Mädeniet

Tūlǧalardy taspalaǧan



Taudai ıs bıtırse de, soǧan maqtanbai, ataq pen marapat dämetpei, jūmysyn tynyş qana, ­daŋ-dabyrasyz jasap jürgen adamdar aramyzda bar. Sondai azamattardyŋ qataryna kino jäne teatr rejisserı Tılegen Ahmetovtı jatqyza alamyz. Öner iesı ömırde jelıkpei, jelpıldemei, jetpıs jastyŋ jotasyna jetıp otyr.

[smartslider3 slider=1830]

 Qūrmanǧazy atyndaǧy konservatoriia men Almaty ­teatr-körkemsuret institutyn (qazırgı T.Jürgenov atyndaǧy Qazaq ūlttyq öner akademiiasy) aiaqtaǧan ol «Qazaqtelefilm» studiiasynda rejisser bolyp eŋbektendı. Tılegen aǧany öz basym tūlǧatanuşy dep bılemın. «Qairan, Şämşı» derektı filmı arqyly halyqty äigılı kompozitordyŋ aiauly beinesımen qauyştyrdy. «Vals korolı» auyryp jürgende ızdep baryp, derektı film tüsırdı. Qazır bärımız körıp jürgen kadrlar sol tuyndydan alynǧan.

Şämşı Qaldiaqovtyŋ basynda kögıldır eltırı terısınen tıgılgen bas kiımı (bügınde būl jädıger elordadaǧy Ūlttyq muzeide tūr), közınde mūŋ, nauqastan qajyǧan kompozitordyŋ qolynda temekı… Keiınnen osy kinokadr kıtaptarǧa, jurnaldarǧa da basylyp şyǧyp, elge tarap kettı.

Al osy tuyndynyŋ aldynda Tılegen Ahmetov şyǧys jekpe-jegınıŋ maitalmany Mūstafa Öztürık jaiynda «Baryp qait, balam, auylǧa» atty derektı filmın tüsırdı. Alaş ardaqtylary aqtalǧanda, Älihan Bökeihan, Mūstafa Şoqai, Ahmet Baitūrsynūly turaly tuyndylary düniege keldı. Būǧan qosa, qobyzşy, küişı Yqylas Dükenūly, körnektı kompozitor Kenjebek Kümısbekov, Jūmeken Näjımedenov turaly telefilm­derı jaryq kördı. Būl derektı filmderdıŋ ärqaisysy bır töbe. Sondai-aq Auǧan soǧysynyŋ ardagerı, Parlament Mäjılısınıŋ deputaty Baqytbek Smaǧūldyŋ «Men körgen soǧys» kıtabynyŋ negızınde derektı film tüsırdı.

2011 jyly Qasym Amanjolov jaily tüsırılgen telefilm avtory da Tılegen Ahmetov. Sol jyly dauylpaz aqynnyŋ ǧasyrlyq mereitoiy tuǧan jerı Qarqaralynyŋ Kent taularynyŋ bauraiynda toilanǧanda, rejissermen kezdestım. Rejisser osy filmnıŋ tüsıru tobynda bolǧan jazuşy Didar Amantai, änşı, önertanuşy, ssenarist Erlan Töleutai, filmnıŋ tüsırıluıne atsalysqan Nazerke Slanbek, aqyn, synşy marqūm Ämırhan Balqybek, jurnalist Erenǧaiyp Quataiūly, änşı Erlan Rysqali sekıldı qazaq ruhaniiatynyŋ belgılı ökılderımen bırge Şahtinsk qalasy tıkken kiız üiden däm tatty. Sol kezde kiız üide bas qosqan adamdardyŋ eŋ ülkenı de Tılegen aǧa boldy. Ärine, oǧan törden oryn berıldı. «Äzılıŋ jarassa, ataŋmen oina» demekşı, sonda rejisserge önerdegı ınılerdıŋ, kiız üide qonaqtarǧa qyzmet körsetken qyz-kelınşekterdıŋ qaljyŋdaǧany esımde. Tılegen aǧa onda külıp qoiyp qana otyr­dy. Sonda aǧanyŋ qarapaiym bolmysyna, qazaqy qaljyŋdy tüsınetınıne riza bolǧanmyn.

Tılegen Ahmetov körnektı tūlǧalar turaly derektı filmderdıŋ avtory ǧana emes, bırqatar spektakl qoiǧan teatr rejisserı de. Ol respublika aumaǧynda «Qiiamet-qaiym Kioto», «Syǧan serenadasy», «Küieu ızdegen kempırler», «Kögıldır taksi», «Nūr jauǧan ǧūmyr» spektaklderın sahnalady. U.Saroiannyŋ «Jūmaqtaǧy jasyn» qoiylymy Ortalyq Aziia memleketterınıŋ II halyqaralyq festivalınıŋ laureaty atandy.

Rejisser qaşan körseŋ tynym tappaidy. Biyl – KSRO halyq ärtısı, QazKSR Memlekettık syilyǧynyŋ iegerı Şolpan Jandarbekovanyŋ tuǧanyna 100 jyl. Soǧan orai Tılegen Ahmetov «Qūrmanbektıŋ Aqtoqtysy» atty derektı filmdı tüsırıp, daiyndap qoidy. Būl tuyndy YouTube jelısıne salyndy. Kinorejisserdıŋ osy jäne basqa da telefilmderın sodan tamaşalauǧa bolady.

Qazaq ruhaniiatyna qanşama eŋbek sıŋırse de, bır baǧalanbai jürgen adam – osy Tılegen Ahmetov. Özı de ataq qumaidy. Būl turaly «Ataqqūmar adam aqyldylarǧa – mazaq, aqymaqtarǧa – kemeŋger, jaǧympaz alaiaqtarǧa – olja jäne özınıŋ boiyndaǧy ataqqūmarlyqtyŋ qūly» deidı de, jüre beredı.

Qazaq kinosy men teatryna bergenıŋızden bererıŋız köp bolsyn, Tılegen aǧa! Jetpıs jas mereitoiyŋyz qūtty bolsyn! Eŋbegıŋız elensın dep tıleimın!




Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button