ءبىلىم

الەمدى وزگەرتۋگە ۇلەس قوسادى

وقۋشىلاردىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق باعىتتاعى ءبىلىمىن ارتتىرۋ, زەرتتەۋشىلىك مادەنيەتكە تاربيەلەۋ, 3D مودەلدەۋ, روبوتوتەحنيكا جانە IT باعىتىن مەڭگەرۋگە ۇيرەتۋ – مەكتەپ قابىرعاسىنان-اق باستاۋ الاتىن مۇمكىندىكتەر. جاستايىنان يننوۆاتسيالىق جوبالارىن ۇسىنۋعا ۇمتىلعان جاستاردىڭ تىڭ جوبالارىن قولداۋ ماقساتىندا جاقىندا استانادا روبوتوتەحنيكادان Central Asia FIRST حالىقارالىق چەمپيوناتى اياقتالىپ, تارتىستى سايىستا توپ جارعان ۇزدىكتەر انىقتالدى. 100 مەكتەپ كومانداسى قاتىسقان دودادا استانالىق وزىق ويلى جاسوسپىرىمدەر باس قوسقان «دارىندى قىز بالالارعا ارنالعان «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» ليتسەي-ينتەرناتىنىڭ وقۋشىلارى جەڭىمپاز اتاندى.

Central Asia FIRST حالىق­ارالىق چەمپيوناتى – وسىمەن ەكىنشى جىل قاتارىنان وتكىزىلىپ كەلە جاتقان روبوتوتەحنيكادان ورتالىق ازياداعى ەڭ اۋقىمدى دودا. جوبا ارقىلى الەمدى وزگەرتۋگە ۇلەس قوسامىن دەگەن جاستاردى بىرىكتىرەتىن بىرەگەي الاڭعا بيىل ءباا, قىرعىزستان, گونكونگ, وزبەكستان مەملەكەتتەرىنىڭ جانە ەلىمىزدىڭ ءار ءوڭىرىنىڭ كوماندالارى قاتىستى. چەمپيوناتقا قاتىسۋشىلار وقۋ جىلى بويى كرەاتيۆتى يندۋستريا باعىتىندا يننوۆاتسيالىق جوبالارىن ويلاستىرىپ, شىڭداۋ­مەن جۇمىس ىستەدى. ءۇش كۇنگە سوزىلعان جارىس بارىسىندا ءتۇرلى تاقىرىپتاعى جوبالاردى تانىستىردى. ءار جوبانىڭ باستى ماقساتى – ەلىمىزدىڭ ونەر سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋگە اتسالىسۋ.

«ۇزدىك يننوۆاتسيالىق جوبا» اتالىمىندا جەڭىمپاز قالالىق «دارىندى قىز بالالارعا ارنالعان «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» ليتسەي-ينتەرناتىنىڭ وقۋشىلارى تىڭ يدەيانى ۇسىنۋمەن ەرەكشەلەندى. مەكتەپتىڭ «Stay Hydrated» توبى ۇنەمى وسىنداي چەمپيوناتتاردان شەت قالمايدى. توپ مۇشەلەرى ەكى جىل قاتارىنان جارىستارعا قاتىسىپ, بەلسەندىلىك تانىتىپ كەلەدى. ماسەلەن, وسىعان دەيىن الماتى قالاسىندا وتكەن Tech Cup چەمپيوناتىندا ينجەنەرلىك قابىلەتتەرى دامىعان ەڭ ۇزدىك توپ رەتىندە تانىلسا, بيىل ءۇندىستاندا وتكەن حالىقارالىق جارىستا دا باق سىناپ, جەڭىس تۇعىرىنان كورىندى. ءار جارىس سايىن جوباسىن جەتىلدىرىپ وتىراتىن توپ بۇل جولى ورتالىق ازيا ەلدەرى اراسىندا جەڭىمپاز اتاندى. ىزدەنىمپاز قىزداردان قۇرىلعان توپ دوداعا قازان ايىنان باستاپ قىزۋ دايىندالدى. 9-سىنىپ وقۋشىلارىنان جاساقتالعان توپتا جەتى ادام بار. ارقايسىسىنىڭ ءوز مىندەتى دە ايقىندالعان. توپتا قىزداردىڭ ءبىرى جوبا سايتىن, Telegram جەلىسىندەگى پاراقشاسىن جاساپ, SMM-مەن اينالىسسا, ەندى ءبىرى جوبا قاڭقاسىن قۇرايدى. باعدارلامالاۋ, ديزاين جانە روبوتوتەحنيكا سالاسىنا ماماندانعان وقۋشىلار وسى باستان-اق IT-سالاسىنا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تانىتۋدا.

اتالمىش چەمپيوناتتا قويىل­عان باستى تالاپ – وقۋشىلارعا ۇسىنعان جوبالارى ارقىلى قانداي دا ءبىر وزەكتى ماسەلەنىڭ شەشىمىن تابۋ. «Stay Hydrated» توبى جارىستا «LEDdom» اتتى جوبا ۇسىندى. بۇل تۋرالى توپتىڭ تالىمگەرى, «دارىندى قىز بالالارعا ارنالعان «ءبىلىم-يننوۆاتسيا» ليتسەي-ينتەرناتىنىڭ ينفورماتيكا ءپانى مۇعالىمى مانشۇك داكۋ كەڭىرەك ايتىپ بەردى.

«قىزداردىڭ ۇسىنعان جوباسى – دومبىرا ۇيرەتەتىن Arduino قوسىمشاسى ەدى. ول ۇلتتىق اسپاپتى ۇيرەنەمىن دەيتىن پايدالانۋشىلارعا ارنالدى, بۇل جوبا ارقىلى مۋزىكالىق اسپاپتى جەتىك ءبىلۋ بويىنشا ارنايى كۋرستارعا بارۋدىڭ قاجەتى جوق, پايدالانۋشىلار وزدەرى-اق ۇيرەنىپ الادى. Led – جارىق, dom – دومبىرا ماعىناسىندا قويىلعان جوبانىڭ باستى يدەياسى – ادامنىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋدى جەڭىلدەتۋ. ياعني بۇل الەۋمەتتىك جەلىدەگى بەينە ساباقتار مەن كۋرس مۇعالىمدەرىن الماستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جوبا اركىمگە دومبىرانى ءوز بەتىنشە مەڭگەرۋگە ۇيرەتىپ قانا قويماي, پەرنە رەتىن ەستە ساقتاپ, نوتالاردى تەز جاتتاۋعا كومەكتەسەدى» دەدى م.داكۋ.

باعدارلامالاۋمەن اينالىسقان توپ باسشىسى مەرەي مۇراتوۆا جوبانى قاراشا ايىندا وتكەن جارىستا ۇسىنىپ, ءار دودا بارىسىندا وزگەرتىپ, قوسىمشا فۋنكتسيالارىن ەنگىزدىك دەيدى.

«دومبىرا موينىنا جارىق شامداردى جابىستىرىپ, Arduino قوسىمشاسىمەن بايلانىستىردىق. ودان كەيىن قوسىمشاعا كۇيلەردىڭ ساندىق نوتالارىن ەنگىزدىك. ياعني باعدارلامانى قوسىپ, كۇي شەرتەردە ۇستىڭگى ىشەگى – جاسىل, استىڭعى ىشەگى – قىزىل, قوس ىشەگى – كوك تۇستە جانادى. جىلدامدىقتى ازايتىپ كوبەيتۋگە, الدىعا ارتقا جىلجۋعا نە توقتاپ قايتادان باستاۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ارنايى فۋنكتسيالارى دا قاراستىرىلدى. كوزى ناشار كورەتىن ادامدارعا دا جوبانىڭ پايداسى وراسان, سەبەبى ولار كەز كەلگەن كۇيدى ءتۇرلى-ءتۇستى جارىقتىڭ كومەگىمەن شەرتە الادى. جوبامىزدىڭ باستى ماقساتى – ۇلتتىق اسپاپتى ۇلىقتاپ, كوپتىڭ ۇيرەنۋىنە سەبەپكەر بولۋ» دەدى توپ باسشىسى.

ىزدەنىمپاز, امبيتسياعا تولى جاس ينجەنەرلەردىڭ ەندىگى ماقساتى – جوبالارىن كوپشىلىككە تانىستىرىپ, نارىققا شىعارۋ.

«الداعى ۋاقىتتا بىرنەشە كۇي قوسىپ, دومبىرا ۇيرەنۋ جولىن جەڭىلدەتكىمىز كەلەدى. ءار قازاققا دومبىرانى ۇيرەتىپ, پاتريوتتىق سەزىمىن وياتىپ, ۇلتتىق اسپاپتى الەمدىك دەڭگەيدە ۇلىقتاۋ – باستى مىندەتىمىز. بۇل جوبانى ستارتاپ رەتىندە تانىتىپ, دەمەۋشىلەردى تارتۋ ارقىلى ۇلكەن باسپالداقتارعا كوتەرىلۋ ويدا بار. سەبەبى جوباعا سۇرانىس بار ەكەنىن بىلدىك. چەمپيونات بارىسىندا كەلۋشىلەر, اسىرەسە بالالار قاتتى قىزىقتى. وزگەلەردىڭ كەرى بايلانىسى ءارى قاراي العا جىلجۋعا شابىت سىيلاپ, بويىمىزعا قانات بىتىرەدى. سوندىقتان ءبىز دامۋدى توقتاتپايمىز» دەدى مەرەي.

وقۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا, مەكتەپتە باعدارلامالاۋ نەگىزدەرىن دامىتۋعا كوپ كوڭىل بولىنەدى. سوزدەرىنشە, جوبالارىن جۇزەگە اسىرۋدا مۇعالىمدەردىڭ قولداۋى مەن سالالىق ءپاننىڭ بەرەرى كوپ بولدى.

روبوتوتەحنيكا نە «اقىلدى» قۇرىلعىلاردى باعدارلامالاۋ – ينجەنەرلىك باعداردىڭ نەگىزى ءارى زامان تالابى. بۇگىندە وقۋشىلاردىڭ باسىم بولىگى تەحنيكانىڭ قىر-سىرىن مەڭگەرىپ, ءوز جوبامدى الەمگە تانىتسام دەيدى. ال بۇل جولدا باعدارلاماۋ داعدىلارىن مەڭگەرگەن جاستار ۇلكەن ومىرگە قادام باسقاندا, الداعى سىن-كەدەرگىگە ساقاداي ساي تۇرادى. وزىق IT مامانى, مىقتى ينجەنەرلەر مەكتەپتەن-اق تاربيەلەنىپ شىعادى. ەڭ باستىسى, ۇسىنعان ستارتاپ-جوبالارى قوعام يگىلىگىنە جۇمسالادى.

تاعىدا

ينديرا بەرجانوۆا

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى

ۇقساس جاڭالىقتار

Back to top button