Sonau 1991 jyly Qazaq täuelsızdıgın alǧanda tūŋǧyş moiyndaǧan türık bauyrlarymyz ekenı sanadan şyǧa qoiǧan joq. Almaǧaiyp sätterde öz tızgının qolyna ūstaǧan elımızge senım bıldırıp, qoldau körsetken aǧaiynnyŋ peiılı bız üşın qai kezde de aqjarqyn, taza. Öitkenı, tarihyn ǧasyrlardan tartqan memleket Qazaq jūrtynyŋ är quanyşyna ortaqtasyp, baryn ūsynyp keledı bügınge deiın. Soŋǧy ret Astana qalasynyŋ on bes jyldyq mereitoiynda da Qara teŋızdıŋ jaǧasynan qūramynda seksen önerpazy bar «Mektep» orkestrı kelıp, elordany än men küige bölegen.
Endı türık bauyrlardyŋ quanyşyn bız bölısetın kez keldı. 29 qazan – Türkiia Respublikasynyŋ toqsan jyldyǧy. Ärtürlı kezeŋderde alty jüz Osman basqarǧan alyp imperiia bırınşı düniejüzılık soǧysta erkındıgınen aiyrylyp, 1923 jyly Ata Türıktıŋ küşımen qaita eŋse tüzeptı. Sodan künı keşege deiın damudyŋ daŋǧyl jolyna tüsıp, älemnıŋ talai elıne ülgı boluda.
Keşe tarihi merekege orai Kongress-holl saraiynda «Iýnus Emre» oratoriiasy qoiyldy. Esıldıŋ jaǧasyn türık äuenı terbep, tyŋdarmandar türık sezımderımen qanattanyp qaitty. Kompozitor Adnan Saigünnıŋ äigılı oratoriiasyn sahnada saltanatpen oryndaǧan solister – Aihan Uştuk, Şebnem Algyn, Nurdan Kuchukekmekchi, Tundjai Kurtoglu jäne dirijer İbrahim Iаzydjy şeberlıkterımen körermennıŋ ystyq yqylasyna bölendı.
Al, Iýnus Emre kım? Ol – İslam dının madaqtap, nasihattap, alpys üş jasynan jer astynda ǧūmyr keşken Qoja Ahmet Iаssauidıŋ şäkırtı körınedı. Töl dınımızdıŋ qanat jaiuyna qyzmet etken sopy ūstaz ızımen ūrpaǧyna köptegen şyǧarmalaryn qaldyrǧan. Dındardyŋ jyrlaryn sazben ärlegen Adnan Saigün Türkiiadaǧy eŋ talantty degen on kompozitordyŋ bırı eken. Ūiymdastyruşylardyŋ sözıne sensek, sopynyŋ sözıne jazylǧan «Iýnus Emre» oratoriiasy sazgerdıŋ taŋdauly tuyndylarynyŋ qatarynan. Būl älemnıŋ on üş tılıne audarylǧan.
Keş barysynda Astanadaǧy Iýnus Emre atyndaǧy türık mädeni ortalyǧynyŋ direktory İbrahim İyldyrymdy az-kem äŋgımege tartqan edık. «Bız Astana qalasynda üş jyldan berı jūmys ıstep kelemız. Maqsatymyz – qazaq pen türık arasyndaǧy qarym-qatynasty köteru, mädeniettı damytu. Biyl ortalyq bastamasymen qazaq elordasynda ülkendı-kışılı qyryq şaqty şara ūiymdastyrdyq. Solardyŋ bırı – mamyr aiynda äzerbaijan, özbek, qyrǧyz, qazaq jäne türık halyqtaryna ortaq Qojanasyr simpoziumy. Astanalyqtar joǧary baǧalady, jaqsy qabyldady» dedı ol. İbrahim İyldyrym mädeni şaralar legı kelesı jylda da jalǧasyn tabatynyn jetkızdı. Iаǧni, aqpan aiynda Türkiiadan «Hiurem sūltan» qoiylymyn äkelu josparlarynda bar eken. Sonymen qatar, mädeni ortalyq ūlttyq balalar festivalın törtınşı märte ötkızedı.
Ashat RAIQŪL
