Jaqynda Jazuşylar odaǧynyŋ Nūr-Sūltan qalalyq filialy dauylpaz aqyn Qasym Amanjolovtyŋ 110 jyldyǧyna jäne aqiyq aqyn Mūqaǧali Maqataevtyŋ 90 jyldyǧyna arnalǧan qos bırdei ädebi-sazdy keş ötkızdı. Onyŋ bırı «Sen netken baqytty edıŋ, keler ūrpaq» atalsa, ekınşısı «Jazaiyn jyrlaryŋnyŋ jalǧasyn men» atauyn ielendı.
Qasym men Mūqaǧali – ruhtas, taǧdyrlas aqyndar. Ekeuınıŋ maŋdaiyna bar bolǧany qyryq tört-qyryq bes jyldyq ǧūmyr jazylsa da, quatty jyrlary, jürektı tebırentetın öleŋderımen qazaq ädebietınıŋ törınen oryn aldy. Şartpa-şūrt mınezderımen de ekeuı ūqsas. Mereitoilary da on jyldyqtardy aralatyp, qatar ötkızıledı. Arqada – Qasym, Alatauda – Mūqaǧali ūlyqtalady.
Qos aqyn ömırde kezdespedı. Bıraq tura jiyrma jas kışı Mūqaǧali Qasymnyŋ jyryna bas iıp öttı. «…Jyr bäigege attanǧan adam bolsa, Söredegı Qasymyn esıne alsyn!..» deidı ol belgılı bır öleŋınde. Keide, tıptı, Qasym degende – Mūqaǧali, Mūqaǧali degende – Qasym eske tüsedı. Ekeuı egız jaratylǧandai.
Jazuşylar odaǧynyŋ elordalyq filialy osyndai aqyndardyŋ biylǧy mereitoilaryn eleusız qaldyrmaǧanyna quandyq. Filial direktory Däuletkerei Käpūly bas bolyp, qos şarany bırınen soŋ bırın ötkızdı. Alǧaşqysyna körnektı aqyn, halyqaralyq «Alaş» ädebi syilyǧynyŋ iegerı Ǧalym Jailybai, Qasym topyraǧynan tülep ūşqan jas aqyndar jinalyp, dauylpaz aqyn jaiynda kelelı äŋgıme örbıtıp, öleŋderın oqydy. Änşı-küişıler de şaqyryldy.
Būl tegın emes. Bırneşe aspapty meŋgergen Qasym Amanjolovtyŋ öz janynan şyǧarǧan änderı bar. Ǧaziza Jūbanova, Äbılahat Espaev, basqa da kompozitorlar Qasymnyŋ öleŋderıne än jazdy. «Özım turaly», «Dariǧa, sol qyz», «Aq säule», «Jyr jazamyn jüregımnen» sekıldı änderdı el şyrqap jür. Juyrda sondai änderdıŋ jinaǧy da şyqty. Ony qūrastyrǧan küişı Qairat Aitbaev ädebi-sazdy keşke arnaiy qatysty.
Mūqaǧalidyŋ mereitoiyna arnalǧan şaraǧa belgılı aqyn Sūraǧan Rahmetūly bastaǧan aqyndar jinaldy. Aqiyq aqynnyŋ ömırbaianynda radioda jūmys ıstegenı aitylady. Ony būl jūmysqa Änuarbek Baijanbaev tartqan eken. Taiauda ataqty diktor atynda halyqaralyq baiqau ūiymdastyryldy. Onyŋ jeŋımpazy Serık Äbılūly da Mūqaǧali ruhyna bas iıp keldı.
Būl keş te öleŋsız, änsız ötken joq. Mūqaǧalidyŋ öleŋderıne talai än jazyldy. Sonyŋ basynda aqynnyŋ syrlasy, dosy Nūrǧisa Tılendiev tūr. Qazaq kinosynyŋ altyn qoryna engen «Menıŋ atym Qoja» filmıne ekeuı «Sarjailau» syndy än jazdy. Bır «ättegen-aiy» titrda Maqataevtyŋ aty körsetılmegen. Tek qana Tūmanbai Moldaǧalievtyŋ aty-jönı jazylǧan. Kım bıledı, bälkım, sol uaqyttaǧy ideologiianyŋ kesırınen Mūqaǧalidyŋ aty syzylyp tastalǧan şyǧar.
