Üş auysymmen oqytu qalai joiylady?
Elımızde üş auysymdy mekteptıŋ mäselesı älı tiianaqty şeşılgen joq. Alystaǧy auyldy aitpaǧanda, elordadaǧy keibır mektepterde oquşylar üş auysymmen oqidy. Sondyqtan Astana äkımdıgınıŋ «20 naqty bastama» baǧdarlamasynyŋ besınşı qadamynda mektepterdegı oryn jetıspeuşılıgın joiu jäne bılım beru sapasyn joǧarylatu maqsat etıp qoiylyp otyr.
Sözımızdı ärıden qozǧaiyq. Osydan bırtalai jyl būryn Elbasynyŋ tıkelei bastamasymen «100 mektep, 100 auruhana» memlekettık baǧdarlamasy qabyldanyp, sonyŋ aiasynda jer-jerde uaqyt talabyna sai jasaqtalǧan jalpy orta bılım beretın oqu ordalary boi köterıp, eptep bolsa da üş auysymmen oqytatyn jäne apatty mektepterdıŋ qatary azaidy. Sodan berı de atalǧan mäsele kün tärtıbınen tüsken joq.
JETI MEKTEPTIŊ QŪRYLYSY BASTALADY
Endı bas qalaǧa oralaiyq. Biylǧy aqpan aiyndaǧy halyqqa esep beru kezdesuınde Astana äkımı Äset İsekeşev bılım salasyna keŋırek toqtalyp, köpşılıkke osy salada atqarylyp jatqan jūmystar jaiynda baiandady. Sonda qaladaǧy mektepterdıŋ jai-küiıne de toqtaldy. «Ötken jyly zamanaui 2 mektep aşyldy. Biyl №16, 17, 22, 32, 37 mektepterge japsarlas bes ǧimarattyŋ qūrylysy aiaqtalady. Sondai-aq, Saryarqa audanynda – 3, Almaty audanynda – 2 jäne Esıl audanynda 2 mektep salyna bastaidy. Būǧan qosa, Prigorodnyi tūrǧyn alabyndaǧy №24 mektepke jäne №28, 31, 40, 51, 52, 60, 68 mektepterge japsarlas 8 ǧimaratty jäne Sauran jäne №24 köşelerınıŋ qiylysynda 1200 orynǧa şaqtalǧan orta bılım beru orynyn jobalau qolǧa alynady» degen edı elorda basşysy.
Bügınde Astana million tūrǧyny bar megapoliske ainaldy. Älı de elımızdıŋ är tükpırınen bas qalaǧa qonys audaruşylar aǧyny toqtaǧan joq. Bıreu jūmys ızdep, kelesısı qyzmet babymen, üşınşısı qiial quyp, äiteuır, elordada aŋsaǧan armandaryn jüzege asyrǧysy keledı. Jön-aq deisız! Bız de solai keldık. Bır jaǧynan tūrmys tüzelıp, äleumettık jaǧdai jaqsarǧan saiyn demografiia deŋgeiı köterıldı. Äsırese, bas qalada säbilerdıŋ ömırge kelu körsetkışı öte joǧary. Soǧan qaraǧanda üş auysymdyq mäselesıne ışkı köşı-qon men demografiia jaǧdaiy jaqsy äser etıp tūr dep oilaimyz. Bır ǧana mysal. Ötken jylda respublika boiynşa 370 myŋ bala bırınşı synyptyŋ esıgın aşqan. Būl degenımız – anau-mynau kışıgırım oblys halqymen bırdei körsetkış. Ylaiym solai bola bersın.
OQUŞYLAR SANY ÖSIP OTYR
Qaladaǧy üş auysymdaǧy bılım beru – jaŋa qūbylys. Būryn mūndai jaǧdai bolmaǧan. Aitalyq, Astanada 2015 jyly 94 mektepte 117 097 bala oqysa, bügınde 95 mektepte 130 542 bala bılım aluda. Demek, bır jyl ışınde jetkınşekter sany 13 445-ke ösken. Al bırınşı synypqa 19 637 bala barǧan.
– Bügınde elordada üş auysym boiynşa üş mektepte ǧana oquşylar oqidy. Olar – №31 mektep-gimnaziiasy, №32 mektep-gimnaziiasy jäne №37 orta mektebı. Mäselen, №31 mektep-gimnaziiasynda üş auysym boiynşa 405 bala bılım alsa, №37 mektepte 210 jetkınşek oqidy. Al qaladaǧy 27 mekteptegı oquşylardyŋ tyǧyzdyǧy saqtalyp otyr. Sonymen bırge, aǧymdaǧy jyly bes mekteptıŋ ǧimaratyna japsarlas salynyp jatqan qūrylys jūmysy aiaqtalady. Taǧy bır jaǧymdy jaŋalyǧymyz bar. Biyl bas qalada 7 mekteptıŋ qūrylysy bastalady. Naqtylap aitsaq, Saryarqa audanynda 3600 oryndy qamtityn 3 mektep boi köterse, Almaty audanynda 2400 oryndy qūraityn 2 mektep salynady. Al Esıl audanynda 2400 orynǧa arnalǧan 2 mekteptıŋ qūrylysy jobalanyp otyr, – dedı qalalyq Bılım basqarmasy basşysynyŋ orynbasary Änuar Janǧozin.
Sondai-aq, Michurin kentındegı №57 mektepke de keŋeitu jūmystary jürgızılmek. Osy jaǧdaida üş auysym boiynşa bılım berıp jatqan №37 mektepke habarlasyp, bır auyz pıkır sūraǧan edık. Oqu ordasynyŋ basşysy Almagül Segızbaeva sūraǧymyzǧa naqty jauap berdı.
– Bızde bır ǧana 4-synypta jetı synyp bar. Onda 210 jetkınşek oqidy. Solardyŋ bärı auysymmen bılım alady. Olar sabaqqa kündızgı saǧat 11.00-de kelıp, 14.00-de üige qaitady. Bylai aitqanda, balalardyŋ bılım aluǧa da, auqattanuǧa da uaqyty jetedı. Basy artyq mäsele joq. Byltyr mekteptı keŋeitu maqsatynda qosymşa qūrylys jūmystary bastaldy. Nauryz aiynyŋ soŋyna taman aiaqtalady dep kütıp otyrmyz. Odan keiın mektepke qajettı qūral-jabdyqtar alamyz. Jazda soǧan köşemız. Bırınşı qyrküiekten bastap tolyq paidalanamyz. Onda tek bastauyş synyptyŋ balalary oqidy, – deidı Almagül Tılektesqyzy.
Qysqasy, köpşılıktı mekteptegı oryn jetıspeuşılık jiı alaŋdatady. Onyŋ bılım sapasyna tigızetın äserı köp. Sondyqtan oǧan beijai qarauǧa bolmaidy. Al taiau aralyqta elordada üş auysymdy mekteptıŋ mäselesı tolyq şeşıledı dep ümıttenemız.
Azamat ESENJOL