Biyl Ūlttyq bıryŋǧai testıleudıŋ (ŪBT) formaty özgermeidı. ŪBT tapsyratyn pänder, berıletın sūraqtar, ūpai sany, ötetın uaqyty būrynǧyşa bolady. Seisenbı künı Ükımet otyrysynda baiandama jasaǧan Bılım jäne ǧylym ministrı Ashat Aimaǧambetov testıleudı jetıldıruge qatysty biyl qolǧa alynatyn ıs-şaralar jönınde äŋgımelep berdı. Endı solarǧa tolyǧyraq toqtalaiyq.
ŪBT-ǧa 117242 tülek qatysady
Biyl ŪBT-ǧa qatysuǧa 117 242 adam ötınış bergen. Sonyŋ ışınde 96 myŋnan astamy – biylǧy mektep tülekterı nemese barlyq mektep bıtıruşılerdıŋ 72 paiyzy. Al 20 myŋnan astamy – biyl jäne ötken jyldary kolledjder men şeteldık bılım beru ūiymdaryn bıtıruşıler. Synaq 20-30 mausym aralyǧynda elımızdegı 169 ŪBT tapsyru nüktelerınde ötkızıledı.
Ashat Aimaǧambetov qūzyrly ministrlık ŪBT-ny ötkızuge tolyq daiyn ekenın mälım ettı. Bırınşıden, qazırgı uaqytta testıleu materialdary qūpiia tärtıppen öŋırlerge tolyǧymen jıberılgen. Ekınşıden, ŪBT-ny ūiymdastyru üşın memlekettık komissiialar qūrylǧan. Onyŋ qūramyna qūqyq qorǧau organdarynyŋ, qoǧamdyq bırlestıkterdıŋ jäne BAQ-tyŋ ökılderı engızılgen. Üşınşıden, respublikalyq deŋgeide jäne jergılıktı ärbır ŪBT ötkızetın nüktelerde appeliasiialyq komissiialar qūrylǧan. Törtınşıden, barlyq auditoriialar baqylau beinekameralarmen jäne ūialy bailanys signaldaryn öşıretın qūraldarmen jabdyqtalǧan. Besınşıden, jedel aqparat almasu üşın ministrlıktıŋ arnaiy CALL-ortalyq öz jūmysyn bastaǧan.
Aita ketelık, ŪBT elımızde biyl 16-şy ret ötkızıledı. Osy aralyqta synaq tapsyruǧa 1,8 mln adam qatysypty.
Talapkerlerge bırqatar jeŋıldıkter engızıldı
Endı talapkerlerge qatysty engızılgen jeŋıldıkterge keleiık. Biyldan bastap aqyly oquǧa tüsu üşın ŪBT jylyna tört ret ötkızıledı. Ministr mūndai jeŋıldıkter oquşylarǧa psihologiialyq qysymdy azaituǧa jäne mausym aiynda ötetın ŪBT-ǧa tiianaqty daiyndaluǧa septıgın tigızedı dep sanaidy.
«Būǧan deiın mektep bıtıruşıler testıleudı tek mausym aiynda tapsyryp kelgen edı. Biyl olar qaŋtar jäne nauryz ailarynda da tapsyra bastady. Sondyqtan, osy jolǧy testıleuge oquşylar öte jaqsy daiyndyqpen kelıp otyr dep zor senımmen aita alamyn» dep mälımdedı Ashat Qanatūly.
Ministrdıŋ aituynşa, qaŋtardaǧy testıleuge 35 myŋdai, nauryz aiyndaǧy testıleuge 80 myŋǧa juyq oquşylar qatysqan. «Osy ekı ŪBT-da jalpy mektep bıtıruşılerdıŋ 78 paiyzy qamtyldy. Olardyŋ 70 paiyzy qazırdıŋ özınde tiıstı şektı baldy ielenıp, aqyly türdegı oquǧa tüsuge daiyn otyr. Endı osy oquşylar grantqa tüsu üşın mausym aiyndaǧy testıleuge de qatysady» dep tüsındırdı qūzyrly ministrlık basşysy.
Biylǧy jaŋalyqtyŋ bırı – ŪBT-ny tapsyru kezınde IELTS sertifikaty barlarǧa jeŋıldık jasalady. Atap aitsaq, IELTS sertifikaty bar tülekter şet tılı pänı boiynşa testıleuden bosatylady. Olarǧa osy pän boiynşa maksimaldy ball avtomatty türde berıledı. Qazırgı taŋda ŪBT-ǧa qatysuşylardyŋ arasynda IELTS sertifikaty bar oquşylardyŋ sany – 708.
Kolledj tülekterı ŪBT-dan bosatylady
Sonymen qatar, kolledj tülekterıne de biylǧy ŪBT kezınde jeŋıldıkter berıledı. Mäselen, olar bıtırgen mamandyǧy boiynşa joǧary oqu ornyna aqyly negızde oquǧa tüsemın dese, ŪBT-dan bosatylyp, tek emtihan tapsyrady.
Biylǧy ŪBT-nyŋ taǧy bır jaŋalyǧy – ärbır tülekke ŪBT sertifikatymen qosa arnaiy aqparattyq paraq berıledı. Onda mamandyqtar tızımı, oǧan säikes bölınetın granttar sany, sondai-aq ötken jylǧy grant baiqauynyŋ nätijelerı, oǧan ötu baly körsetıledı.
«Bızdıŋ oiymyzşa, mūndai mälımetter talapkerlerge bolaşaq mamandyǧyn dūrys taŋdauǧa, jinaǧan balyna säikes dūrys şeşım qabyldauǧa mümkındık beredı. Mysaly, zaŋtanu mamandyǧyna ädette öte ülken, baiqau joǧary, grant az bölınedı. Şektı baly 130-dan köp. Sondyqtan, 100-120 ball jinaǧan balalar osy aqparatty bıle otyryp, dūrys taŋdau jasai alady» dep tüsındırdı jaŋalyqty Ashat Aimaǧambetov.
