جايلى ءومىر, جارقىن بولاشاق ءۇشىن استاناعا اعىلعان جۇرتشىلىق اۋەلى ءوزىنىڭ ماڭداي تەر, ادال ەڭبەگىنە ءۇمىت ارتاتىنى انىق. الايدا ەلورداداعى ەڭبەك داۋلارى, ادال جالاقىسىن الارعا جالىنىشتى بولعان جۇمىسشىنىڭ ارىزى ەمىس-ەمىس ەلەڭدەتىپ وتىر. جىل باسىنان بەرى قالالىق ەڭبەك ينسپەكتسياسىنا 3208 ارىز كەلىپ تۇسكەن.
جالپى, ەلوردادا 55 820 كاسىپورىن تىركەلگەن. ولاردا 220 مىڭنان استام ازامات جۇمىسپەن قامتىلعان. ەڭبەك ينسپەكتسياسىنىڭ قاراۋىنا كەلىپ تۇسكەن شاعىمداردىڭ باسىم بولىگى ۋاقىتىلى جالاقى تولەمەۋگە قاتىستى. بيىل بۇل باعىتتا جۇرگىزىلگەن جۇمىستىڭ ناتيجەسى بويىنشا 267,9 ميلليون تەڭگەدەن استام جالاقى بەرەشەگى وتەلدى. وسىلايشا 1981 جۇمىسشىنىڭ ەڭبەك جانە كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى قورعالدى. ايلاپ ايلىعىن الا الماعان قاراپايىم ەڭبەك ادامىنىڭ مۇددەسىن قورعاۋ ماقساتىندا ەڭبەك ينسپەكتسياسى جانىنان تۇراقتى جۇمىس توبى جانە ەڭبەك قاتىناستارىن رەتتەۋ جونىندەگى كوميسسيا قۇرىلعان. مامانداردىڭ ايتۋى بويىنشا, ەڭبەك زاڭناماسىن ەلەمەگەن جۇمىس بەرۋشىلەر كوبىنە, مەرزىمدى جۇمىستار مەن قۇرىلىس سالاسىندا ءجيى ۇشىراسادى. بۇعان باستى سەبەپ – ەڭبەك كەلىسىمشارتىن جاساماۋ. اۋەلدە زاڭدى تۇردە راسىمدەلمەگەن ەڭبەك قاتىناسى, كەيىن پايداكۇنەم ورتاڭقول جۇمىس بەرۋشىنىڭ قويان بۇلتاققا سالۋىنا جول اشىپ بەرەدى. وتكەن 9 ايدىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك ەڭبەك ينسپەكتورلارى زاڭنامانىڭ ساقتالۋىن باقىلاۋ ماقساتىندا 179 جوسپاردان تىس تەكسەرۋ جۇرگىزدى. ءتيىستى تالاپتاردى تولىق ورىنداماعان 97 جۇمىس بەرۋشىگە انىقتالعان فاكتىلەر بويىنشا ولقىلىقتاردى جۋىق ارادا جويۋ تالابى قويىلىپ, ءتيىستى ۇيعارىم تابىستالدى. سونداي-اق 31 زاڭدى جانە لاۋازىمدى تۇلعا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپ, جالپى سومماسى 7 ملن تەڭگە ايىپپۇل تولەندى.
ەڭبەك قاتىناستارىنىڭ ەكى تاراپقا دا ءتيىمدى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا ۇجىمدىق شارت جاساسۋ قاجەت. بۇل ەڭبەك ۇجىمىنىڭ الەۋمەتتىك تالاپتارىن ايقىنداۋعا باعىتتالماق. قازىرگى تاڭدا قالادا 33 مىڭنان استام مەكەمەدە ۇجىمدىق شارت جاسالعان. قالا اكىمدىگى جانىنداعى الەۋمەتتىك جانە ەڭبەك قاتىناستارىن رەتتەۋ جونىندەگى كوميسسيا جىل باسىنان بەرى 10 وتىرىس وتكىزىپ, جالاقى بەرەشەكتەرىن وتەۋ, ءوندىرىس نىساندارىندا جاراقاتتانۋدىڭ الدىن الۋ, مامانداردى نەگىزسىز جۇمىستان بوساتۋ ماسەلەلەرى قارالدى.
