Şılde aiynan berı elordada estu qabıletı tömen jandar eŋbek etetın «Emodji» kafesı jūmys ısteidı. Mūnda keluşı qonaqtar tamaqqa tapsyrysty ym-işara arqyly beredı. Mäselen, kofe ışkıŋız kelse, ekı jūdyryǧyŋyzdy tıgınen bırınıŋ üstıne bırın qoiyp, diırmen tartqandai qimyl jasasaŋyz bolǧany. Atalǧan jobanyŋ negızın saluşy Azamat Bazylov äŋgıme barysynda äleumettık käsıpkerlıktıŋ qyr-syrymen bölıstı.
Ailyq az bolǧan soŋ, qosymşa tabys közın ızdedım
Ürjardan Astanaǧa köşıp kelgenıme ekı jarym jyldai boldy. Qazır Onkologiia ortalyǧynda anesteziolog-därıger bolyp jūmys ısteimın. Alǧaşynda osy jaqtan päter alsam ba dep oilap, alǧaşqy jarnaǧa aqşa jinaǧanmyn. Bıraq jalaqymnyŋ azdyǧyna bailanysty bankter ipoteka beruden bas tartty. Bır jarym «stavkamen» 150 myŋ teŋge jalaqy alamyn. Bıraq kün körıp, tırlık qylu kerek. Därıhana biznesımen ainalysyp körsem be dep edım, bıraq mūnda bäseke joǧary, jabuǧa tura keldı. Sosyn Qytaidan fleşka sekıldı kerek-jaraqtarǧa tapsyrys berıp, sata bastadym. Taǧy nenı baiqap köruge bolady dep, bır jyl boiy apta saiyn qaladaǧy biznes-treningterge qatysyp jürdım. Bırde Emin Äskerov degen jıgıtpen tanystym. Özı äleumettık käsıpker eken. Äŋgımelese kele, menıŋ de osy salaǧa degen qyzyǧuşylyǧym oiandy.
Ata-anasynyŋ nesiesın jauyp bergısı keledı
Estu qabıletı tömen jandar mäselesı menı bala künımnen berı tolǧandyratyn. Bırge ösken böle aǧamnyŋ tuǧaly qūlaǧy estımeidı. Qazır jasy – qyryqta. Osyǧan deiın qūrylysta da jūmys ıstedı, poiyzda jürıp däpter-qalam da satty. Olardy köp jerde aldap ketetın, aqşalaryn dūrys bermeidı. Osy jait menıŋ şymbaiyma qatty batatyn. Sondyqtan öz biznesım arqyly aǧam sekıldı erekşe qajettılıktı talap etetın jandardyŋ jūmysqa ornalasuyna kömektesıp, qoldaǧym keldı.
WhatsApp jelısınde özderınıŋ ortaq chattary bar. Kafege jūmysşylar alarda sol jerge habarlandyru jıberdık. Keiın bırınen bırı bılıp, kele bastady. Men 30-ǧa deiıngı jastardy aluǧa tyrysamyn. Öitkenı ülkenderınıŋ köbısınde «maǧan kömektessın, maǧan bersın» degen basqaǧa iek artuşy mınez basym. Olar köp närsege senbeidı. Bälkım, adamdardyŋ aldauyna jiı tüskendıkten de bolar. Al jastar bolsa janyp tūr. «Eŋbek etkım keledı, aqşa tapqym keledı, äke-şeşemnıŋ nesiesın jauyp bergım keledı, menı jūmysqa alyŋyzşy» dep basqa öŋırlerden de keledı.
Tapsyrystardy jetkızuge äkem de kömektesedı
Nege «Emodji»? Būl – virtualdy älemde, habarlamalarda bız qoldanatyn «smailikterdıŋ» jalpy atauy. Bızdıŋ kafege kelgen kısıler de öz tapsyrysyn sausaqtarymen ymdap, türlı qimyldar jasau arqyly tüsındıredı.
Juyrda Jeltoqsan köşesınen ekınşı kafemızdı aştyq. Ekeuınde otyz şaqty qyzmetker bar. Olardyŋ bırazy syrttan – Qyzylordadan, Almatydan, Atyraudan, Taldyqorǧannan kelgen. Köbısı daiaşy bolǧysy keledı. Bıraq maǧan aspazdar kerek. Osy salaǧa mamandanǧan jastar bolsa, tıpten jaqsy. Qazırgı bas aspazymyz – Qazaqstandaǧy Bas aspazdar gildiiasynyŋ müşesı. «Balalardy üireteiın» dep özı ūsynys aityp, bızge järdemdesıp jatyr. Aspazdyqtyŋ qyr-syryn üirenıp alǧan soŋ, ūl-qyzdar ärı qarai özderı alyp keter dep oilaimyn.
Taǧamdarymyz qonaqtardyŋ köŋılınen şyǧyp jatyr. Elektr jelısıne bailanysty problema tuyp, Seifullin köşesındegı kafemız uaqytşa jabyq tūrǧan. Klientterımız «Senderdıŋ nandaryŋdy saǧyndyq, qaşan aşasyŋdar?» dep kün saiyn habarlasady. Negızgı tabys közı – keşendı tüskı as. Mekemelerden tapsyrys alamyz. Baǧasy – 900 teŋge, eger 10-nan köp tapsyrys bolsa jetkızu tegın. Tapsyrystardy özım jetkızemın. Menıŋ qolym timei jatsa, äkem kömektesedı.
«Mügedektermen» bailanysudan qaşady
Erekşe jandarmen jūmys ısteu de erekşe. Aǧamdy körıp ösken soŋ, olardyŋ psihologiiasyn jaqsy bılemın. Mysaly, olardy aldauǧa bolmaidy, bala sekıldı qatty sengış. Äldenege uäde berdıŋ eken, oryndauyŋ kerek. Arasynda keide jalqaulanyp, «oiatqyşty estımei qaldyq» degen syltaumen jūmysqa keşıgıp keletın. Men būnyŋ amalyn taptym. Endı jalaqyny künıne emes, saǧatyna töleitın boldym. Keşıktıŋ eken, ol saǧatyŋ tölenbeidı. Esesıne uaqytyly keletın boldy.
Bız bır otbasy sekıldımız. Men olardan eşteŋe jasyrmai, bärın aşyq aitamyn, keide aqyldasamyn, keŋes sūraimyn, josparymmen bölısemın. Qarjydan qysylyp tūrǧan şaqta ony da tüsındırıp, «Tapsyrys az bolyp jatyr. Būl aida jalaqy säl keşıgıp tüsedı. Eger bıreulerıŋnıŋ nesienı töleitın künderıŋ taiap qalsa, ony aityŋdar. Äuelı solardıkın bereiık» deimın. Qas-qabaǧyŋdy bırden ūǧady.
Olarǧa tek jūmys uaqytynda ǧana emes, barlyq uaqytta qamqor boluǧa tyrysamyn. Mümkındıgınşe taza, qauıpsız jerde, bırge tūrǧandaryn qalaimyn. Ökınışke qarai, köbısı älı künge deiın hostelde tūrady. Päter jaldaiyq desem, päter ielerı «mügedek» dep olarǧa jalǧa beruden qaşady. «Eşqandai da mügedek emes. Aiaq-qoldary sau. Tek estımeidı. Odan sızge keler eş auyrlyq joq» dep söilesıp körmekşı bolyp edım. Özderınıŋ aituynşa, «artyq problema kerek emes».
Kepılsız nesie alu mümkın bolmai tūr
Qazırgı qiyndyqtardyŋ köbı qarjyǧa kep tıreledı. Päterdıŋ alǧaşqy jarnasy üşın dep jinaǧanymdy osy bizneske saldym, bıraq älı de bıraz aqşa qajet. Qomaqty nesie aluǧa mende kepılge qoiatyn mülık joq. Sondyqtan memleket tarapynan äleumettık käsıpkerlık üşın kepılsız qandai da bır nesie alu mümkındıgı berılse, jaqsy boluşy edı.
Jaqynda zaŋger bolyp ısteitın bır jıgıt kelıp, erekşe qajettılıktı talap etetın qyzmetkerler jalaqysynyŋ 35 paiyzyn memleket esebınen töleuge bolatynyn aitty. Dereu Jūmyspen qamtu ortalyǧyna barǧan edım, söitsem ol üşın älgı qyzmetkerler Nūr-Sūltan qalasynda tırkeluı kerek eken. Al baǧana aitqandai, bızdıŋ balalardyŋ bırazy syrttan kelgen, onyŋ üstıne hostelde tūryp jatqandyqtan, mūnda tırkele almaidy.
Bıraq qandai qiyndyqtar tusa da, onyŋ bärı uaqytşa ekenıne senemın. Qūdaiǧa şükır, az ǧana uaqyttyŋ ışınde bırşama klient jinadyq. Bızdı köbınese erekşe qajettılıgı bar jandar qoldaidy. Özara jiyla qalsa, kezdesu orny etıp bızdıŋ kafenı taŋdaidy, tuǧan künderın de bızde jasaidy. Otbasylarymen jiı keledı.
Tamaqqa telefon arqyly tapsyrys beruşıler köp. Sondyqtan jaqynda koll-ortalyq aşsaq degen josparym bar. Operator etıp qūlaǧy estitın, bıraq arbada otyratyn jandardy alǧym keledı. «Qaşan bızdıŋ qalamyzda aşylasyzdar?» dep kütıp jürgender jeterlık, bolaşaqta özge de öŋırlerdegı erekşe mūqtajdyqqa ie jastardy jūmyspen qamtyp, aiaqtarynan tūruǧa järdemdessem deimın.
