Qadırlı oqyrman, aralaryŋyzda auylda tuyp, at jalyn tartyp mınetın jasqa jetkende qysta – jabaǧy, jazda tai mınıp ösken, jalpy jylqy malyna beijai qaramaityn adamdar az emes dep topşylaimyz. Olai bolsa, Astanadaǧy Nūrǧisa Tılendiev daŋǧylynyŋ boiymen jürgende, bala kezınen özderıŋızge tanys tättı iıs mūrynyŋyzǧa kelgen bolar. Eger ony sezseŋızder, qatelesken joqsyzdar.
700-DEN ASTAM QŪQYQ BŪZUŞYLYQTY ÄŞKERELEDI
Temır «tūlpardy» tızgındegen tärtıp saqşylaryn künde köşeden körıp jürmız. Al kädımgı auyzymen qūs tıstegen säigülıkterdı mıngen polisiia qyzmetkerlerı kezdese bermeidı. Baqsaq, Astana qalasynyŋ Işkı ıster departamentınıŋ jol-patruldık polisiia polkınıŋ qūramyndaǧy kavaleriialyq vzvod 1992 jyldan berı qyzmet etıp keledı. Joǧaryda körsetılgen mekenjaiǧa baryp, vzvod basşylyǧymen, tura maǧynasynda aitqanda, at üstınde qoǧamdyq tynyştyqty saqtauǧa atsalysatyn jıgıtterdıŋ özımen tıldestık.
– Astanada bastapqyda atty polisiia rotasy jūmysyn bastady. Keiınnen vzvodqa ainaldy. Qazır kavaleriialyq vzvod ştatyna 50 qyzmetker kıredı. 80 jylqymyz bar. Är qyzmetkerge ekı attan keledı. Attardy bızge äkelgende, olardy özımız üiretıp, qyzmetke daiyndaimyz. Jylqylarymyz 3-4 jasar, iaǧni qūnan, dönen kezınen äkelınedı. Är jylqyny 15-20 jyl kölemınde ūstaimyz. Osy merzım ötkende, adamdy zeinetke jıbergendei, bosatamyz. Jıgıtterımız atpen qalanyŋ şetınde, saiajailar men saiabaqtardyŋ maŋynda qyzmet atqarady. Atty polisiia vzvodynyŋ negızgı maqsaty – kölık öte almaityn jerlerde qoǧamdyq tärtıptı saqtau. Sondai-aq, Elbasy kortejı küre jol boiyna şyqqanda, onyŋ qūramynda bolu da bızdıŋ mındetımızge jatady, – deidı kavaleriialyq vzvod komandirı, polisiia kapitany Erǧali Qaiyrjanov.
Onyŋ aituynşa, atty polisiia köbınese saiajailar maŋyndaǧy ūrlyqty, äkımşılık qūqyq būzuşylyq faktılerın aşady. Solardyŋ ışınde rūqsat etılmegen jerlerde ışımdık ışu men qoqys tastau siiaqty ūsaq qylmystar köp kezdesıp jatady. Jyl basynan berı de kavaleriia 700-den astam qūqyq būzuşylyqty äşkereledı.
QŪLAGER QOǦAMDYQ TYNYŞTYQ KÜZETINDE
Atty polisiia vzvody tek jyldyŋ jyly mezgılderınde ǧana, mamyr men qazan ailarynyŋ aralyǧynda, qyzmet atqaratynyn aita keteiık. Al qys tüskende, jylqy arnaiy qystauda baǧylady. Qazır atqorada ahaltekeden bastap budennyi, aǧylşyn, orlov jorǧasy, qazaqtyŋ jaby tūqymdas jylqylary, qazaq pen aǧylşyn jylqylarynyŋ budany siiaqty attardyŋ tür-türı bar.
«Qobylandy batyr», «Alpamys batyr», «Qambar batyr», «Er Tarǧyn» syndy batyrlyq epostardan barşamyzǧa Taiburyl, Baişūbar, Qaraqasqa, Tarlan siiaqty batyrlardyŋ qanaty bolǧan attar tanys. «Atty polisiia vzvodynda osyndai at qoiylǧan jylqylar bar ma?» degen sūraǧymyzǧa Erǧali Qaiyrjanov «Attar bızge pasportpen äkelınedı. Ol qūjatta attary körsetıledı. Sondyqtan bız özgerte almaimyz. Alaida Qūlager deitın atymyz bar» dep jauap berdı.
Atty polisiiada qyzmet etetın jıgıtterdıŋ jūmys kestesıne kelsek, olar taŋǧy 8.00-den keşkı 17.00-ge deiın qoǧamdyq tärtıptı saqtaidy. Kündelıktı «joryqqa» 12 qyzmetker şyǧady. Belgılengen baǧdarda ekı-ekıden jüredı.
JYLQYNY JANYNDAI JAQSY KÖRETIN JIGIT
Ärine, qalada ösken jıgıtterge qaraǧanda auylda öskenderdıŋ atty polisiia vzvodyna jūmysqa qabyldanuy jeŋılırek. Sebebı, mūnda basty talap – atqa mıne bılu. Beinelep aitqanda, är jıgıt attyŋ qūlaǧynda oinai bıluı kerek. Bıraq qalada öskenderde niet bolsa, jetkılıktı. Şeber jylqy mamany vzvod aumaǧynda arnaiy sabaqtardy ötkızıp, oǧan üiretedı. Al vzvod komandirınıŋ aituynşa, osy qyzmetke Astananyŋ özınen, basqa qalalardan da kelıp jatqandar az emes. Jalaqy da basqa polisiia qyzmetkerlerıne qaraǧanda joǧaryraq. Onyŋ sebebı, är jıgıtke özıne bekıtılgen jylqyǧa qaraǧany üşın belgılı bır paiyzdar qosylady.
Osy qyzmetke kelgen jıgıtterdıŋ bırı, Astanamen ırgeles Qaraǧandy oblysynyŋ Nūra audanynyŋ tumasy Maqsat Myŋjasarovtyŋ atty polisiia vzvodynda jūmys ıstegenıne 8 jyldyŋ jüzı bolypty.
– Şahter auylynda tuyp-östım. Bala kezde auylda jabaǧy, tai mınıp, şaŋdatyp jürdık qoi. Äskerde de januarlarmen jūmys ıstedım. Şekarada qyzmet atqaryp, bekıtılgen aumaqty atqa mınıp aralap şyǧatynbyz. Jylqy maly janyma jaqyn. Astanaǧa kelgende de atty polisiia vzvodynda jūmys ıstegendı qaladym. Sodan 2008 jyldyŋ köktemınde osy qyzmetke ornalastym. Maǧan Pamir atty ahalteke tūqymyna jatatyn at berıldı. Segız jyl kölemınde osy atpen jūmys ıstep kelemın. Būl jylqy qazır maǧan dos, senımdı serıgım bolyp aldy. Mınezın de äbden zerttep aldym. Taǧy Banket deitın atym da bar. Osy ekeuımen belgılengen baǧdarǧa şyǧyp tūramyn, – deidı Maqsat.
Onyŋ aituynşa, keibıreuler oilaǧandai, būl – oŋai jūmys emes. «Qylmyskerlerdı quyp, kedır-būdyr jerlerde atymyz şalynyp ketkende üstınen qūlap, qol-aiaǧymyz synǧan kezder de boldy» deidı ol.
Bolaşaqta Astanadaǧy atty polisiia vzvodynyŋ tehnikalyq bazasyn nyǧaitu josparlanuda. Qazırgı taŋda jylqyny asyrau üşın de barlyq jaǧdailar jasalǧan. Bır mezgılde 7 jylqy syiatyn attardy tasymaldaityn arnaiy kölık bar. Jylqynyŋ densaulyǧyn baqylaityn mal därıgerı de jūmys ısteidı. Jem-şöp te jetkılıktı.
Amanǧali QALJANOV
