Qala men Sala

«Ūlytau» alleiasy ajarlanady



Esıl audanynyŋ aumaǧynda ornalasqan «Ūlytau» alleiasyn elordanyŋ 20 jyldyǧyna Qaraǧandy oblysy tartu etken bolatyn. Aşyq aspan astyndaǧy muzei ıspettes osynau ädemı demalys ornynda ruhaniiattyŋ jüregıne ainalǧan Ūlytau öŋırınıŋ barlyq qūndylyqtary äspettelgen. Degenmen, būl jerde älı de adamdardyŋ igılıgı üşın atqarylar şarua az emes. Jaqynda Nūr-Sūltan qalasyndaǧy Urbanistika ortalyǧynyŋ mamandarymen ötken qoǧamdyq talqylau barysynda osy mäsele keŋınen söz boldy.

[smartslider3 slider=1996]

«Halyqtyŋ biudjetke qatysuy» jobasy aiasynda tūrǧyndarmen kerı bailanys bas qalada belsendı jürgızılıp jatyr. Būl joly Esıl audanynyŋ tūrǧyndary «Ūlytau» alleiasyn abattandyru boiynşa öz ūsynystaryn bıldırıp, demalys ornynyŋ qazırgı zamanǧa sai naǧyz mädeniet ortalyǧyna ainalǧanyn qalaityndyqtaryn jetkızdı.

İzatima Baianqyzy ötken jyly osy audannan baspana satyp alǧan. Jaz boiy sol päterıne jöndeu jūmystaryn jürgızu kezınde alleianyŋ janynan jiı ötuıne tura kelgen.

– Sonda baiqaǧanym: «Ūlytau» alleiasy, söz joq, qaladaǧy öte ädemı oryndardyŋ bırı bolyp tabylady. Degenmen, būl jerdı astananyŋ būdan da ädemı, tıptı turister köbırek keletın mädeniet ornyna ainaldyruǧa bolady dep oilaimyn. Ol üşın, ärine, aldymen alleianyŋ maŋy abattandyrylsa degen ūsynysym bar. Aptap ystyqta saltanatty arkadan Botanikalyq saiabaqqa jetkenşe jan terım şyǧatyn. Būl jerdegı aǧaştar alasa bolǧandyqtan, jazda köleŋke tüspeidı. Sondyqtan, aldymen osy aumaqqa köleŋke berıp tūratyn aǧaş-taldar köptep otyrǧyzylsa, jön bolar edı. Aumaq abattandyrylyp, jaryq tartylsa, endı osy jerge kelgen adam alleiadan jai ötıp ketpei, ruhani azyq aluy kerek qoi. Talasym joq, alleiada «Altyn şoqy» jotasy alynǧan tastyŋ köşırmesı qoiylǧan. Onda Ämır Temırdıŋ jazylǧan qoltaŋbasy saqtalǧan. Terektı Äulie men Baiqoŋyrdyŋ petroglifterı de bar. Tastardaǧy beineler tarihtyŋ qoinauynan syr şertedı. Mūnyŋ bärı, ärine kerek, keremet, bıraq osy jerlerge tartymdylyq pen tolyqtyrular jetıspei jatqan sekıldı» dedı qala tūrǧyny.

Kelesı qatysuşy alleianyŋ maŋynan jai adamdar ǧana emes, mümkındıgı şekteulı jandardyŋ da jürıp-tūruyna qolaily jaǧdai jasaudy, iaǧni kedergısız orta qalyptastyrudy ūsynsa, üşınşı tūrǧyn adamdardyŋ köptep keluı üşın alleia ortalyǧyna Qozy Körpeş-Baian sūlu jäne Qyz Jıbek pen Tölegennıŋ qazaqy naqyştaǧy oiularmen temırden iılıp örılgen, qozǧalatyn ärı jaryq tüsırıp tūratyn müsını qoiylsa, olardyŋ qoldary bır-bırımen tüiıskende ortasyndaǧy şam janyp, ainalasyndaǧylarǧa jylu men mahabbat syilaityndai äser qaldyratyn  zamanaui ülgıdegı aşyq siluetterdı körgısı keletının jasyrmady.

Aldaǧy uaqytta elımızge keletın turister qataryn arttyra tüsu maqsatynda būl jerde Arbat sekıldı Järmeŋkeler alaŋy jūmys ıstep, jartylai kiız üi ıspettes alaŋǧa ūlttyq qolöner būiymdary qoiylsa, jeke käsıpkerlık damysa, ūlttyq stildegı közdıŋ jauyn alatyn girliandalar köbeiıp, keşkılık jastardyŋ uaqytyn tiımdı ötkızuıne barynşa mümkındıkter oilastyrylsa, ärine, keremet bolar edı degen pıkırler de qozǧaldy.

İä, qarapaiym halyq alleia­ǧa kelgen kezde aşyq alaŋda alaŋsyz seruendep qana qoimai, özderın tabiǧatpen etene jaqyn sezıngılerı keledı. Būl – zaŋdy da. Qazırgı qala tūrǧyndarynyŋ tılegı – osy.

Qalalyq Urbanistika ortalyǧynyŋ basşysy Ernar ­Bazyken öz kezegınde tūrǧyndar pıkırı eskerılıp, tūjyrymdamany talqylaǧannan keiın jobany ıske asyru qolǧa alynatynyn aitty. Osylaişa, joba maqūldansa, qala künıne qarai «Ūlytau» alleiasy bügıngısınen de ajarlana tüspek.

Gülbarşyn ÖKEŞQYZY




Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button