Basty aqparatMädeniet

Säken muzeiınıŋ Gülsarasy



Elordadaǧy Säken Seifullin muzeiı — 177 jyldyq tarihy bar eskı ǧimarat. Onyŋ qazaq aqynynyŋ atyndaǧy muzeige ainalǧanyna biyl 35 jyl. Alaş qairatkerınıŋ qysqa ǧūmyrynan estelık bop saqtalǧan köne jädıgerlerdı köruge baratyndar aqynnyŋ bükıl ömırı turaly eş jerden oqymaǧan tyŋ derekterdı bır saǧattyŋ ışınde muzeide estıp şyǧady.

Osy tūrǧyda kün saiyn aldyna keletın jiyrma şaqty adamǧa aptanyŋ 6 künınde aqyn jaily qaitalap aitudan jalyqpaityn ekskursovod Gülsara Qūsaiynovanyŋ şeberlıgı men şeşendıgı, bılımpazdyǧy men ızdenısınıŋ tigızer ülesı zor. Bır degennen jaǧymdy, mänerlı, qazaqy ünımen aqyn jaily aqparattardy qysqa uaqytta üilestırıp retımen aita bıledı. Sonymen qatar keluşılerdıŋ nazaryn özınen audarmai tūryp, olardy bır zaldan ekınşı zalǧa jalyqtyr­mai, qaita yntyzarlyqpen qyzyqtyra soŋynan erte bıluı, aqynnyŋ qasırettı qiyn taǧdyryn baiandaǧanda oǧan degen janaşyrlyqpen qatar, asqaq ruhyna eldıŋ süiıspenşılıgın arttyra aluy, sonyŋ bärın öz boiynan ötkıze otyryp, künıne «myŋ ölıp, myŋ tırıluı» Gülsara Sūltanqyzyn öz mamandyǧyn şeksız süietın jan retınde bırden tanytady.

– Būryn Abaidy aitsam, astanaǧa kelgende Säken turaly aitu maǧan ūstaz retınde asa qiyn bolǧan joq. Degenmen aldyma kelgen adamǧa qalaida eŋ maŋyzdy, eŋ bır tyŋ derekterdı barynşa qysqa uaqytta tereŋ ūǧyndyryp jıberu üşın men köp ızdenıp, öz betımşe daiyndaldym. Közı möldırep aldyŋa student keledı, ne aitar eken dep oquşy keledı. Solarǧa Säkennıŋ qandai myqty Alaş azamaty bolǧanyn, biık bolmysy men tau tūlǧasyn jetkıze baiandau üşın özım ony äbden tolyq zertteuım kerek ekenın tüsındım. Eŋ basty älıpbiım Säkennıŋ özınıŋ «Tar jol, taiǧaq keşu» romany boldy. Ömır baqi Säkendı zerttegen Tūrsynbek Käkışevtıŋ, Amantai Käkenovtıŋ kıtaptaryn oqydym, – deidı Gülsara Sūltanqyzy.

Säken Seifullin köşesınıŋ boiyndaǧy aǧaştan soǧylǧan eskı ǧimarattaǧy redaksiiada 1920-1930 jyldary Säken jūmys ıstegen. Keiın muzeige ainalǧan ǧimarattyŋ ışı-syrty 3 jyl saiyn rekonstruksiiadan ötıp tūrady. 7 zaldan tūratyn muzeide Säken ömırı men şyǧarmaşylyǧyna qatysty 600-den astam jädıger būiym bar. Solardyŋ ärbırınıŋ tarihyn tereŋ bıletın Gülsaranyŋ aqyn tūtynǧan dünielerdı ömırımen bailanystyra äspettep aityp kele jatqanyna biyl 7 jyl boldy. Tuǧan jerı Abai oblysynda pedagogika jäne psihologiia salasynda joǧary bılım alyp, mektepte eŋbek etken ol özıne ūnaityny ekskursovod ekenın Jidebaidaǧy Abai muzeiıne qyzmetke kelgende tolyq tüsınedı. Ol jerde 10 jyldai elge hakım Abai haqynda tyŋ derekterdı jädıgerler arqyly jetkızıp, täjıribe jinaqtaidy. 2015 jyly Astanaǧa kelgennen keiın jan-jaqqa tüiındeme taratyp, bır jyldan soŋ Säken muzeiıne şaqyrylady.

– Halyqpen kezdesu menıŋ janymdy jadyratady. Künıne kem degende aldyma jiyrma kısı keledı. Adamdarmen aralasqan saiyn ömırge degen qūlşynysym artady. Baqyt degen ne? Otbasyndaǧy äiel baqyty öz aldyna, şükır, köpbalaly anamyn, nemerelerım de bar. Degenmen adamnyŋ özınıŋ süiıktı ısınıŋ boluy da bır baqyt. Sebebı ömırımızdıŋ köp bölıgı jūmysta ötedı. Sol jūmysyŋyzdy süiıp ıstemeseŋız, ömırdı beker sürgenıŋız, – deidı keiıpkerımız.

Qazır atalǧan muzeide ekı ekskursovod bar. Muzeige tek jalaqy alu üşın kelgen maman köp ūzamai şyǧyp ketedı. Sebebı Säken turaly aitu üşın sol zamanǧa özıŋ de «baryp kelmei», sol däuırdıŋ dürsılın sezınbei, qūr jattap alǧandy taqyldap aityp bergennen jaqsy ekskursovod şyqpaidy. Gülsara Sūltanqyzynyŋ özı aitqandai, bylai qaraǧanda künde «Säken» dep äruaqtyŋ atyn şaqyru da tırı pendege auyr närse. Bıraq mūny «mamandyǧym», «men ötken men bügıngını jalǧauşymyn» dep sanaǧandyqtan ärı özın tyŋdap tūrǧan jandardyŋ janarynda jarqyldaǧan türlı köŋıl küidı, otty körıp, öz ısınıŋ tegın emes ekenın, būl oǧan jüktelgen ülken amanat ekenın ūǧynady da, ärı qarai qūlşynyspen qyzmetın jalǧastyra beredı.


Taǧyda

Raihan Rahmetova

«Astana aqşamy» gazetınıŋ şoluşysy

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button