Ruhaniiat

Ūltyn ūlyqtaǧan ǧūlama

Astanadaǧy Ūlttyq akademiialyq kıtaphanada körnektı ädebiet­tanuşy ǧalym, folklor zert­teuşısı, synşy, Qazaqstan Ūlttyq ǧylym akademiiasynyŋ akademigı Rahmanqūl Berdıbaidyŋ ǧylymi mūrasyna arnalǧan «Ūltyn ūlyqtaǧan ǧūlama» atty döŋgelek üstel mäjılısı öttı.

Parlament deputattary, belgılı ǧalymdar, qalamgerler men ziialy qauym ökılderı qatysqan jiynda Rahmanqūl Berdıbaidyŋ kezınde telearnalardyŋ bırıne bergen sūhbaty ūsynyldy. Is-şarany jürgızgen Ūlttyq ǧylym akademiiasynyŋ akademigı Uälihan Qalijanūly ǧalymnyŋ ädebiettanuǧa, jalpy qazaq ruhaniiatyna qosqan ülken ülesıne toqtaldy. Sonyŋ ışınde Rahmanqūl Berdıbai şyǧarmaşylyǧy men eŋbekterı 32 kıtap pen myŋnan asa ǧylymi maqaladan tūratynyn, ol tarihi aqiqattardy būrmalamai körsetıp, toqyrau jyldaryndaǧy ūlttyŋ şyŋdalu prosesınde belsene qatysqanyn atap öttı. Mäselen, ötken ǧasyrdyŋ 80-jyldarynyŋ aiaǧynda Nauryz merekesınıŋ qazaqqa qaityp oraluyna atsalysty. Būl jaily körnektı memleket qairatkerı Özbekälı Jänıbekov aityp kettı.

«Älı esımde, maǧan Ortalyq Komitetke hatşy bolyp sailanysymen arada 10 kün ötpei jatyp, Qazaqstan Jazuşylar odaǧynyŋ plenumynda söileuge tura kelgen edı. Rahmanqūl Berdıbai sol kezdesude ziialy qauymnan bırınşı bolyp Nauryz meiramyn atap ötu jönınde mäsele qoiǧan bolatyn» dep jazdy Özbekälı Jänıbekūly.

Jiynda ǧalymnyŋ biık tūlǧasy, en­siklopediialyq zerdesı, azamattyq ūstanymy, qazaq ädebietı ǧylymyna ǧana emes, türkı düniesınıŋ ruhaniiatyna qosqan ülesı söz boldy. Rahmanqūl Berdıbai qazaq dalasyndaǧy quǧyn-sürgın älı tolyq basylmai tūrǧan 50-jyldary ūlt müddesın qorǧap, batyl ün şyǧara bıldı. Keŋes saiasatyna qaişy kelse de, 1956 jyly özı qyzmet ıstegen «Qazaq ädebietı» gazetıne qazaq tılı men qazaq mektepterınıŋ mäselesın köterıp, sol üşın bıraz quǧyn kördı, ūltşyldyǧy üşın qyzmetınen quyldy.

Äsırese Mūhtar Äuezovtıŋ ädebi-memorialdyq muzeiı janyndaǧy «Halyq universitetı» atty ūlttyq-ruhani jobany düniege äkelıp, tälım-tärbielık mänı zor ıs atqardy.

«Halyq universitetı» eldıŋ sanasyn oiatty, ruhyn köterdı. Äuezov muzeiın şabyt şaŋyraǧyna, ūlttyq ūlaǧat ūiasyna ainaldyrdy. Osynda oqylǧan leksiialar bırneşe buyn ūrpaqty keiınırek äiteuır bır keluı mümkın täuelsızdık kezeŋıne daiyndady. Sony aŋsap, sanaly türde sarylyp sabaq ötkızdı» dedı jiynda belgılı qalamger, ǧalym, QR Prezidentınıŋ keŋesşısı Bauyrjan Omarūly.

Sondai-aq ıs-şarada Rahmanqūl Berdıbaidyŋ qazaq auyz ädebietın zertteudegı tyŋ sürleu salǧan sara joly, folklordy jaŋaşa stilde qarastyruy, qazaq muzykasy men tarihi mūralardy qalpyna keltırudegı zor eŋbegı turaly aityldy.

Bır atap öterlıgı, Astanada Rahmanqūl Berdıbai köşesı bar. Körnektı ǧalymǧa bas qaladan köşe beru turaly tiıstı şeşım osydan 2 jyl būryn şyqty. Atalǧan köşe qalanyŋ Almaty audanynda ornalasqan

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Back to top button