جەمقورلىق ءۇشىن سوتتالىپ, ارتىنان راقىمشىلىققا يە بولعان ەكس-شەنەۋنىك ءوز ايەلىن ءولتىردى دەگەن كۇدىكپەن جانتۇرشىگەرلىك اشىق اقپاراتتاردان قوعام دۇربەلەڭگە ءتۇستى. وتباسىلىق زورلىق-زومبىلىق, قاتىگەز پاتريارحالدىق وزبىرلىققا شىداماعان ايەلدەردىڭ جان داۋىسىن ەستيتىن جانە قاتاڭ شارا قابىلدايتىن ۋاقىت جەتتى دەپ بىلەمىز
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ: «قوعامدا زاڭ مەن ءتارتىپ قاتاڭ ساقتالۋى كەرەك. سوندا عانا ەلىمىز ءوسىپ-وركەندەيدى. بۇل – مىزعىماس قاعيدا» دەپ ۇنەمى زاڭ ۇستەمدىگىنە جانە تارتىپكە باسىمدىق بەرەدى. زاڭعا باعىنۋ جانە ءتارتىپ ورناتۋ – پرەزيدەنت ايقىنداعان قۇقىقتىق, قاۋىپسىز, ادىلەتتى قوعام قۇرۋدىڭ جالعىز جولى. زاڭدىلىق پەن ءتارتىپ قاعيداتىن ورنىقتىرۋ ءىسى بالالارعا قارسى قىلمىس, تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقپەن كۇرەسۋدەن باستاۋ الادى.
ەلىمىزدە 2020 جىلدان بەرى بۇل سالادا جۇيەلى شارالار قابىلدانىپ كەلەدى. دەپۋتاتتاردىڭ ۇسىنىسىمەن زاڭناماعا بىرنەشە قاتاڭ وزگەرىستەر ەنگىزىلدى. مىسالى, تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق بولعان جاعدايدا, حاتتاما جاساۋ ءۇشىن قازىر كۋاگەرلەردىڭ, ايعاقتارىنا جانە بەينەباقىلاۋعا سۇيەنە وتىرىپ, زورلىق-زومبىلىق جاساۋ فاكتىسى بويىنشا جابىرلەنۋشىنىڭ ارىزىنسىز ءىس قوزعاۋ قاراستىرىلعان.
بىراق وسىعان قاراماستان, زورلىق-زومبىلىقتىڭ تولاستاماۋى ايەلدەردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ, بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋ زاڭناماسىن قاتاڭداتۋمەن بىرگە, قوعامدا قىلمىسقا مۇلدەم توزبەۋشىلىك ءپرينتسيپى, زاڭ مەن ءتارتىپتىڭ قاتاڭ ساقتالۋى دارىپتەلىپ, ناسيحاتتالۋىن قاجەت ەتەدى. سول كەزدە قابىلدانعان زاڭدار ساپالى ورىندالاتىن بولادى.
مەملەكەت باسشىسى: «وتباسىندا ويران سالاتىندار جازاعا تارتىلماسا, ولار ودان بەتەر باسىنىپ كەتەدى. مۇنداي ارەكەتتەر ءۇشىن جازانى كۇشەيتەتىن كەز كەلدى دەپ سانايمىن» دەگەن بولاتىن. Amanat پارتياسى فراكتسياسى قىركۇيەكتە وسى تاپسىرمانى ورىنداۋ ماقساتىندا, بالالارعا جانە وتباسىنداعى ايەلدەرگە قارسى جاسالاتىن زورلىق-زومبىلىقتى توقتاتۋ ءۇشىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جانە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىنە» ارنالعان زاڭ جوباسىن شۇعىل ازىرلەدى. زاڭ تۇجىرىمداماسىنداعى تۇزەتۋلەر زورلىق-زومبىلىقتى قىلمىس رەتىندە تانۋ, پەدوفيلدەرگە ءومىر باقي باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىن كەسۋ, جالپى جازا مەن جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ تەتىكتەرىن قاراستىرادى. وكىنىشتىسى سول, تۇسىنىكسىز سەبەپتەرمەن زاڭ ءالى ماجىلىسكە ەنگەن جوق.
ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ زەرتتەۋلەرىنە سۇيەنسەك, 2021 جىلى ۇيدەگى زورلىق-زومبىلىقتىڭ سوتقا تەك 40 پايىزى جەتكەن. ولاردىڭ تەك 39 پايىزى عانا 2 ساعاتتان 3 تاۋلىككە دەيىن اكىمشىلىك جازا قاراستىرىلعان. قورعانسىز قازاق قىزىنىڭ قاسىرەتتى تاعدىرىنا قالام تەربەگەن مۇحتار اۋەزوۆ كەزىندە «قازاق مەشەل بولىپ قالام دەمەسەڭ, تاعىلىمىڭدى, بەسىگىڭدى تۇزە. ونى تۇزەيمىن دەسەڭ, ايەلدىڭ ءحالىن تۇزە!» دەگەن ءسوزى بۇگىن دە وزەكتى.
وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقتى توقتاتۋ ءۇشىن – ادامنىڭ ار-نامىسىن قۇرمەتتەيتىن قۇقىقتىق مادەنيەتتى جاستار اراسىندا قالىپتاستىرۋ, ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارعا نەگىزدەلگەن تاربيە بەرۋ, مورالدىق ۇستانىمدى بەكىتۋ, جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ, ەڭ باستىسى, زاڭداعى جازانى قاتاڭداتۋ جانە ونىڭ ساپالى ورىندالۋىن قاداعالاۋ شارت. وسىدان تۋرا ءبىر عاسىر بۇرىن ءتىپتى الاش زيالىلارى دا قازاق حالقىنىڭ پروگرەسسيۆتى دامۋىن قوعامداعى قازاق ايەلىنىڭ اۋىر جاعدايىن شەشۋمەن بايلانىستىردى. قىزداردى بىلىمگە, ونەرگە ۇندەدى, وتباسىنداعى ءجونسىز قاتالدىقتى, مەيىرىمسىزدىكتى اياۋسىز اشكەرەلەدى. قازاق ايەلدەرىنىڭ ەندىگى تاعدىرى بارشامىزعا تىكەلەي بايلانىستى.
سوندىقتان Amanat فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى مىناداي ۇسىنىستاردى ەنگىزەمىز: 1. ايەلدەر مەن بالالار زورلىق-زومبىلىقتىڭ قۇربانى بولماس ءۇشىن ءتىپتى جەڭىل تۇردەگى زورلىق-زومبىلىق قىلمىس دەپ تانىلۋى قاجەت. ايەل مەن بالاعا زورلىق-زومبىلىق كورسەتكەندەرگە اياۋشىلىق تانىتۋعا بولمايدى. ەشكىمنىڭ ايەل ادامداردى قورلاپ ولتىرۋگە قاقى جوق! قىلمىسكەرگە قاتاڭ جازا بەرىلۋىن تالاپ ەتەمىز! 2. زاڭنامادا تۇرمىستاعى زورلىق-زومبىلىقتىڭ الدىن الاتىن, قاتاڭ شارالار قابىلدايتىن جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگاندى بەكىتەتىن ۋاقىت جەتتى. ۇكىمەتتىڭ ايەلدەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە, اجىراسقان ايەلدەرگە اليمەنتتى ۋاقتىلى تولەۋگە باعىتتالعان ناقتى مەحانيزمدەرى ايقىندالعان مەملەكەتتىك ساياساتتى بەكىتۋدى سۇرايمىز. 3. وتباسىلىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ پروفيلاكتيكاسى مەن كريميناليزاتسياسى قاراستىرىلعان بىرنەشە دەپۋتاتتاردىڭ باستاماسىمەن ازىرلەنگەن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ جانە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان زاڭ تۇجىرىمداماسىن ۇكىمەتتىڭ ماجىلىسكە ەنگىزۋىن سۇرايمىز.
قۇرمەتتى اعايىن! مەملەكەت باسشىسى ايتقانداي: «زاڭ مەن ءتارتىپ – ىشكى تۇراقتىلىقتىڭ كەپىلى!» زاڭ ۇستەمدىگى قاعيداتى ءبىزدىڭ ەڭ باستى باعدارىمىز بولۋى ءتيىس.
جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا,
ءماجىلىس دەپۋتاتى
