«Jas kezımızde bır adamdy Almatydan keldı dese, auzymyzdy aşyp, oǧan qyzyǧa qaraitynbyz. Qazır özımız bır jerge barsaq, astanalyq dep qūrmettep, qoşemettep jatady» deidı Astananyŋ baiyrǧy tūrǧyny, «Qazaqstannyŋ Qūrmettı temırjolşysy» belgısınıŋ iegerı Täŋırbergen Naşarov.
Būl kısı ömırınıŋ jartysynan köbın temır jol salasyna arnady. Şoiyn jolda taban audarmai qyryq jyl boiy eŋbek ettı. «Bertınge deiın Astana-Aqmola öŋırınde jäne kez kelgen qyzmette özge ūlttardyŋ sany basym edı. Qazaqtarǧa olar mūrnyn şüiıre qaraityn. Solardan qalyspai, barymdy salyp jūmys ısteuge tura keldı. Özgelerden ozuym kerek degen maqsatym da boldy. Bügınderı sonyŋ jemısın jep otyrmyn. Öz qyzmetımde alǧan ataq, abyroidan artyq maǧan eşteŋe keregı joq» deidı sözın ärı qarai jalǧastyryp.
Ras, osy küngı biıgıne eŋbegımen jettı. Äke-şeşeden erte qalsa da apasy Rahilianyŋ qamqorlyǧynyŋ arqasynda qatarǧa qosyldy. Şyndyǧyna kelgende, osy apasy men naǧaşysy Taiyr bolmasa, ömırı qai arnaǧa būrylatyny belgısız edı.
Segızınşı synypta oqyǧanynda ata-anasynan aiyrylyp, tūl jetımge ainaldy. Sol kezde balalar internatyna kete jazdady. Qazaq ejelden jetımın jylatpaǧan el emes pe edı, apasy da: «Sen özı de sarysyŋ, internatqa barǧanda, tıptı sary orys bop ketesıŋ. Auylda menıŋ qolymda qalyp, osyndaǧy bala-şaǧanyŋ ortasynda bolasyŋ. Eşqaida jıbermeimın» dep kesıp aitady. Oquyn aiaqtap, osy apasynyŋ qolynan äskerge attanady. Otan aldyndaǧy boryşyn ötep kelgennen keiın «Selinselmaş» zauytyna jūmysqa ornalasady.
Alaida auyldan apasynyŋ densaulyǧy naşarlap qaldy degen habardy esti salysymen, bärın tastap, kerı qaitady. Osylaişa perzenttık paryzyn aqtap, bır-ekı jyl apasyna qarailasady. Qol qusyryp otyrmai, auyldyŋ mädeniet üiınıŋ meŋgeruşısı bolyp qyzmet etedı. Apasynyŋ jalǧanda tatar däm-tūzy tausylǧan soŋ arulap jer qoinyna tapsyrady.
Qalaǧa qaityp kelgen soŋ ärı qaraiǧy ömırıne sol uaqyttyŋ özınde «Qūrmettı temırjolşy» belgısı keudesınde jarqyrap jürgen naǧaşysy Taiyr ülken yqpalyn tigızedı. Jienıne: «Äi, bala, tepse, temır üzetın jıgıtsıŋ. Tılımdı alsaŋ, temır jolǧa jūmysqa kel, jaman bolmaisyŋ» dep özınıŋ jolyna salady. Mıne, sodan bastap Täŋırbergen Aujanūlynyŋ temır jolmen bailanysy bastalyp, tabany kürektei qyryq jylǧa sozylady.
«Bastapqyda vagondardy paidalanu deposyna slesardıŋ şäkırtı bolyp jūmysqa ornalastym. Būdan keiın slesar, vagondardy qarauşy bop satylap ösıp otyrdym. Temır joldaǧy jūmysymnyŋ soŋǧy jiyrma jylynda vagondardy aǧa qarauşy bolyp jūmys ıstedım. Osy jerden zeinetkerlıkke şyqtym» deidı keiıpkerımız.
Osyny aitqanda, Nikolai Nikitin, Qadyr Eselbaev syndy temır joldaǧy jūmystyŋ qyr-syryn özıne üiretıp, tälım-tärbie bere bılgen ūstazdarynyŋ esımderın atady. Özı de talai jasqa qamqorşy bolyp, şäkırt tärbielep kettı.
«Zamanyna qarai adamy» demekşı, tehnika damyǧan saiyn adamdardyŋ sanasy da soǧan sai jetıledı. Qazırgı jastar zeiındı dep aitar edım. Olarǧa dūrys baǧdar-baǧyt körsetseŋ, olar jūmysty ärı qarai alyp kete alady» deidı Täŋırbergen Aujanūly.
Ärine, är jūmystyŋ qiyndyǧymen qatar jauapkerşılıgı bolady. Keiıpkerımız būl turaly da söz qozǧamai qalǧan joq. «Ötken ǧasyrdyŋ jetpısınşı jyldary Ekıbastūzdyŋ kömırı alyp odaqtyŋ är memleketıne tasymaldanatyn. Poiyzdar sol uaqyttaǧy Selinograd qalasy arqyly ötetın. Sonda künıne 60 poiyzdyŋ vagondaryn tekseretınbız. Bırde vagondardy qarap jatqanda vagon qarauşylardyŋ bırı bır döŋgelektıŋ aqauyn tapty. Üstınen qarap şyqqanymda ekınşı döŋgelek jaryluǧa şaq qalǧanyn baiqadym. Eger osylai kete berse, qaterlı jaǧdaiǧa äkeler edı. Sol jerde vagonnyŋ döŋgelegı auystyrylǧanşa poiyzdy aialdattyq» deidı Täŋırbergen Naşarov.
İä, jūmysyna asa ülken jauapkerşılıkpen qaraityn. 1999 jyly sol uaqyttaǧy «Qazaqstan temır joly» memlekettık käsıpornynan «Mamandyǧy boiynşa eŋ üzdık jūmysker» kuälıgı berıldı. Qazırgı tūryp jatqan päterın de jūmysyna şyn berılgendıgı üşın aldy. Osydan jiyrma jyl būryn temırjolşylarǧa arnap salynǧan üiden otbasyna baspana tidı.
Täŋırbergen Aujanūlynyŋ jary Jūmagül Tölegenqyzymen şaŋyraq kötergenıne tamyz aiynda qyryq jyl tolady. «Otyz jasyma deiın üilenbei, bıraz jürıp qaldym. Aqyry süikımdı, ibaly kelgen bır mūǧalım qyzǧa qūryq saldym. Zaiybym 37 jyl mektepte ūstaz boldy. Qazır ol da zeinetker» deidı keiıpkerımız.
Jūmysyna asa ülken jauapkerşılıkpen qaraityn. 1999 jyly sol uaqyttaǧy «Qazaqstan temır joly» memlekettık käsıpornynan «Mamandyǧy boiynşa eŋ üzdık jūmysker» kuälıgı berıldı. Qazırgı tūryp jatqan päterın de jūmysyna şyn berılgendıgı üşın aldy. Osydan jiyrma jyl būryn temırjolşylarǧa arnap salynǧan üiden otbasyna baspana tidı.
Täŋırbergen aǧa men Jūmagül apai üş bala ösırıp, bärın de oqytty. Olardyŋ üşeuı de joǧary bılım aldy. Ūly Qanat pen qyzy Janar – kompiuter tılın meŋgergen mamandar. Al kenjelerı Ardaq öner jolyn quyp, muzykant mamandyǧyn aldy. Qazır Astana qalasy Memlekettık akademiialyq filarmoniiasynyŋ Qazaq orkestrınde dombyraşy.
Täŋırbergen Naşarov tuǧan Qorǧaljyn öŋırınen ataqty Märiiam Jagorqyzy, Ülebai Änetūly, Qūltuma Ötemısūly, bertınde Rabiǧa Esımjanova syndy düldül önerpazdar şyqqan. Keiıpkerımızdıŋ özınıŋ de dombyra şertıp, än salatyn önerı bar. Äsırese, Şämşı Qaldaiaqov, Äset Beiseuov siiaqty kompozitorlardyŋ änderın ūnatady. Al süiıktı jazuşylary – Säbit Mūqanov pen Iliias Esenberlin. Olardyŋ «Botagöz» jäne «Köşpendıler» romandaryn bırneşe qaitara oqyp şyqty.
«Astana tūrǧyny bolamyn dep oilamaǧan edım. Aqmola elordasy atanǧanda şyn quandym. Qazır jan-jaqtan halyq osynda üstı-üstıne kelıp jatyr. Bärı de astanalyq bolǧysy keledı. Al bız o bastan osy jaqqa ornyqtyq. Endı Astananyŋ ärı qaraiǧy örkendeuıne qyzmet etuımız kerek» dep tüiındedı äŋgımesın jaqynda jetpıstıŋ jotasyna köterılgen Täŋırbergen aǧamyz.
Amanǧali
QALJANOV
