Keşe «Tılep» qobyz saraiynda Qazaqstan halqynyŋ bırlıgı künı aiasynda «Tılı bırdıŋ – elı bır» atty merekelık keş öttı. Ziialy qauym ökılderı, qaladaǧy etnomädeni bırlestıkterdıŋ jetekşılerı, jalpy jūrtşylyq jinalǧan şarany Astana qalasy Tılderdı damytu basqarmasy ūiymdastyrdy.
– Ūltaralyq bırlıktı arttyru, etnomädeni bırlestıktermen qarym-qatynasty nyǧaitu maqsatynda osy keştı ūiymdastyryp otyrmyz. Negızınen, közdegenımız – memlekettık tıldıŋ, tūtastai alǧanda, el üşın maŋyzdylyǧyn aşyp körsetu, onyŋ qoldanys aiasyn keŋeitu, tıl – eldı bırıktırudegı ülken küşke ie ekendıgın paş etu, – deidı atalmyş basqarmanyŋ basşysy Tıleuǧali Qyşqaşbaev.
Jalpy alǧanda, ötken ǧasyrdyŋ jiyrmasynşy jyldarynan bastap Qazaqstanǧa talai ūlttardy küştep köşıru bastaldy. Ekınşı düniejüzılık soǧystan keiın de stalinizmnıŋ būl nauqany toqtaǧan joq. Qorytyndysynda, eluınşı jyldardyŋ basynda elımızde qonystanǧan etnostardyŋ sany 2 mln adamǧa jettı. Olardyŋ qatarynda nemıster, kärıster, şeşender, inguştar, kürdter, poliaktar, t.b. ūlttar boldy. Qazaqtar olardy jatsynbady. Özderı jep otyrǧan nannyŋ jartysyn bölıp berıp, şaŋyraqtarynda panalatty. Qazır de elımızde 130-ǧa tarta ūlt pen ūlys tatu-tättı ǧūmyr keşıp otyr.
Osy merekelık keş sonyŋ aiǧaǧyndai boldy. «Qazaqstannyŋ bolaşaǧy – qazaq tılınde» dep Elbasy aitqandai, bügınderı özge ūlttardyŋ ūlandary da osyny tüsınıp keledı. Aleksandr Asanov, Olga Rychkova bastaǧan bır top jas ana tılımızde öleŋderdı müdırmei oqydy. Keşte jyr ǧana oqylmai, äsem änder de şyrqaldy. Azamat Jyltyrközov, Aigül İmanbaeva, Nūrbolat Arzamasūly, «Serper» toby, Äsem Omarova, «Naz» bi teatry şarany şyrailandyrdy.
Memlekettık tıl – eldı bırıktıruşı negızgı faktor, Qazaqstan halqyn ūiystyruşy tıl ekenı bırazdan berı aityluda. Elımızde tūryp jatqan etnostardyŋ ana tılderınıŋ damuy men saqtaluyna da eş kedergı joq. Būl keş soǧan anyq köz jetkızdı.
Amanǧali QALJANOV
