Elorda – qazırgı taŋda elımızde qauıptı ındet boiynşa «qyzyl» aimaqta tūrǧan 5 öŋırdıŋ bırı. Degenmen tamyzdyŋ aiaǧy men qyrküiektıŋ basynda qala boiynşa epidemiologiialyq jaǧdai jaqsardy. Nūr-Sūltan qalasynda koronavirus infeksiiasynyŋ taraluyna jol bermeu jönındegı şaralar turaly Ortalyq kommunikasiialar qyzmetınde qala äkımınıŋ orynbasary Ashat Oralovtyŋ qatysuymen ötken baspasöz mäslihatynda aityldy. Bügıngı taŋda qalada kün saiyn orta eseppen 200-280 jaŋa infeksiialyq jaǧdai tırkelude. Qyrküiek aiynda tamyz aiymen salystyrǧanda syrqattanuşylyq körsetkışı 3,5 ese tömendegenı baiqaldy.
[smartslider3 slider=245]
Sondai-aq osy aptada ötken jylǧy kezeŋmen salystyrǧanda nauqastar sany 8 paiyzǧa artqany anyqtaldy.
«Pandemiia bastalǧaly elordada koronaviruspen syrqattanudyŋ 144161 jaǧdaiy tırkeldı, onyŋ ışınde 139 myŋnan astam adam sauyǧyp şyqty. Būl jalpy nauqastardyŋ 97 paiyzyn qūraidy. Qazırgı uaqytta elordada 990 tösek-oryn qory bar 7 infeksiialyq stasionar qyzmet etedı. Al jaz mezgılınde, syrqattanu örşıgen kezde 4 myŋǧa juyq tösek-oryn qory bar 16 infeksiialyq stasionar qyzmet atqarǧan edı. Bügıngı mälımetke süiensek, däl qazır stasionarlarda 578 adam em qabyldap jatyr, osylaişa tösek-orynnyŋ 58,4 paiyzy bos emes. Jaz ailarynda būl körsetkış 70 paiyzdan astam edı. Şılde aiynyŋ basynda osy derttı emdeitın auruhana retınde beiımdelgen köpbeiındı №1 qalalyq auruhana osy aptada infeksiialyq qyzmetın toqtatyp, özınıŋ bastapqy qyzmetıne oraldy» dedı äkım orynbasary.
Bügınde elorda stasionarlarynda barlyǧy 127 reanimasiialyq tösek-oryn bar, sonyŋ 56 tösegınde pasientter emdelıp jatyr.
Ashat Oralov elorda tūrǧyndarynyŋ 67 paiyzdan astamy koronavirusqa qarsy vaksinanyŋ bırınşı komponentın alǧanyn aitty. Būl – qala boiynşa dertke qarsy vaksina aluǧa tiıstı kontingenttıŋ köp bölıgı. «Koronaviruspen kürestıŋ basty qūraldarynyŋ bırı – halyqty vaksinasiialau. Elorda boiynşa vaksina aluǧa jatatyn halyq sany – 647 myŋ adam. Onyŋ 68 paiyzy nemese 436 myŋnan astam azamat vaksinanyŋ bırınşı komponentın aldy, al tolyq immundaudan 401 myŋnan asa azamat öttı. Halyqty jappai vaksinamen qamtu üşın 36 medisinalyq ūiymda jäne qalanyŋ 5 sauda keşenınde ekpe punktterı aşylǧan. Jappai egu bastalǧaly berı sauda ortalyqtaryndaǧy ekpe punktterden 100 myŋǧa juyq azamat ekpe aldy. Halyqty vaksinasiialau üşın 300-den astam medisinalyq qyzmetker jūmyldyrylǧan» dedı qala äkımınıŋ orynbasary.
Qala äkımdıgı azamattardy vaksinasiiadan ötuge yntalandyrudyŋ älemdık täjıribede bar şaralaryn da ūiymdastyrdy. Sol maqsatta äkımdık demeuşılermen bırlesıp, äleumettık jelılerdegı resmi paraqşalarda apta saiyn ekpe alǧandar arasynda baǧaly syilyqtardyŋ ūtys oiynyn ötkızdı. Osy aralyqta barlyǧy 22 iPhone12, 8 toŋazytqyş, 6 teledidar, 2 planşet, 6 mikrotolqyndy peş, 5 printer, 2 beinetırkegış, kır juǧyş maşina, «aqyldy» tehnika, aua ylǧaldandyrǧyş jäne t. b. oinatylypty.
Jurnalister sūraǧyna sonymen qatar elordanyŋ Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasynyŋ basşysy Timur Mūratov pen qalanyŋ bas sanitar därıgerı Sarhat Beisenova jauap berdı. Brifingte söz alǧan T.Mūratov mobildı brigadalar kün saiyn koronavirusqa qatysty ambulatoriialyq em alatyn pasientterdıŋ üiıne ekı myŋnan astam şaqyrtuǧa baratynyn jetkızdı. 12 qazandaǧy jaǧdai boiynşa alǧaşqy medisinalyq-sanitarlyq kömek ūiymdarynda 2573 pasient koronavirustyq infeksiia boiynşa jäne 16 adam ambulatoriialyq negızde üide emdelude. Qoǧamdyq densaulyq saqtau basqarmasynyŋ basşysy elorda auruhanalarynda nauqastardy josparly emdeuge jatqyzu jäne emdeu qalai qalpyna keltırıletının tüsındırdı. Qazır köp adamdar kovidtık stasionarlarǧa ainalǧan auruhanalarda josparly emdeu toqtap qaldy ma dep alaŋdaidy. Bıraq basqarma basşysynyŋ aituynşa, pandemiianyŋ auyr kezeŋınde būl qajettı jäne mäjbürlı şara boldy, endı koronavirus dertı azaiǧan soŋ olar qaitadan qalypty qyzmetıne kırısude. Mäselen, 6 qazanda №2 köpbeiındı qalalyq auruhanada täulıktık jäne kündızgı stasionarlarǧa josparly emdeuge jatqyzu jandandy. Sondai-aq osy aptada josparly emdeu üşın pasientterdı №1 köpbeiındı qalalyq auruhana qabyldai bastaidy, ol şılde aiynda infeksiialyq stasionarǧa ainalyp, tört myŋnan astam pasienttı emdegen bolatyn.
Üşınşı spiker – elordanyŋ bas därıgerı Sarhat Beisenova tūmau mausymy bastalyp, onyŋ koronavirus auruynyŋ artuymen tūspa-tūs kelgenın jetkızdı. Därıgerdıŋ aituynşa, ekı virus ta tynys alu jüiesıne äser etedı, sondyqtan vaksinany uaqytynda alu kerek. Öitkenı olar virusty jūqtyru yqtimaldyǧyn azaitady jäne aurudyŋ asqynuynan qorǧaidy. «Vaksinasiia men ūjymdyq immunitettı damytu arqyly aurudyŋ deŋgeiı tömendep, bırtındep qalypty ömırge oralamyz, tiısınşe, karantin şaralary jeŋıldetıletının atap ötemız. Aldyn alu şaralary retınde azamattardy tūmauǧa qarsy vaksinasiialau jalǧasuda» dep tüiındedı ol.
Syrqattardyŋ jas şamasy boiynşa derekterdı keltırgen ol jūqtyrǧandar arasynda eresekter sany 79,7 paiyzdy qūraitynyn, onyŋ 20,3 paiyzy 30-39 jas aralyǧynda bolsa, 27,8 paiyzy 40-59 jasta, 20,1 paiyzy 18-29 jasta, al 11,5 paiyzy 60 jastan asqandar ekenın jetkızdı. Derttıŋ balalar arasynda asqynuyna jol berılmegen. Qazır qalada koronavirus diagnozy bar 758 bala ambulatorlyq, 48-ı stasionarlyq em alyp jatyr.
«Qyrküiekte koronavirus jūqtyrǧan balalardyŋ ülesı 16-dan 24,3 paiyzǧa deiın, jasöspırımder 2,5-ten 5,4 paiyzǧa deiın östı. Al nauqas oquşylardyŋ ülesı 2,3-ten 20 paiyzǧa deiın artqan. Oqu jylynyŋ basynan berı koronavirus jūqtyrǧan oquşylar sany 2232 bolǧan, būl auru jūqtyrǧan jalpy halyqtyŋ 19,6 paiyzyn jäne oquşylardyŋ 1 paiyzyn qūraidy. Olardyŋ 642-sı nemese 29 paiyzy mektepke barmai tūryp auyryp qalǧan, osylaişa oquşylar arasynda 1590 jaǧdai oqu bastalǧan soŋ tırkelgen» dep atap öttı Sarhat Beisenova.
Koronavirustyŋ türlı ştamdaryna qatysty da mälımetter bergen spikerlerdıŋ aituynşa, tamyz aiynda jürgızılgen molekulalyq-genetikalyq zertteulerdıŋ nätijelerı boiynşa delta ştamy da, britandyq ştamm da, nigeriialyq ştamm da elordada jäne basqa aimaqtarda tarap jatyr. Mäselen, nigeriialyq ştamm barlyq zerttelgen materialdardyŋ 6 paiyzyn qūraidy. Jyl basynan berı 226 synama jüielengen bolsa, onyŋ ışınde delta men alfa ştamdary kıretın 112 joǧary patogendı ştamm anyqtaldy.
Söz soŋynda Ashat Oralov koronaviruspen küreste basty qūraldardyŋ bırı halyqty vaksinasiialau ekenın qaitalap, jobalyq keŋse 2021 jyldyŋ 7 qyrküiegındegı algoritmge säikes vaksinasiialau kartasy negızınde käsıporyndar tızımın jasaitynyn mälımdedı. Tızımge oflain jūmys ısteitınderdıŋ sany 50 paiyzdan asatyn jäne 60 paiyzǧa deiıngı qyzmetkerlerı koronavirus infeksiiasyna qarsy vaksinanyŋ bırınşı komponentın alǧandar kıruı tiıs. «Būl tızımder jergılıktı atqaruşy organǧa jıberıledı, ol monitoringtık toptyŋ tekseru jürgızuın ūiymdastyruy kerek. Tekseruden keiın materialdar odan ärı äreket etu üşın bızdıŋ organǧa jıberıluı qajet» dedı äkım orynbasary. Atalǧan būiryq 17 qazan künı küşıne enedı. Tekseru jūmystary algoritm boiynşa bastalady.
