Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ «Qazaqstan Respublikasy Täuelsızdıgınıŋ 25 jyldyǧyn merekeleu turaly» Jarlyǧyna säikes, qazan aiyna «Mäŋgılık mūra» atauy berıldı. Būl ai Qazaqstan halqynyŋ ūly mūralaryna, öner men şyǧarmaşylyqtyŋ baǧa jetpes jäne bıregei ülgılerıne arnalady.
«ASTANA MUSICAL» TAMSANDYRDY
Osy aptada «Qazaqstan» ortalyq konsert zalynda «Astana Musical» teatrynyŋ «Dostar sertı» miuziklımen «Qazaqkonsert» memlekettık konserttık ūiymynyŋ resmi türde aşylu saltanaty öttı. Astana törınde qaita qūrylǧan ūiym janynda bırneşe ūjym da toptasty. Sonyŋ bırı – elordanyŋ mädeni äleuetın arttyrudy jäne sahna qoiylymdarynyŋ janrlaryn keŋeitudı közdegen «Astana Musical» teatry.
Ötken ǧasyrdyŋ 60-70 jyldary qazaq estradasy keremet qarqynmen damydy. Nūrǧisa Tılendiev, Şämşı Qaldaiaqov, Äset Beiseuov, Eskendır Hasanǧaliev syndy körnektı kompozitorlardyŋ öşpes änderı däl osy kezeŋde düniege keldı. Qazırgı zamannyŋ biıgınen qaraǧanda da, būl şyǧarmalardy halqymyzdyŋ teŋdessız tuyndylaryna balauǧa bolady. Sondai-aq, sol jyldary «Dosmūqasan», «Qaraköz», «Aigül», t.b. ansamblder qūrylyp, ūlttyq estradaǧa jaŋa lep äkeldı. «Dostar sertı» miuziklınde sol kezeŋ jastary şyrqaǧan änder arqyly būl jyldardyŋ atmosferasy tamaşa aşyldy.
Aldymen qoiylym avtorlary turaly aita keteiık. Miuzikldıŋ ssenariiın QR eŋbek sıŋırgen qairatkerı Baqyt Qaiyrbekov pen dramaturg Ännas Baǧdat jazdy. Muzykamen QR eŋbek sıŋırgen qairatkerı Artur Orenburgskii körkemdese, rejisser retınde Esläm Nūrtazin körındı. Sonymen bırge dekoratorlardan bastap dybys jäne jaryq qoiuşy rejisserlerdıŋ, ekranǧa beineäzırleuşılerdıŋ eŋbegın atap ötuge tiıstımız. Şyǧarmaşylyq tūrǧydan alǧanda horeograftar Äsem Şarifullina men Däulet Mūratbekov qoiǧan biler de äserlı şyqty.
JAS ÄRTISTER JARADY
Al ärtısterge kelsek, miuzikl keiıpkerlerın negızınen aty älı tanyla qoimaǧan jas akterler somdady. Alaida, soǧan qaramastan olar talaptary taudai ekenın tanyta bıldı. Saqa ärtısterden ssenarii boiynşa paiǧambar jasyna jetıp, är adamǧa ystyq körınetın jastyq şaqtyŋ tättı estelıkterın sanasynda jaŋǧyrtqan belgılı ärtıs, QR eŋbek sıŋırgen qairatkerı Janqaldybek Qaldybaev qana qoiylymda oinady.
Sonymen, Marat esımdı keiıpkerdıŋ (J.Tölenbaev) studenttık jyldaryn, sondaǧy ainymas dostaryn eske alumen aşylatyn qoiylym körermenderdı ärı qarai onyŋ jastyq şaǧyna qarai jetelep äketedı. Şymyldyqtyŋ Şämşınıŋ «Baqyt qūşaǧynda» änımen aşyluy da bırden sol kezeŋge qarai tartady.
Miuzikl mazmūnyn aşa tüssek, är jerde tuǧan tört jıgıttı konservatoriia auditoriiasy tabystyrady. Olardy osynda muzykaǧa degen ülken mahabbat jetelegen. Işındegı eresegı – äskerden keiın oquyn jalǧastyruǧa kelgen Aidos (Ädılet Äbdıqadyrov). Özgelerı: joǧaryda aty atalǧan Marat, dostaryna qaraǧanda şiraqtau, qaǧylezdeu, qu tıldıleu Qairat (Saiat Maqūlbaev) pen jasqanşaqtau Jūmatai (Salamat Mūqaşev). Mıne, osy jıgıtter armandaǧan oqularyna tüsıp, sol kezden bastap studenttık jyldardyŋ qyzyǧyn bırge keşedı.
«DOSMŪQASANNYŊ» DARA JOLY SAHNALANǦANDAI
Törteuı bi keşıne barǧandaǧy oqiǧa – jergılıktı jıgıttermen töbeles olardy odan saiyn jaqyndatyp, dostyqqa sert bergızedı. Osydan keiın qaljyŋy tausylmaityn Qairattyŋ qylyǧynan dostarǧa auruhanaǧa baruǧa tura keledı. Osy jerde ömırlerıne äser etetın jaǧdai oryn alady. Medbike bolyp jürgen Marattyŋ körşısı Äsem (Aina Äbdıkärımova) Jūmataidyŋ jüregın jaulaidy. Bıraq Äsem ömırlık serıgı retınde Aidosty taŋdaidy. «Toi jyry» da būl ekeuınıŋ toiynda şyrqalady.
Tört dostyŋ ansambl qūruy körermenderge äigılı «Dosmūqan» ansamblınıŋ qūrylu tarihyn eske tüsıredı. Qoiylymda şyrqalatyn bırqatar änder de būl äserdı küşeite tüsedı. Mäselen, miuziklde auruhanada Raia Abdullaqyzy (Meruert Jeldıbaeva) atty därıgerge baǧyttalyp şyrqalatyn «On alty qyz» änı ädemı kırıktırılgen.
BAQYTJAN MEN QŪRMANAIDYŊ BEINELERI JAŊǦYRǦANDAI
Jalpy keiıpkerlerdıŋ keibırı belgılı ansambl änşılerınıŋ beinelerın köz aldymyzǧa äkeldı. Mysaly, Qairatty ömırden qapyda ketken Baqytjan Jūmadılovke ūqsattyq. Bır körınıs keudemızge jylulyq syilaumen qatar mūŋ tudyrdy. «Dosmūqasan» ansamblınıŋ qūramynda jalǧyz qyz – taǧy bır erte söngen talantty änşı Qūrmanai Omarova än salǧany belgılı. Ol şyrqaǧan «Saǧyndym senı» änı aǧa, apalarymyzdyŋ qūlaǧynda älı de jaŋǧyryp tūr dep oilaimyz. Miuzikl ssenarii boiynşa da tört dos qūryp jatqan ansamblge qyz änşı kerek bolady. Būl rölge Äsem taŋdalady. Mıne, qoiylymda Äsem salǧan än erıksız Qūrmanai Omarovany eske tüsıredı.
Qoryta aitqanda, miuzikl barşa körermenge ūnaǧan siiaqty. Ony qoiylymnan şyǧyp bara jatqan halyqtyŋ balbūl janǧan jüzderınen baiqadyq. Qoiylym körermenderdı jandyrdy dep aitsaq ta bolady. Oǧan körermenderdıŋ arasynda bolǧan belgılı änşı, öner zertteuşısı Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen ärtısı Serık Ospanovtyŋ: «Miuziklden jaqsy äser aldym. Ärtıster özımnıŋ studenttık künderımdı jaŋǧyrtqandai boldy. Olardyŋ oiynynan özımdı tanyǧandai boldym» degen sözı dälel.
Sonymen «Qazaqkonsert» memlekettık konserttık ūiymy, onyŋ qūramyndaǧy «Astana Musical» teatry Astanadaǧy qadamdaryn sättı basty. Önerlerı örge jüze bersın deimız.
Amanǧali QALJANOV
