Astanada Niderland Koroldıgınıŋ «EKSPO-2017» halyqaralyq mamandandyrylǧan körmesındegı pavilony tanystyryldy. Oǧan atalmyş eldıŋ Qazaqstandaǧy elşısı Dirk Iаn Kop jäne pavilon direktory Evelin Biail qatysty.
Teŋız deŋgeiınen tömen ornalasqan memleket retınde Niderland tasqyn sumen talai küres jürgızdı. Jergılıktı bilık tabiǧattyŋ alyp küşıne tötep berıp, sudy balamaly energiia közıne ainaldyra bıldı. Sondyqtan pavilon jūmysy «Şaǧyn el, şeksız energiia: bolaşaq energiiasyn qalyptastyratyn dünietanymmen tanys bolyŋyzdar» degen ūranmen ötedı.
– Jaqyn arada Qazaqstan bükıl älemnıŋ nazarynda bolmaq. Köptegen elder körmege «jasyl» energetikaǧa qalai qol jetkızuge bolatynyn, ony qoljetımdı, tūraqty etudıŋ türlı ädısterın talqylau üşın keledı. Niderland būl saladaǧy türlı şeşımderdı ūsynyp, özgelermen jan-jaqty qarym-qatynas jasauǧa niettı. Bızdıŋ el energetikadaǧy özgerısterdı engızuge ärqaşan daiyn, – dedı pavilon direktory Evelin Biail.
Niderland jaŋa energiia közderın ızdestırıp, ony paidalanatyn el retınde tanymal. Bükıl älemde gollandtyq önerkäsıptık tehnologiialar, ozyq nou-hau jäne innovasiialar erekşe qyzyǧuşylyq tudyrady. Al kün energiiasy salasyndaǧy qūral-jabdyqtardyŋ jartysy gollandtyq tehnologiialar negızınde jūmys ısteidı. Koroldıktıŋ ökılderı osynyŋ bärı Astanadaǧy EKSPO körmesı kezınde körsetıledı dep uäde ettı.
Niderlandynyŋ Qazaqstandaǧy elşısı Dirk Iаn Kop baspasöz mäslihatynda ekı el arasyndaǧy qarym-qatynas turaly söz qozǧady.
– Soŋǧy 15 jylda Niderland Qazaqstannyŋ eŋ ırı investory bolyp otyr. Osy uaqyt aralyǧynda gollandtyq kompaniialar el ekonomikasyna 61,1 milliard dollar qarjy tartqan. Būl Qazaqstanǧa şetelden kelıp jatqan barlyq investisiialardyŋ 40 paiyzyn qūraidy. Köbınese qarjy mūnai jäne gaz salalaryn damytuǧa baǧyttaldy. Bıraq bız auyl şaruaşylyǧy, su resurstaryn basqaru jäne jerserık maǧlūmattardy paidalanuǧa da köp köŋıl bölıp, Qazaqstan ekonomikasyn ärtaraptandyruǧa üles qosudamyz. Niderland – azyq-tülıktı bükıl älemge eksporttaityn AQŞ-tan keiıngı ekınşı el. Demek būl auyl şaruaşylyǧynda qoldanylatyn joǧary tehnologiialyq energetika men innovasiialardyŋ tiımdılıgın körsetedı, – dedı ol.
Keluşıler gollandtyqtardyŋ bolaşaq energiiasyn qalyptastyruda paidalanatyn barlyq ädıs-täsılderımen tanysady. Pavilon üş aimaqqa bölınedı: Gollandiianyŋ şyǧarmaşylyq jäne innovasiialyq jetıstıkterınıŋ körme zaly, gologramma, 5 minuttyq lazerlık şou jäne 3D tehnologiialardy ūsynatyn multimediialyq zal, al soŋǧysy, eresekter men balalarǧa arnalǧan oiyn-sauyq aimaǧy. Mūnyŋ barlyǧy gollandtyq jäne reseilık dizainerlerdıŋ kömegımen jasalady. Körme aiasynda Niderlandy Koroldıgı men Qazaqstannyŋ daryndy jastary ekologiialyq mäselelerdı şeşuge arnalǧan ortaq jobasyn tanystyrady. Būǧan qosa, taiau uaqytta pavilonnyŋ mümkındıkterımen tanysuǧa arnalǧan veb-qosymşa ıske qosylady.
Pavilonda 20 minutqa eseptelgen, jaryq şaşqan şoudy bır mezette 70-ke juyq adam tamaşalai alady. Ekspozisiiada qazaq, orys jäne aǧylşyn tılın meŋgergen 20 qazaqstandyq jäne 5 gollandtyq maman jūmys ısteitın bolady.
Elşı Dirk Iаn Koptyŋ aituynşa, KLM aviakompaniiasy taratqan mälımetke säikes, Amsterdam – Astana baǧytyndaǧy jolauşylar sany aitarlyqtai köbeidı. «Būl tek gollandtyqtar emes, sebebı Amsterdam baǧytynan keletın aviareistıŋ 80 paiyzy tranzittık» dedı ol.
22 mausymda Niderland Koroldıgı körmede ūlttyq künın ötkızudı josparlap otyr. Sol künı Niderlandtyŋ ekonomika ministrı keledı dep kütılude. Al körme aiaqtalatyn künı – 10 qyrküiekte ekı el arasyndaǧy diplomatiialyq qarym-qatynas ornaǧanyna 25 jyl tolady.
Güldana TALǦATQYZY
