Elordadaǧy «Janūia» otbasy institutyn qoldau ortalyǧynda Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ Qazaqstan halqyna arnalǧan «Syndarly qoǧamdyq dialog –Qazaqstannyŋ tūraqtylyǧy men örkendeuınıŋ negızı» atty Joldauy tyŋdaldy. Nūr-Sūltan qalasy äkımdıgınıŋ ūiymdastyruymen ötken tyŋdaudan keiın Joldauda aitylǧan bastamalardy oi elegınen ötkızgen jastar öz oilarymen bölıstı.
Şyŋǧys TILEULİN, «Astana jastary» resurstyq ortalyǧynyŋ jetekşısı:
– Joldaudyŋ jaŋalyǧy – memleket damuy, onyŋ azamattaryn qoldauǧa bailanysty aitylǧan bastamalarǧa toly. Äsırese, jastarǧa, olardyŋ mäselesıne basymdyq bergenı ūnady. Mysaly, jastar üşın maŋyzdysy – baspana, osy – Nūr-Sūltandaǧy eŋ küiıp tūrǧan mäsele. Būl oraida Prezidenttıŋ jinaqtauşy zeinetaqy qoryndaǧy aqşany baspana mäselesın şeşuge jäne bılım aluǧa, oqu aqysyn töleuge paidalanuǧa bolady degenı barşamyzdy quantyp otyr. Şynynda da, jūmys ısteitın jastar üşın özınıŋ jinaqtauşy zeinetaqy qoryndaǧy aqşany baspana aluǧa jūmsauy – taptyrmaityn mümkındık. Odan bölek, şaǧyn biznesterge salynatyn salyqty qysqartuǧa qatysty aitylǧan oi da köpşılıktıŋ kökeiındegı saual. Bügıngı taŋda şaǧyn käsıpkerlık jaŋa-jaŋa damyp jatyr, eger bankten şaǧyn nesieler aluda tiımdı tetıkter ıske qosylsa, onda osy nesie alu mümkındıgın paidalanǧysy keletın jastar köbeiıp, şaǧyn käsıpkerlıkke jaŋa tolqyn üzdıksız qosylar edı. Būl öz kezegınde eldıŋ ekonomikasyn jaqsartuǧa septıgın tigızerı sözsız. Öitkenı kez kelgen damyǧan memlekettıŋ tıregı – osy şaǧyn käsıp.
Baqytjamal GABDRAHİMOVA, «Qazaqstandyq memlekettık-jekemenşık ärıptestık
ortalyǧy» AQ sarapşysy:
– Bız bügın jastar bolyp Prezidenttıŋ Joldauyn tyŋdadyq, jastar zeinetaqy qoryndaǧy jinalǧan aqşasyn paidalana otyryp, baspana mäselesın şeşe alatyn boldy. «Auyl – el besıgı» arnaiy jobasyn jüzege asyruǧa 90 mlrd teŋge bölınetını öte auqymdy, asa igılıktı ıs dep bılem. Jalpy, Qazaqstanda 4 mln jas bar desek, sonyŋ 1 mln 700-deiı auyldyq jerde tūrady, būl auyldyq jastarǧa öz käsıpterın aşyp, tuǧan jerdı güldendıruge mümkındık bolmaq. Auyldardaǧy infraqūrylymdy, emhana, mektepterdı köteruge bolady. Sondai-aq polisiia qyzmetkerlerınıŋ därejesın köteru baǧytyndaǧy jūmystardy halyq pen polisiiany jaqyndatyp, halyqtyŋ özın qauıpsız sezınuıne jasalǧan qadam dep esepteimın.
REFORMALAUDYŊ JAŊA KEZEŊINE QADAM BASTYQ
Zulfuhar ǦAİPOV, Nūr-Sūltan qalasy
mäslihatynyŋ deputaty, saiasi ǧylymdar doktory:
– Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ «Syndarly qoǧamdyq dialog – Qazaqstannyŋ tūraqtylyǧy men örkendeuınıŋ negızı» atty Joldauy, bırınşıden, Elbasy, Ūlt köşbasşysy Nūrsūltan Äbışūly Nazarbaev saiasatynyŋ sabaqtastyǧyn saqtau arqyly qoǧamda bırtındep reformalar jürgızuge baǧyttalǧan.
Osy Joldauda Memleket basşysy özınıŋ halyqqa bergen uädelerın mındettı türde oryndaitynyn aita kele, mynandai negızgı baǧyttarǧa toqtaldy. Bırınşı – qazırgı zamanǧy tiımdı memleket, ekınşı – azamattardyŋ qūqyǧy men qauıpsızdıgın qamtamasyz etu, üşınşı – qarqyndy damyǧan jäne inkliuzivtı ekonomika, törtınşı – äleumettık jaŋǧyrtudyŋ jaŋa kezeŋı, besınşı – «küştı aimaq – küştı memleket» degen bes basymdyqtan tūrady.
Joldauda basynan aiaǧyna deiın memlekettıŋ jaqyn aradaǧy negızgı baǧyttaryn aiqyndaǧan. Sonyŋ ışınde saiasi transformasiianyŋ jalǧasatyndyǧy turaly jäne de transformasiia bırınşı kezekte halyq pen memlekettıŋ müddesıne baǧyttalatynyna toqtaldy.
Sonymen bırge qarqyndy ekonomikalyq damu qoǧamdyq-saiasi modernizasiiamen qatar jüretınıne erekşe nazar audara kele, Memleket basşysy taǧy da «küştı prezidenttık basqaru, yqpaldy parlament jäne esep beruşı ükımet» formulasy jüzege asqanda ǧana jedel jetıstıkke qol jetkızuge bolatyndyǧyna nazar saldy.
Memleket basşysy qoǧamdaǧy liberalizm mäselesıne toqtaldy. Liberaldyq qūndylyqtardy dūrys paidalanbaǧan jaǧdaida ol qoǧamǧa kerı äser etıp, tıptı bolaşaqta egemendıkten de aiyrylyp qaluǧa alyp keletındıgın eskerttı.
Sondai-aq Prezident memlekettık tıldıŋ märtebesıne de erekşe toqtaldy. Bolaşaqta qazaq tılı Qazaqstandy mekendeitın ūlttardyŋ bır-bırımen qarym-qatynasqa qūrylatyn ūltaralyq tılge ainalatyndyǧyna senımmen qaraityndyǧyn jetkızdı. Bızdıŋ basty bailyǧymyz ūltaralyq kelısım men tatulyq ekenın taǧy da eske salyp öttı.
Ükımet pen «Atameken» ūlttyq käsıpkerlık palatasyna bır aidyŋ ışınde köpbalaly analarmen jūmys ıstep, olarǧa berıletın mikrokreditterdıŋ tiımdı joldaryn qarastyru tapsyryldy.
Memleket basşysy Joldauda şeneunıkterge būqaramen tyǧyz qarym-qatynas ornatyp, olardyŋ mäselesıne uaqytyly köŋıl bölu kerektıgın eskerttı. «Saŋyrau şeneunık» prinsipınen aiyrylatyn uaqyttyŋ kelgendıgıne erekşe män berdı.
2024 jylǧa qarai memlekettık jäne ūlttyq kompaniialar qyzmetkerlerınıŋ sanyn 25 paiyzǧa qysqartu arqyly bırın-bırı qaitalaityn lauazymdardy boldyrmaudy tapsyrdy.
Joldauda bılım, densaulyq salasyna da erekşe köŋıl böldı. Qala men auyl mektepterı arasyndaǧy bılımdı teŋestıruge, joǧarǧy bılımnıŋ sapasyn arttyruǧa, «Diplommen – auylǧa» baǧdarlamasynyŋ ärı qarai jalǧasa beretındıgın jäne de aldaǧy 4 jylda ūstazdar jalaqysyn 2 esege arttyru turaly tapsyrmalary bılım qyzmetkerlerınıŋ köŋılınen şyqty.
Sondai-aq otbasy men balalardy qorǧau institutyna da erekşe toqtaldy. Pedofilderge qarsy kürestı jandandyryp, olarǧa arnalǧan jazany qataitudy da ūsyndy. Ükımetke 3 jyl ışınde tūrǧyn üi kezegınde tūrǧan 30 myŋ köpbalaly ananyŋ mäselesın şeşudı tapsyrdy.
Qoryta kelgende, Q.Toqaev elımızdegı reformalaudyŋ jaŋa kezeŋıne qadam basqanyna toqtala kelıp, reformalardyŋ tek reformalar üşın jürgızuge jol bermeitındıgın mälımdedı.
Prezident Qasym-Jomart Kemelūly Toqaev memleket damuynyŋ negızgı tıregı qoǧamdyq dialog, tatulyq jäne tūraqtylyq ekenıne erekşe nazar audaryp, bızdıŋ basty ūstanymymyz bereke men bırlık, aqyl men parasat ekenın atap öttı.
