Täuelsızdıgımızben bırge tülegen Astana törındegı Q. Quanyşbaev atyndaǧy memlekettık akademiialyq qazaq muzykalyq drama teatry özınıŋ 25 jyldyq mereitoiyn atap öttı. Öner oşaǧynyŋ osy jyldary ışındegı qadamdary «Astana» konsert zalynda ötken saltanatty keşte aişyqtaldy.
ALATYN BİIK ASULAR ÄLI ALDA
Astana qalasy äkımdıgınıŋ qoldauymen ūiymdastyrylǧan keşke qala basşysy Äset İsekeşev arnaiy qatysyp, Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ öner oşaǧyna joldaǧan qūttyqtau hatyn oqyp berdı.
– Teatrdyŋ 25 jyldyq mereilı belesımen qūttyqtaimyn! El täuelsızdıgımen qūrdas būl teatrda alǧaşqy jyldary Jaqyp Omarov, Qadyr Jetpısbaev, Halyq Qaharmany Äzırbaijan Mämbetov siiaqty halqymyz maqtan tūtatyn talantty rejisserlerdıŋ eŋbek etıp, öz qoltaŋbalaryn qaldyruy zor merei. Aqmola qalasynyŋ el astanasyna ainaluy ūjymnyŋ jūmysyna sony serpın men zor şabyt bergenı sözsız. Öner ūiasy osy jyldary ūdaiy ızdenıste bolyp, öz repertuaryn baiytyp, şyǧarmaşylyq tūrǧydan kemeldenıp, mol täjıribe jinaqtady. Otandyq jäne älemdık dramaturgiianyŋ türlı janrlaryndaǧy ozyq tuyndylaryn sätımen sahnalap, Astana körermenderı men keluşı qonaqtardyŋ ystyq yqylasyna bölenıp ülgerdı. Bügınde ūjymda türlı buyn ökılderın qūraityn, şyǧarmaşylyq mümkındıgı mol daryndy akterler ūjymynyŋ qalyptasyp kele jatqany köŋılge quanyş ūialatady. Öner ūjymy elımızde jäne älemnıŋ bırqatar elderınde ötken teatr festivalderıne qatysyp, üzdık qoiylymdarmen tanylyp, jüldelermen oraluy ızdenısterıŋızdıŋ dūrys baǧytta ekenın körsetedı. Teatrdyŋ elordada jūmys ısteuı talǧampaz körermender qataryn qalyptastyryp, solardyŋ oiynan şyǧu mındetı sızderge zor jauapkerşılık jükteidı. Sondyqtan teatrdyŋ alatyn biık asulary älı alda dep bılemın. Sızderge myqty densaulyq, otbasylaryŋyzǧa amandyq pen igılıkter jäne önerdıŋ qiia jolynda sättılıkter men tabystar tıleimın, – delıngen Elbasynyŋ qūttyqtau hatynda.
QOLDAU KÖRSETILE BEREDI
Qala basşysy öz atynan da jyly lebızın jetkızdı. «Qalibek Quanyşbaev teatry Astananyŋ eŋ maŋyzdy mädeni oryndarynyŋ bırı. Osy jerde älemdık deŋgeidegı öner tuyndylary sahnalanyp, qala tūrǧyndary men qonaqtaryna erekşe syi jasauda. Būl teatr bügıngı taŋda elımızdegı eŋ tanymal, aldyŋǧy qatarly öner oşaqtarynyŋ bırı. Qala äkımdıgı teatrdyŋ damuyna airyqşa män beredı. Bügınde bız teatr ärtısterın äleumettık-materialdyq jaǧynan qoldau mäselesıne airyqşa köŋıl bölıp otyrmyz. Aldaǧy uaqytta da qoldau körsetıle beretın bolady. Teatr ūjymyna tolaǧai tabys, şyǧarmaşylyq şabyt tıleimın!» dedı Äset İsekeşev.
QR Parlamentı Senatynyŋ töraǧasy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ qūttyqtauyn senator Bırǧanym Äitımova, QR Parlamentı Mäjılısınıŋ spikerı Nūrlan Nyǧmatulinnıŋ ızgı lebızın halyq qalaulysy Quanyş Sūltanov, QR Premer-ministrınıŋ orynbasary İmanǧali Tasmaǧambetovtıŋ hatyn Mädeniet jäne sport ministrı Arystanbek Mūhamediūly oqyp berdı.
JİYRMA BES JYLDAN SOŊ JAŊǦYRTTY
Qazaqstannyŋ halyq ärtısı Asanälı Äşımov, Reseiden teatr mereitoiyna arnaiy kelgen qonaqtar – Resei Federasiiasy eŋbek sıŋırgen öner qairatkerı, teatr synşysy, «Teatralnaia jizn» jurnalynyŋ bas redaktory Oleg Pivovarov, M. Gorkii atyndaǧy Orynbor drama teatrynyŋ körkemdık jetekşısı, RF halyq ärtısı Rifkat İsrafilov jyly tılekterın arnady. Ekran arqyly Mäskeu Guberniialyq drama teatrynyŋ körkemdık jetekşısı Sergei Bezrukov qūttyqtauyn joldady.
«Astana Opera» memlekettık opera jäne balet teatry özınıŋ än sälemın jetkızdı. Elordadaǧy M. Gorkii atyndaǧy memlekettık akademiialyq orys drama teatry men Jastar teatry, «Naz» memlekettık bi teatry ärıptes öner ūjymyn qūttyqtady.
Qalleki teatry mereitoi keşı ötken sahnada 1991 jyldyŋ 15 qaraşasynda Ǧ. Müsırepovtıŋ «Aqan serı – Aqtoqty» dramasymen alǧaş ret şymyldyǧyn türdı. Şirek ǧasyrdan soŋ būl qoiylym jaŋǧyryp, Aqan serınıŋ rölınde Jastar odaǧy syilyǧynyŋ laureaty Nūrai Tanabaev, Aqtoqtynyŋ beinesınde bastapqyda osy röldı somdaǧan Baqyt İsabekova körındı. Äzırbaijan Mämbetov qoiǧan klassikalyq tuyndy – Ş. Aitmatovtyŋ «Ana-Jer-Ana» tragediiasyndaǧy ananyŋ basyndaǧy qaiǧyly jaǧdaidy Qazaqstannyŋ halyq ärtısı Güljan Äspetova äserlı körsete bıldı.
TEATR MEREITOIYNA TARTU
Mereitoiǧa orai ūlttyq käsıbi teatr önerınıŋ negızın qalauşylardyŋ bırı – KSRO halyq ärtısı, KSRO Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty Qalibek Quanyşbaevtyŋ biustı aşylyp, teatrtanuşy, önertanu magistrı Säule Äbedinovanyŋ «Teatrǧa taǧzym» monografiiasynyŋ tūsauy kesıldı.
– Ekı jyl magistraturada oqyǧanymda ǧylymi-zertteu jūmystarmen ainalystym. «Teatrǧa taǧzym» eŋbegı sonyŋ jemısı. Ūstazym Talǧat Temenovtıŋ ötınışımen monografiiany körkem düniege ainaldyruǧa tyrystyq. Taǧy bır ūstazym Äşırbek Syǧai Qalleki teatrynyŋ tarihy turaly, jalpy şyǧarmaşylyǧy jönınde jazyp kettı. Menıŋ eŋbegım atalmyş teatrdyŋ tynysyna arnalyp otyrǧan ekınşı kıtap. Būl men üşın ülken quanyş, zor baqyt. Kıtap «Teatrǧa taǧzym» atalady. Iаǧni, būl täuelsızdıgımızge, tarihymyzǧa taǧzym, qazaq teatrlarynda eŋbek etken ūly akterlerge taǧzym, bügıngı akterlerdıŋ eŋbekterıne bas iiu, – deidı Säule Äbedinova.
TŪLǦALARǦA TAǦZYM
Teatrtanuşy aitqandai, teatr tūlǧalaryna taǧzym osymen aiaqtalmady. «Astanalyq» ziratta mäŋgıge damyldap jatqan teatrdyŋ negızın qalauşy rejisser Jaqyp Omarovtyŋ basynda Qūran baǧyştaldy. Jaqynda ǧana Astanada QR Halyq Qaharmany Äzırbaijan Mämbetovke köşe berıldı. Mereitoiy künderı sahna maitalmany sahnalaǧan Ş. Aitmatovtyŋ «Ǧasyrdan da ūzaq kün» dramasy körsetıldı. Teatr abyzdary sanalatyn osy ekı tūlǧa men Jaqyp Omarovtan keiın öner ūjymyna jetekşılık etken Qadyr Jetpısbaevtıŋ şyǧarmaşylyqtaryna arnalǧan «Q. Quanyşbaev teatryna – 25 jyl» atty döŋgelek üstel mäjılısı öttı. Al mereitoi T. Temenovtıŋ «Aqqudyŋ köz jasy» lirikalyq dramasymen tüiındeldı.
Amanǧali QALJANOV
