Būl habarlandyru «Keruen» sauda ortalyǧyndaǧy bırneşe dükenderdıŋ syrtynda ılulı tūr. «Qaraly jūma» degen qorqynyşty tırkes bır qaraǧan adamdy selk etkızedı. Tek astyndaǧy jazudy oqyǧanda baryp, onyŋ «Black Friday» terminınıŋ sätsız audarmasy ekenın ūǧasyŋ.
«Black Friday» degen kündı amerikalyqtar jyl saiyn qaraşa aiynyŋ törtınşı jūmasynda toilaidy. Būl kezde eldegı barlyq dükenderde tauarlar 90 paiyzǧa deiın arzandaidy ärı däl osy künı Rojdestvoǧa daiyndyq nauqany bastalady. Termindı 1966 jyly Filadelfiia qalasynyŋ polisiia departamentındegıler oilap tapqan. Ondaǧy maqsattary dükenderdegı jeŋıldıkke asyqqan jūrttyŋ köşe boiynda adam aitqysyz keptelıs tuǧyzatynyn sipattau edı. Alaida saudagerler būl tırkestegı «black», iaǧni «qara» sözın jūrtşylyq jaman maǧynada tüsıngenın qalamady. Öitkenı būǧan deiın memlekette «Black Monday» (1929 jyly AQŞ ekonomikasy üşın asa maŋyzdy Dou Djons önerkäsıptık indeksı 25 paiyzǧa tömendegen kün), «Black Thrusday» (1929 jyly Ūly toqyrau bastalǧan kün) siiaqty negativ mändegı atpen este qalǧan künder boldy. Al «Black Friday», kerısınşe, satuşylardyŋ da, satyp aluşylardyŋ da köŋılın toq qylmai ma?! Söitse, «black» sözı saudagerlerdıŋ tılınde «pliuste bolu», «paida tabu» degen maǧynany bıldıredı eken. Demek, būl jerde qaiǧyǧa qatysty eşqandai da tūspal joq.
Endeşe «qaraly jūma» degen audarmanyŋ mentalitet jaǧynan da, logikalyq tūrǧydan da qate ekenın aŋǧaramyz. Mūndai olqylyqqa kınälınıŋ kım ekenın bılmek maqsatpen Astana qalasy Tılderdı damytu jäne arhiv ısı basqarmasyna telefon şaldyq. Basqarma ökılderınıŋ aituynşa, olar ışkı jarnamaǧa jauap bermeidı, iaǧni sauda ortalyqtarynyŋ ışınde ılulı tūrǧan jazularǧa sol mekemelerdıŋ özderı jauapty. Būdan soŋ «Keruen» sauda, oiyn-sauyq ortalyǧynyŋ äkımşılıgıne habarlasqanymyzda, ondaǧy mamandar är butiktıŋ audarmany eşkımmen kelıspei, öz betınşe jariialai beruıne qūqyǧy bar ekenın aitty.
Audarmanyŋ dūrysyraq nūsqasyn tabu maqsatymen keşe Facebook jelısınıŋ qoldanuşylaryna sūrau tastaǧanbyz. Ondaǧylar «Jūma jeŋıldıgı», «Jūmadaǧy jeŋıldık», «Jūmalyq», «Tauar-talapai», «Ūtymdy sauda künı», «Berekelı jūma» degen audarmalardy ūsyndy. Aldaǧy uaqytta otandyq saudagerler osyndai oiǧa qonymdy tırkesterdıŋ bar ekenın eskerse eken deimız.
