«Qazaq elı» jaŋartylady
Jaqynda äleumettık jelılerde elımızdıŋ basty monumentı «Qazaq elı» alaŋyndaǧy tastardyŋ qūlap jatqany qyzu talqyǧa tüsken bolatyn. Rasymen de salmaǧy auyr märmär tastar oilamaǧan jerden ötkınşılerdıŋ basyna tüsse, bıreu-mıreudı jazym etpei qoimasy anyq. Osyndai oqys oqiǧa bolmas üşın qandai jūmystar jürgızılıp jatyr? Mäselenıŋ män-jaiyn anyqtap kördık.
«Qazaq elı» monumentınıŋ negızgı bölıgı Mädeniet jäne sport basqarmasynyŋ balansynda bolsa, alaŋnyŋ bır bölıgı Almaty audanynyŋ äkımdıgıne, endı bır bölıgı Täuelsızdık saraiyna jäne taǧy bır jarym jartysy «Şabyt» şyǧarmaşylyq saraiyna qaraidy eken. Mamandardyŋ sözıne süiensek, märmär tastary şytynap, tüsıp jatqan monumenttıŋ artyndaǧy kolonnadaǧa aldaǧy aptada jöndeu jūmystary bastalyp, qala künıne deiın aiaqtau josparlanuda.
– Kolonnadanyŋ keibır jerındegı märmär tastar rasynda da qūlap qalǧan. Taǧy da bosap, qūlaǧaly tūrǧandary bar. Osyǧan bailanysty qazırgı uaqytta konkurstyq räsımder jürgızılıp jatyr. Jaqyn arada merdıger ūiym anyqtalysymen monumenttıŋ artyndaǧy baǧandar jöndele bastaidy. Jalpy, jöndeu jūmystary jospar boiynşa qala künıne deiın aiaqtalady. Sonymen qatar kolonnadan bölek mūndaǧy keteuı ketıp, alaŋnyŋ synyn būzyp tūrǧan jerler de jaŋartylady. Aita ketu kerek, būǧan deiın būl jerdegı su būrqaqtar qalpyna keltırılgen bolatyn, – deidı
Almaty audany äkımdıgınıŋ abattandyru jäne infraqūrylymdy damytu bölımınıŋ jetekşısı Ruslan Oralov tılşılerge bergen sūhbatynda.
Mamandardyŋ aituynşa, osynau alaŋǧa jöndeu jūmystary jyl saiyn jürgızıletın körınedı. Bıraq būǧan deiın alaŋnyŋ basqa ucheskelerı jöndelıptı. Mysaly, byltyr Täuelsızdık saraiyna qarasty aumaqtyŋ şamamen 500 şarşy metr kölemde qabyrǧa keromagranitterı men 300 şarşy metr jer tösemı retke keltırılgen.
– Alaŋ ülken. Bızdıŋ aumaǧymyz da az emes. Sondyqtan tiıstı jerlerdı jyl saiyn jöndeuge tura keledı. Biylǧy jöndeu jūmystaryna 58 million teŋge bölındı. Būl qarjyǧa şamamen 400 şarşy metr qabyrǧadaǧy keramogranit pen 700 şarşy metr kölemındegı jer tösemderın jaŋartu josparlanyp otyr. Osy jūmysty 1 mausymǧa deiın aiaqtau mejelendı. Qazırgı uaqytta barlyq qūjattarymyz daiyn. Endı tek kelesı aptada kelısımge qol qoiudy kütıp otyrmyz, – deidı Täuelsızdık saraiy direktorynyŋ orynbasary Dulat Qojahmetov.
Al alaŋdaǧy «Şabyt» şyǧarmaşylyq saraiyna tiesılı aumaqta 148 şarşy metr keramogranit zaqymdalypty. Ony jöndeuge 3 mln 600 myŋ teŋge bölınıp otyr eken.
– Bızdegı problemalar, negızınen, qystyŋ künderı qar jinaityn kölıkter men tieuışterdıŋ saldarynan tuyndaidy. Būl mäseleler jyl saiyn qaitalanyp, qalpyna keltırıledı. Būǧan deiın äkımdık qarjylandyryp keldı. Endı öz esebımızden jöndeitın bolamyz. Osy aptanyŋ soŋyna deiın qyzmet körsetuşı anyqtaluy kerek. Qazır qaita montajdau jūmysy bastalyp kettı. Bızge tiesılı aumaqtaǧy jöndeu jūmystary mamyr aiynyŋ soŋyna deiın aiaqtaluy tiıs, – deidı «Şabyt» şyǧarmaşylyq saraiynyŋ äkımşılık şaruaşylyq qyzmetı jetekşısınıŋ orynbasary Dınmūhamed Tüimebaev.
Retı kelgende, qaita montajdau jūmysyn jasap jatqan jūmysşylarmen de az-kem tıldestık. Olardyŋ aituynşa, osyǧan deiın alaŋdaǧy keibır jerlerge taŋylǧan keromagranitter az mölşerdegı sement erıtındısımen ǧana japsyrylǧan. Būrynǧy merdıger ūiymnyŋ jauapsyzdyǧyna taŋdanystaryn bıldırgen jūmysşylar būl joly ondai olqylyqty jıbermeitınderın aitty.