Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy qoryna juyrda 15 jyl tolady. Qordyŋ osy jyldar ışınde äleumettık, ädebi-mädeni jäne oqu-aǧartu, ǧylymi baǧyttarda tyndyrǧan jūmystary az emes. Biyldyŋ özınde būl ūiym auyz toltyryp aitarlyqtai ısterdı atqaryp tastapty. Taiauda atalmyş qor basşylyǧy el Prezidentımen kezdesıp, biylǧy qyzmetınıŋ qorytyndylarymen tanystyrdy. Soǧan qarap, sözımızdıŋ şyndyǧyna köz jetkızuge bolady.
Osy jyly qor ärtürlı baǧytta 25 myŋǧa juyq adamdy qamtyǧan eluge tarta şara ötkızdı. Atqarylǧan ısterge toqtalar bolsaq, biyl jyl saiyn ötkızılıp tūratyn «Äleumettık ideialar men jobalar» järmeŋkesınde el aumaǧyndaǧy 22 ükımettık emes ūiym qordyŋ qarjylyq qoldauyna ie bolǧan. Sonyŋ ışınde qor mümkındıgı şekteulı adamdardy äleumettık beiımdeuge jäne sauyqtyruǧa, inkliuzivtı qoǧamdy damytuǧa, türlı etnos ökılderı arasyndaǧy dostyq, tatulyq jäne kelısımdı nyǧaituǧa, otbasynyŋ äleumettık ortadaǧy märtebesı men rölın arttyruǧa atsalysqan.
«Mektepke jol» qaiyrymdylyq aksiiasy aiasynda Qaraǧandyda jäne onymen serıktes Şahtinsk, Temırtau, Abai, Jezqazǧan qalalarynda jäne Pavlodarda tūratyn köp balaly jäne az qamtylǧan otbasylardan şyqqan balalarǧa jäne jetımderge nemese ata-ana qamqorlyǧynan aiyrylǧan balalarǧa oqu qūraldaryn alyp beruge septestı.
Qaraǧandy oblysyndaǧy Ǧ.Mūstafin atyndaǧy auyl tūrǧyndary biyl qyzyl sudan edäuır zardap şekkenı belgılı. Būl auyldyŋ balalary da qordyŋ kömegımen 1 qyrküiekke daiyn boldy. Atalmyş aksiia aiasynda qor jalpy alǧanda myŋnan astam balaǧa järdem körsettı. Būdan tys Balalardy qorǧau künıne orai jetım jäne ata-ana qamqorlyǧynsyz qalǧan 300 balaǧa syilyqtar berıldı. Mümkındıgı şekteulı 1300 bala «Aman Keleşek» atty mädeni-sporttyq festivalge qatysty.
Biyl Qytai Halyq Respublikasy Nūrsūltan Nazarbaevty «Jıbek joly» syilyǧymen marapattady. Osy syilyqqa tiesılı qomaqty qarajatty Elbasy «Miloserdie» qaiyrymdylyq qoryna audardy. Atalmyş qordyŋ direktory Arujan Saiynnyŋ aituynşa, būl qarjy 29 balanyŋ ömırın saqtap qaluǧa septıgın tigızıp, auyr nauqasqa şaldyqqan jetkınşekterge qajettı otalar jasauǧa mümkındık berdı.
Taiauda Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy qory äleumettık jetımdıktıŋ aldyn alu mäselesıne arnalǧan «döŋgelek üstel» mäjılısın ötkızdı. Onda ata-ananyŋ qamqorlyǧynsyz qalǧan balalardy otbasylyq ömırge daiyndau jaiy qozǧalyp, būǧan järdemdesetın äleumettık ūstazdar men psihologtardy daiarlau jaiyna nazar audaryldy. Almaty jäne Astana qalalarynda «Otbasyn qoldau» ortalyǧyn aşu men «Käsıbi patronatty otbasylar» syndy qanatqaqty jobany jüzege asyru turaly aityldy.
Statistikalyq derekterge süiensek, jyl saiyn elımızde ökpenıŋ qaterlı ısıgıne tört myŋǧa juyq adam şaldyǧady. Negızınen, būl dertke er adamdar köp ūşyraidy. Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy qory ötken köktemde jan-jaqtan būl saladaǧy därıger mamandardy şaqyryp, atalǧan mäselenıŋ şeşımın tabuǧa tyrysyp, halyqaralyq konferensiia ūiymdastyrdy. Mūndai şaralardyŋ qataryna Halyqaralyq Jer künıne arnalǧan Ūlttyq ekologiialyq II jastar forumyn da qosuǧa bolady.
Elbasy qory sondai-aq, şyǧarmaşylyqpen jäne ǧylymmen ainalysatyn jastarǧa ünemı qoldau körsetıp keledı. Biyl būl baǧytta qor 9 grant böldı jäne mädeniet pen ǧylymnyŋ jas qairatkerlerıne 20 syilyq taǧaiyndady. Belsendı jäne daryndy 80 studentke dästürlı stipendiialaryn berdı. Jas ǧalymdardyŋ basyn qosyp, «Astana EKSPO-2017» taqyrybynda «döŋgelek üstel» mäjılısın ötkızdı. Onda jastar özderınıŋ ǧylymi jobalaryn tanystyruǧa mümkındık aldy.
– Qor jyl boiy syiaqylar, stipendiialar men granttar tapsyru jönındegı konkurstyq baǧdarlamalardy ǧana jüzege asyryp qoimai, «Altyn tobylǧy» sekıldı jaŋa ädebi baiqaudy da jariialady. Mūnyŋ qorytyndysy jeltoqsan aiynda belgılı bolady, – deidı qordyŋ atqaruşy direktory Saǧyndyq Nūrahanov.
«Altyn Tobylǧy» baiqauy turaly keŋırek äŋgımelesek, oǧan 18-35 jas aralyǧyndaǧy qalamgerler qatysyp jatyr. «Eŋ üzdık proza», «Eŋ üzdık poeziia», «Eŋ üzdık dramaturgiia», «Eŋ üzdık balalar ädebietı» atalymdarynyŋ jeŋımpazdarynyŋ ärqaisysyna 1 million teŋge tabystalady. Sondai-aq, «Mäŋgılık el» taqyrybyndaǧy üzdık tuyndy avtoryna 1,5 million teŋge berıledı.
Biyl elımızde tūŋǧyş ret «Bala Turkvizyon» baiqauy öttı. Onda qaraǧandylyq ören Tūrsynhan Erkın jeŋımpaz atanyp, jaqynda Türkiianyŋ Ystambūl qalasynda ötetın atalmyş baiqauǧa qatysuǧa joldama aldy. Būl baiqau da Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy qorynyŋ qoldauymen ūiymdastyryldy.
Būdan özge atalmyş qor «Meiirim – 2015» balalar şyǧarmaşylyǧy baiqauyn, «Jeŋıs Ruhy» än jarysyn ūiymdastyryp, jas talanttar önerınıŋ şyŋdaluyna jol aşty.
El aumaǧynan tys Mäskeu qalasynyŋ metropolitenınde «Vystavochnaia» metro stansiiasynda, Tbilisi qalasyndaǧy Gruziianyŋ Ūlttyq mūrajaiy galereiasynda jäne Qytaidyŋ «Dzintai» Pekin öner mūrajaiynda «Belgısız Qazaqstan» atty fotokörmenıŋ aşyluyna sep bolyp, elımızdıŋ älemge tanyla tüsuıne üles qosty.
Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy qory jyl aiaǧyna deiın taǧy osyndai ärtürlı baǧyttaǧy 17 şarany ötkızudı josparlap qoiypty. Būl – igı ıster jalǧasady degen söz.
Amanǧali QALJANOV
