Qazaqstan Respublikasynyŋ Prezidentı – Elbasy N.Ä.Nazarbaevtyŋ Qazaqstan halqyna zeinetaqy reformasynyŋ mäselelerı jönındegı ündeuı

QYMBATTY OTANDASTAR!

Respublika Konstitusiiasyna säikes menıŋ qarauyma Ükımet pen Ūlttyq Bank bastamaşy bolǧan zeinetaqy jüiesı turaly jaŋa zaŋnama kelıp tüstı.

Men Zaŋnamany jaqtauşylar­dyŋ da, oǧan qarsylyq bıl­dı­ru­şılerdıŋ de dälel-däiek­terı­men jaqsy tanyspyn.

Erler men äielderdıŋ zeinetke şyǧu jasyn teŋestıru turaly mä­sele qazırgı eŋ özektı taqy­ryp­­qa ainaldy.

Mūnyŋ sebebın men Ükımet pen Ūlttyq Bank ıs-äreketınıŋ olqylyǧynan da köremın.

Jalpy, men Ükımet pen Ūlttyq banktıŋ jaŋa zeinetaqy zaŋna­ma­syn halyqqa tüsındıru jö­nın­degı jūmysyna oŋ baǧa bere almaimyn.

Bırınşıden, osyndai öte ma­ŋyzdy äleumettık zaŋ jobasy nemqūraily qaraldy.

Ekınşıden, ony halyqqa keŋınen nasihattau ısı dūrys jürgızılgen joq.

Nätijesınde, qazaqstandyq­tardyŋ köbı zeinetaqy refor­masynyŋ tüpkı mänın tüsınbei qaldy.

Bügınde zeinetaqy zaŋnamasyna özgerıster engızu kerek ekenı anyq!

Būl – jahandyq ürdıs.

Europa Odaǧy men älemnıŋ öz­­­ge de el­­derı daǧdarys pen qūl­­dy­­rau jaǧ­­­daiyn­­da osylai ja­sau­ǧa mäj­bür boldy.

Äielderdıŋ zeinet jasyn art­tyrudyŋ basty sebebı zeinetaqy töleudegı qarajattyŋ boljam­dy defisitı jäne zeinetkerler­dıŋ 70%-ın äielder qūrai­tyny boldy.

Äielderdıŋ zeinet jasyn art­­tyr­­masa, zei­netaqy töleuge jūm­­­­sa­­la­tyn biud­jet şyǧys­tary 2014-2024 jyldary 3 tril­lion teŋ­­ge­ge öse­dı.

Būl memlekettı zeinetaqy tö­leuge qauqarsyz etıp, bolaşaq zeinetkerler üşın problemaǧa ainalady.

Sondyqtan bız būl mäselenı qazırden bastap şeşuge tiıspız.

Qazaqstan Ükımetı äielder üşın zeinet jasyn ösırudı joǧary şekke deiın bırtındep köşıru arqyly jüzege asyrudy aldyn ala ūsyndy.

Parlament Mäjılısı men Senaty būl şeşımnıŋ halyq üşın maŋyzyn tüsınıp, zeinet­aqy jüiesı turaly jaŋa zaŋna­manyŋ dūrys şeşım bolyp tabylatyn nūsqasyn qabyldady.

Azamattardyŋ äleumetık jaǧ­daiyn jaqsartu üşın qajet bol­ǧandyqtan zaŋ jobasyn men jalpy qoldaimyn.

Bıraq, zeinetaqy jüiesın reformalau aspektılerınıŋ bärı jete oilastyrylǧan dei a­l­maimyn.

Konstitusiia bergen ökılettık­terıme säikes, äielderdıŋ zeinet jasyn ösıru turaly norma­ny qaita talqylau üşın Par­la­mentke qaitaramyn.

Men zeinet jasyn kezeŋ-ke­zeŋmen ūzartudy 2014 jyl­ǧy 1 qaŋtardan emes, 2018 jyl­ǧy 1 qaŋ­tardan bastaudy ūsy­na­myn.

Osyǧan bailanysty Ükımetke halyqqa qajet zaŋ mäselelerın odan ärı pysyqtap, damytudy tapsyramyn.

Bırınşı. Bala kütımı demaly­sy kezınde jūmys ısteuşı äiel­derdıŋ mındettı zeinetker­lık salymyna memleket esebı­nen qosymşa tölemaqy qamta­ma­syz etılsın.

Ekınşı. Azamattardyŋ mındettı 10 prosent zeinetaqy şyǧysy­na jūmys beruşınıŋ mındettı şyǧa­rylymy esebınen qosym­şa 5 prosent engızılsın.

Üşınşı. Mındettı käsıbi zeinet­aqy salymyn kezeŋ-kezeŋmen ta­ǧy da 5 prosentke köbeitu kerek.

Būl jait airyqşa jäne ziiandy öndırısterde zeinetkerlıkpen qamtamasyz etudı jaqsartady.

Sondai-aq Ükımetke 2030 jyl­ǧa deiın zeinetkerlıkpen qam­ta­masyz etu jüiesın jaŋǧyrtudy odan ärı jalǧastyru jönınde keşendı ıs-şaralar äzırleudı tapsyramyn.

Parlamenttı menıŋ ūstanymym­dy eskeruge şaqyramyn.

Zeinetaqy reformasynyŋ kür­delı mäselesı boiynşa dūrys şeşımder tabylady dep men kämıl senemın.