1991 jyldyŋ 15 qaraşasy künı Selinograd qalasynda köpten kütken eleulı oqiǧa oryn alyp jatyr edı. Sol künı appaq qarmen kömkerılgen keşte Atbasar, Qorǧaljyn, Ereimentau audandarynan önersüier qauym aǧylyp, «Tyŋ igeruşıler» saraiynyŋ bilet kassasyna qarai bettedı. Jūmystan üiıne qarai asyǧyp bara jatqan tūrǧyndar taŋyrqap, ne bolyp jatqanyn bılgısı kelıp, bilet kassasynyŋ janyna taiandy. Sol kezde baryp jaŋadan qazaq teatry öz şymyldyǧyn Ǧ.Müsırepovtıŋ «Aqan serı – Aqtoqty» tragediiasymen aşyp, tūŋǧyş qoiylymyn körermender nazaryna ūsynatynyn bılıp, jaŋa teatrdyŋ premerasyn tamaşalau üşın sarai ışıne kırdı.
Sarai ışınde keşkı spektaklde Nauan Hazırettı beineleitın Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı Şämıl Jünıs, Aqtoqtynyŋ anasy Dämelı bolyp körınetın Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı Rymkeş Omarhanova, Aqtoqtynyŋ taǧdyryna alaŋ bolǧan Aqan serı – Qairat Kemalov, Märziia – Sapa Qaiyrjanova, Serdälı – Säken Omarov, Mylqau paluan – Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı Ramazan Baimaǧambetov jäne spektaklge qatysatyn özge akterler Tüimehan Atymtaeva, S.Mäzırbaev, Aiman Aimaǧambetova, Nūrai Tanabaev barlyǧynyŋ jüregınde ülken tolqynys.
«Teatr – halyqtyŋ bolaşaǧy. Sonau Semei jerınde Oiqūdyqta, dalada kiız üidı tıgıp, «Eŋlık-Kebek» pesasyn qoiǧanda Mūhtar Äuezov qazaq önerınıŋ bolaşaǧyna senım artqan ǧoi. Äuezov bolmasaq ta, Aqmolanyŋ ainalasyndaǧy qazaq körermenderın sahnaǧa keltıruge küş saluymyz kerek. Ol üşın nege auyl-auyldy, jer-jerdı aralamaimyz. Būl – Aqmola Selinograd bolǧannan berı qymyz sapyrylyp, dombyra tartylyp, än şyrqalmaǧan, tek orystyŋ chastuşkalary ǧana şyrqalǧan jer». Körnektı rejisser, jaŋa öner oşaǧynyŋ körkemdık jetekşısı Jaqyp Omarūlynyŋ osy sözı barlyǧynyŋ jadynda.
Osylardyŋ ışınde özınıŋ keiıpkerınıŋ syrtqy jäne ışkı jan düniesın, mınez-qūlqyn, sol zamandaǧy qazaq qyzdarynyŋ bolmysyn körsetuge bar küşın salyp jatqan Aqtoqty – Baqyt İsabekova da bar. Aqtoqty! Sūlu da kerbez, näzık Aqtoqty! Talai jıgıttıŋ sūltanyna arman bolyp, olarǧa qaiyrylmai, kırşıksız sezımı «Aqan» dep tūratyn mahabbatqa berık Aqtoqty! Mıne, ataqty Aqan serı süigen, Ǧ.Müsırepov pesasyna arqau etken Aqtoqty osyndai!
Baqyt İsabekova özıne jüktelgen jauapkerşılıktı sezınıp jatyr. Öitkenı Selinogradta jaŋa qazaq teatrynyŋ alǧaşqy qaharmany Aqtoqty ǧoi! Baqyt İsabekova – Aqtoqty üşın maqsat ta, mındet te aiqyn. Sol künı Qalleki teatrynyŋ şymyldyǧy aşyldy. Jas öner otauynyŋ bırınşı qadamyna qūtty bolsyn aityp kelgen QazKSR Teatr qairatkerler odaǧynyŋ töraǧasy, KSRO halyq ärtısı Äzırbaijan Mämbetov, QazKSR Mädeniet ministrınıŋ orynbasary Äşırbek Syǧai, QazKSR eŋbek sıŋırgen qairatkerlerı Qadyr Jetpısbaev, Ersaiyn Täpenov, belgılı rejisser Talǧat Temenov spektaklge oŋ baǧasyn berıp, talanttar ansamblıne sättılık tıledı.
El täuelsızdıgınıŋ qarsaŋynda aşylǧan Qalleki teatry elımızben bırge köptegen qiyndyqtardy kördı. Toqsanynşy jyldardyŋ toqyrau kezeŋderı öner ūjymyna äser etpei qoimady. Daryndy akterlerın Jaqyp Omarov jıgerlendırıp otyrdy. R.Omarhanova, Ş.Jünıs, B.İbraev, M.Baisarina, N.Tanabaev, A.Aimaǧambetova, B.İsabekova ardaqty rejisserdıŋ senımınen şyqty.
Baqyt İsabekova Q.Quanyşbaev atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq muzykalyq-drama teatrynyŋ alǧaş şymyldyǧy aşylǧanan berı Ǧ.Müsırepovtıŋ «Aqan serı-Aqtoqty» tragediiasynda – Aqtoqty, Ä.Tauasarovtyŋ «Mahabbat araly» dramasynda – Aina, M.Şahanovtyŋ «Tanaköz» poetikalyq dramasynda – Tanaköz, Q.Ysqaqtyŋ «Şyrǧalaŋ» dramasynda – Qarqabat, T.Äbdıktıŋ «Bız üşeu edıgınde» – Dariǧa, t. b. keiıpkerlerdı keskındedı.
Elordalyq körermenderdıŋ süiıktı aktrisasyna ainalǧan Baqyt Arǧynǧazyqyzy 1978 jyly medisinalyq institutqa tüsuge Almatyǧa keledı. Ūltymyzdan şyqqan tūŋǧyş skripkaşy Aitkeş Tolǧanbaev örımdei Baqyttyŋ közındegı önerge degen ūşqyndy körıp, aq batasyn beredı. Önerge degen ülken mahabbatpen Almaty teatr, kino jäne körkemsuret institutyna professor R.Qanybaevanyŋ synybyna qabyldanady. S.Äşımov, J.Baijanbaev, D.Äşımova, A.Omar, B.Äbdılmanov, J.Bektemırova, B.İsabekova barlyǧy bır topta oqyp, Rabiǧa Mūqaiqyzynyŋ ūiasynan ülken öner jolyna qanattanady. Arnaiy joldamamen sol kezdegı elımızdegı köptegen teatrlarmen iyq tıresıp qatar tūrǧan Semei oblystyq qazaq drama teatryna keledı. Teatrdyŋ bas rejisserı E.Obaev pen teatr ūjymy jas aktrisany jyly qabyldap, qarsy alady.
Osy teatrda jürgende M.Äuezovtıŋ «Aiman-Şolpan» muzykalyq komediiasynda – Şolpan, M.Äuezov «Eŋlık-Kebek» – Eŋlık, Ǧ.Müsırepov «Qozy Körpeş-Baian sūlu» – Baian, B.Vasilev «Zori zdes tihie» – Komelkova, Ä.Tauasarov «Mahabbat nege oianbady?» – Mahabbat, O.Süleimenov, B.Mūqai «Zamanaqyr» – Mälike, t. b. beinelerdı keiıptedı.
Jaqyp Omarovtyŋ arnaiy şaqyrtuymen Q.Quanyşbaev atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq muzykalyq-drama teatryna qyzmetke şaqyrylady. Mıne, otyz jyldan astam uaqyttan berı osy teatrda Ş.Aitmatovtyŋ «Ǧasyrdan da ūzaq kün» dramasynda – Ükıbala, A.Valehonyŋ «Kün säulesı tüspegen» psihologiialyq dramasynda – ana, J.Evrenıŋ «Izgılık formulasy» komediiasynda – Tereza, A.Chehovtyŋ «Vania aǧai» şyǧarmasynda – Mariia Vasilevna, M.Äuezovtıŋ «Qaragöz» tragediiasynda – Aqbala, T.Ahtanovtyŋ «Joǧalǧan dos» dramasynda – Ǧaini, Q.Şaŋǧytbaev pen Q.Baiseiıtovtıŋ «Beu, qyzdar-ai» komediiasynda – Künsūlu syndy türlı keiıpkerlerdı türlendırdı.
Aktrisa keiıptegen san qyrly taǧdyrlar arasynda F.Oŋǧarsynova jazǧan «Dalanyŋ küişı Dinasy» dramasynda Jantoly da bar. Jantoly – Fariza aqynnyŋ prototipı. Baqyt İsabekova oiynynan danalyq, daralyqty, parasattylyqty boiyna sıŋırgen dala darynyn köremız. Baqyt – Jantolydan aqyndyq pen qaisarlyq qatar arpalysyp jatqanyn köremız. Jantoly beinesındegı Baqyt Arǧynǧazyqyzy keiıpkerın naǧyz jinaqylyqqa jetkızgen.
Aktrisanyŋ teatr sahnasynda özındık ızdenıs pen jaŋaşyldyqqa jaqyn beinelerı de az emes. Solardyŋ bırı – «Adamzattyŋ Aitmatovy» atanǧan Ş.Aitmatovtyŋ «Ǧasyrdan da ūzaq kün» dramasyndaǧy Ükıbala. Atalmyş qaharman – aktrisa oiynynda körermen jüregın eljıretken beine. Spektakl basynan-aq Edıgege Qazanǧap ölımın estırtuge kelgen Ükıbala teatrsüier jandardyŋ jüregıne äser etpei qoimaidy. Qoiylym barysynda Baqyt – Ükıbala ötken ömır jaǧdailaryna bailanysty türlenedı.
Akter ömırınıŋ bır erekşelıgı öner jolynda är qalai keiıpkerler galereiasyn jasap, körermen nazaryna ūsynady. Baqyt İsabekova jaiyndaǧy sözımızge Ä.Tarazidıŋ «Ükılı jūldyz» komediia-farsyndaǧy Ai beinesı dälel. Ai – bar ömırın önerge arnaǧan teatr aktrisasy. Jalǧyz balasy dünieden ötse de, jüregı «öner» dep soǧatyn sahna maitalmany retınde aktrisa oiynynda körındı. Aidyŋ ūlynyŋ jalǧyz tūiaǧy, nemeresı üilenıp, otau qūryp, janynda qolǧanat bolsa degen asqaq armany bar. Aktrisa Baqyt İsabekova atalmyş keiıpkerdıŋ ışkı janaiqaiyn, arpalysyn akterlık tehnika arqyly aiqyndap berdı. Baqyt İsabekova Ai keiıpkerınen ǧūmyryn teatrǧa arnaǧan nebır talapaily taǧdyr ielerın körsettı. Men keide aktrisanyŋ osy bır rölın tamaşalap otyrǧan kezde, köz aldyma özım attaryn estıgen talai «samorodoktar» elesteidı.
Qyryq jyl ömırın önerge, sonyŋ ışınde teatr salasyna arnap kele jatqan «Qallekidıŋ Aqtoqtysy» Baqyt İsabekovanyŋ taŋǧaldyrar beinelerı älı alda dep oilaimyz.
Bahtiiar Tūrsyn,
Teatrtanuşy
