. «Negızı, köp balalar telefonnan bas almaidy. Sodan közı körmei auyryp qaluy mümkın. Sondyqtan, telefondy köp qaramai, kıtap oqu kerek. Özım kündelıktı telefondy amandyq-saulyq bılısuge 5-10 minut qoldanamyn. Telefonymnyŋ ışınde eşqandai oiyn joq. Nege ekenın bılmeimın, müldem qyzyqpaimyn» dedı ol.

Anasy Äsem Omar 1 jasynan bastap Baijıgıtke ertegı aityp bastaǧan. Ūlynyŋ ekı ret oqyǧan öleŋdı tez jattap alatynyn aitty.

«Baijıgıtke 1 jasynan bastap, ūiyqtarda ertegı aita bastadym. Bır-bırıne ūqsamaityn erekşe ertegılerdı ūnatatyn boldy. Kışkentaiynan alǧyr, balabaqşadan bastap, körkemsöz baiqaularyna qatysty. Sol kezden-aq qabıletın baiqadyq. Mūqaǧali Maqataevtyŋ, Mūhtar Şahanovtyŋ öleŋderın jatqa oqidy. Sabaǧyn özı oryndaidy, tiianaqty. Arasynda ǧana tekserıp otyramyz. Jazuy öte ädemı. Sabaqtan kelgen boida tapsyrmalaryn oryndaidy. Sodan keiın ǧana tamaq ışuge otyrady. Özı sony jaqsy köredı» dedı anasy Äsem Omar.

Synyp jetekşısı Qalamqas Qabdyraşitqyzynyŋ aituynşa, Baijıgıt sabaq kezınde sūraq qoiyp, jauap bergende synyptastarymen qatar, mūǧalımderdı de taŋǧaldyrady eken.

«Baijıgıt – erekşe daryndy oquşylardyŋ bırı. Onyŋ erekşelıgı – söz saptauynda. Iаǧni, sabaq üstınde tereŋ oily sūraqtardy qoiyp, sūraqtarǧa eresek adamdarşa ädebi tılmen jauap beredı. Tıptı, synyptastary da «sen ony qaidan bılesıŋ?» dep sūrap jatqanyn estimız. Orys tılı, muzyka, aǧylşyn tılı pänınıŋ mūǧalımderı de taŋǧalyp jatady» dedı synyp jetekşısı.

  Aizada JAIYQQYZY

 

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button