Basty aqparat

Jeŋıs daŋqy öşpeidı



Astanada Ūly Jeŋıs künı merekesınde maidangerlerdıŋ erlıgıne arnap «Jaujürek polk» şeruın ötkızu dästürge ainaldy. Keşe 1941-1945 jyldardaǧy Ūly Otan soǧysynda ot keşken sarbazdardyŋ ūrpaqtary bır kısıdei jinalyp, soǧys örtıne şarpylǧan buynnyŋ ruhyna taǧzym etıp, erlıktıŋ daŋqy öşpeitının taǧy bır paş ettı.

«Būl soǧys qazaqstandyqtardyŋ eşbır şaŋyraǧyn ainalyp ötpedı. Köpşılıgımızdıŋ atalarymyz, äkelerımız osy soǧysqa qatysty. Atamnyŋ būl turaly äŋgımelerı esımde. Ol būl erlık öskeleŋ ūrpaqqa ülgı bolyp, esınde mäŋgı saqtaluy kerek deitın. «Jaujürek polk» şeruı – tamaşa otbasylyq dästür. Adamdar belgılengen orynǧa özderı kelıp, bırte-bırte jinala bastaidy. Ata, äkelerınıŋ portretterın aldyn ala daiyndap, jürıp ötedı. Keiın otbasynda jinalyp, tuǧandaryn, jaqyndaryn eske alysady. Menıŋşe, būl – ǧajap joba» dedı Astana äkımınıŋ orynbasary Ermek Amanşaev.
«Qazaq elı» monumentınen bastalǧan şeru, ädettegıdei, «Otan qorǧauşylar» monumentıne deiın jalǧas­ty. Maidanger äkelerı men atalarynyŋ portretterın qoldaryna ūstaǧan adamdar 3 şaqyrymnan astam qaşyqtyqty jürıp ötıp, erlık eskertkışıne gül şoqtaryn qoidy. Būl joly şeruge 35 myŋǧa juyq adam qatysty.

«Äkemız Ermekbai Manasbaev Leningrad tübınde jaumen arpalysty. Tört ret auyr jaralanyp, ölıp-tırılgen adam. Sondyqtan 9 mamyrdy äkemızdıŋ taǧy bır tuǧan künı retınde qabyldap, osy künı ūrpaǧy bärımız jinalamyz. Aiaǧynda snariadtyŋ jaryqşaǧy qalyp, soǧys­tan baldaqpen oralǧan ol anamyzǧa üilendı. Sodan 10 bala düniege keldı» dedı bauyrlarymen eskertkışke kelgen Bırjan Ermekbaiūly.
Maidanger Hamza Qūdyşev 1938 jyly Şyǧys Qazaqstan oblysynan äskerge şaqyryldy. Sonda jürıp, fin soǧysyna qatysqan. Ekınşı düniejüzılık soǧys örtı būrq ete qalǧanda aǧa leitenant şenın alǧan ol marşal Rokossovskiidıŋ äskerınıŋ qatarynda Berlinge deiın jettı. «Qyzyl jūldyz» ordenımen marapattaldy. Keiınnen japon soǧysyna da qaldyrylyp, elge 10 jyldan keiın, 1948 jyly ǧana oralǧan. Būl turaly aitqan ūrpaǧy äke jolyn jalǧap, polkovnik şenıne deiın köterılgen Nūrhakım Qūdyşev taǧylymdy äŋgıme örbıttı.

Eskertkış basynan tyl eŋbekkerlerın de jolyqtyrdyq. Reseidıŋ Astrahan oblysynda düniege kelgen 82 jasar Hanymjan Jaqypova sol sūrapyl jyldardy eske al­­dy. «Soǧys bastalǧanda 5 jasta bolsam da, bärı de esımde. Stalingradqa qarai bet alǧan jau ūşaqtary üstımızden bomba tastaityn. Sodan qorǧanamyz dep, okopta taŋdy atyr­ǧan künımız köp boldy. Maŋaiymyzdan Mäskeu, Leningrad, Stalingradqa poiyzdardy jıberetın Qandyaǧaş degen temırjol toraby bolatyn. Ūşaqtardyŋ bombalau sebebı sol eken. Mūny keiın bıldım» dedı äjei.

…«Jaujürek polk» şeruıne jinalǧandardyŋ barlyǧy osylaişa maidanda erlık körsetken jaqyndaryn eske aldy. Boilarynan tek saǧynyşty ǧana emes, maqtanyş sezımın de baiqap qaldyq. Bärı de oryndy, sebebı erlıktıŋ daŋqy öşpeidı!

 

 




Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button