Astana qalasy Mädeniet basqarmasynyŋ qoldauymen «Jastar» teatrynda «Syrym batyr» tarihi dramasy körsetıldı. Atalmyş qoiylymdy elordaǧa Oral qalasynyŋ «Altyn orda» balalar men jasöspırımder teatry alyp keldı. Spektakl körnektı jazuşy, Memlekettık syilyqtyŋ laureaty, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Qajyǧali Mūhambetqaliūly jäne belgılı jazuşy-dramaturg, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Rahymjan Otarbaevtyŋ şyǧarmalary jelısımen sahnalandy. Qoiuşy rejisserı – Mädeniet salasynyŋ üzdıgı Samal Abuov, qoiuşy suretşısı – Äsem Tölepbergen.
Spektaklde HVIII ǧasyrdyŋ soŋynda elımızdıŋ batys ölkesınde bolǧan Otan tarihyndaǧy ırgelı oqiǧa – ūlt-azattyq köterılıs kösemı Syrym Datūlynyŋ balalyqtan danalyqqa deiıngı joly somdaldy. Käsıbi emes akterlerden qūralǧan teatr ūjymy sony äserlı jetkıze bıldı. Zalda ine şanşar oryn qalmai, körermender qoiylymdy ystyq yqylaspen qabyldady. Arnaiy qonaq retınde şaqyrylǧan belgılı tūlǧalar da tarihi dramanyŋ män-maŋyzy, Syrym batyrdyŋ tarihtaǧy orny, sahnalyq tuyndy avtorlarynyŋ mūrasy jaiynda maǧynaly äŋgıme örbıttı.
– Teatr sahnasynda Syrym batyrdyŋ obrazyn somdaudaǧy, tarihta qalǧan ülken köterılıstı öner arqyly jetkızudegı būl alǧaşqy qadam eken. Menıŋ dosym, qazaqtyŋ aiauly jazuşysy Qajyǧali Mūhambetqaliūly dünieden ötkende «şyn qalamgerdıŋ özı ölse de, mūrasy ölmeidı. Qajekeŋnıŋ endı ekınşı ömırı bastaldy. Būl ekınşı ömırı bırınşı ömırınen de maŋyzdyraq boluy mümkın» degen sözdı aitqan edık. Bügın sol sözdıŋ rastyǧynyŋ kuäsındei bolyp otyrmyz. Bırınşıden, osy arqyly daŋqy jer jarǧan Syrymdy bügıngı ūrpaqtyŋ sanasyna sıŋıre beretın bolsaq, ekınşıden, qazaqtyŋ ädebietı üşın, qazaqtyŋ ruhaniiaty üşın ülken eŋbek etken jazuşylar ūmytylmaitynyn, el üşın etken eŋbek zaia ketpeitının körıp otyrmyz, – degen körnektı jazuşy, dramaturg, Memlekettık syilyqtyŋ laureaty, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Tölen Äbdık Qajyǧali Mūhambetqaliūlynyŋ «Tar kezeŋ» romanynyŋ erekşelıkterıne, qūdıretıne toqtaldy. Spektaklge qatysty keŋesterın aitty.
Memleket jäne qoǧam qairatkerı Darhan Myŋbai keŋes zamanynan berı qarai Syrym batyrǧa ärtürlı közqaras bolǧanyn, «Tar kezeŋ» romanyn jazu üşın jiyrma tört jyl boiy ızdenıp, arhivterdı aqtarǧan jazuşy Qajyǧali Mūhambetqaliūlynyŋ tūlǧany tanytudaǧy ülken eŋbegın atap öttı.
– Köp adam bılmeidı, sonau 1944 jyly Venanyŋ opera jäne balet teatrynda qazaqtar Syrymnyŋ obrazyn alǧaş körsetken. Ony da zertteuımız kerek älı. Syrym batyr – täuelsızdık jolyndaǧy küresımızdıŋ basynda tūrǧan ülken tūlǧa, – dedı Darhan Myŋbai.
Oral qalasynyŋ mädeniet jäne tılderdı damytu bölımınıŋ basşysy Serık Qaiyrliev ötken jyly Syrym batyrdyŋ 280 jyldyǧy atalyp ötıp, atalmyş qoiylym sonyŋ aiasynda sahnalanǧanyn aitty. Astanaǧa batyr ūrpaqtarynyŋ qoldauymen äkelıngenın jetkızdı. Oral qalasy äkımınıŋ atynan Astananyŋ Mädeniet basqarmasyna, bas qalanyŋ «Jastar» teatryna alǧys hat pen estelık syilyqtardy tapsyrdy.
Jazuşy Qajyǧali Mūhambetqaliūlynyŋ jary Sūluhan Fatihqyzy atalǧan qoiylym qalamgerdıŋ «Tar kezeŋ» romany jelısımen emes, osynyŋ aldynda jazylǧan şyǧarmasy negızınde sahnalanǧanyn aitty. «Tar kezeŋ» orys jäne aǧylşyn tılderıne de audarylǧanyn jetkızıp, alda osy roman boiynşa spektakl qoiudy ūsyndy. «Syrym batyrdy» qoiǧan teatr ūjymyna, Astanaǧa äkelınuıne qoldau körsetken demeuşılerge alǧys aitty. Demeuşıler atynan Esil University Qazaq ekonomika, qarjy jäne halyqaralyq sauda universitetı direktorlar keŋesınıŋ töraǧasy Berık Beisenǧaliev jazuşy jaryna qūrmet körsettı. Syrym batyrdyŋ kındık qany tamǧan jerden kelgen aqyn, jurnalist, «Syrym elı» qoǧamdyq-saiasi gazetınıŋ bas redaktory Bauyrjan Şirmedenūly eldıŋ sälemın jetkızdı. Syrymnyŋ tarihi beinesın jinaqtap, ūsynǧan Viatkin ekenın, al batyrdyŋ ädebi beinesın jazuşy Järdem Tılekov «Syrym» atty dastany arqyly alǧaş jasaǧanyn jetkızdı.
