استانادا بيىلعى جاڭا وقۋ جىلى جاقسى باستالدى. العاشقى قوڭىراۋ سالتاناتىندا مۇعالىمدەر قاتارىنىڭ جاس ماماندارمەن تولىققاندىعىنا كوز جەتىپ, مەكتەپ تابالدىرىعىن العاش اتتاعان بۇلدىرشىندەردىڭ دە از ەمەستىگىن اڭعاردىق. مەرەكەلىك ءىس-شارالار مەيىرلى ۇستازداردىڭ مەرەيىن ۇستەم ەتىپ, وقۋشىلاردى شات-شادىمان كۇيگە بولەدى.
اتا زاڭمەن استاسىپ…
الدىمەن قر تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ مۇراجايى جانە «نۇر وتان» حدپ «جاس وتان» جاستار قاناتى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن رايىمبەك باتىر اتىنداعى №50 «قازعارىش» مەكتەپ-ليتسەيى ءبىرىنشى سىنىبىنىڭ 30 وقۋشىسى كونستيتۋتسيا كۇنىنە ارنالعان «ءبىلىم الەمىنە ساياحات» اتتى 40 مينۋتتىق العاشقى ساباعىن وتكىزدى. بالالار مەكتەپ تابالدىرىعىن اتتاي وتىرىپ, سول ساباق ارقىلى ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسىندا جازىلعان وزدەرىنىڭ قۇقىقتارى مەن مىندەتتەرىن بىلەتىن بولدى. وسى ورايدا, ولار ءبىلىم الەمىنە قىزىقتى ساياحات جاساپ, ەلىمىزدىڭ نەگىزگى قۇجاتىن ازىرلەۋ تاريحىمەن جانە ەلباسى ن.نازارباەۆتىڭ اتا زاڭىمىزدىڭ جوباسىن جاساۋداعى ءرولىمەن تانىستى. شارا سوڭى ارنايى ازىرلەنگەن ۆوكالدىق-حورەوگرافيالىق كومپوزيتسياعا ۇلاسىپ, وقۋشىلارعا العاشقى ساباقتان ەستەلىك رەتىندە سىيلىقتار مەن كادەسىيلار تابىس ەتىلدى.
بۇل رەتتە, جىل سايىن العاشقى قوڭىراۋعا دەيىن استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن ۇيىمداستىرىلىپ تۇراتىن ءداستۇرلى «مەكتەپ جارمەڭكەسىن» دە ايتا كەتكەن ءجون. «مەكتەپكە جول» اكتسياسى اياسىنداعى بۇل شارا استانا, قاراعاندى جانە شىمكەنت قالالارىنان كەلگەن 40 كاسىپكەردىڭ قاتىسۋىمەن قالالىق الاڭدا وتكەن ەدى. وندا مەكتەپ فورماسى, اياق كيىمدەر, كەڭسە زاتتارى, ريۋكزاكتار, وقۋلىقتار جانە باسقا دا كەرەك-جاراقتار تومەندەتىلگەن باعامەن ساتىلدى. بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ باسقارماسىنىڭ باس مامانى لاريسا تەمىرلينانىڭ ايتۋىنشا, كۇننىڭ كۇرت سۋىتىپ كەتۋىنە قاراماستان, كونستيتۋتسيا كۇنىمەن تۇسپا-تۇس كەلگەن ايتۋلى شاراعا تۇرعىندار بەلسەندى تۇردە قاتىسقان.
وقۋ ءۇشىن ءبارى دايىن
تۋرا ءبىلىم كۇنى قارساڭىندا جاڭادان 1200 ورىنعا ەسەپتەلگەن №71 مەكتەپتىڭ اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى جانە №60 مەكتەپ-ليتسەيىنىڭ «العاشقى قوڭىراۋ» مەرەكەسىنە ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى باقىتجان جۇماعۇلوۆ پەن قالالىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى ءاسيما بيمەندينا كەلدى. ولار ۇستازدار مەن وقۋشىلاردى جاڭا وقۋ جىلىنىڭ باستالۋىمەن قۇتتىقتاپ, «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى: ءبىر حالىق – ءبىر ەل – ءبىر تاعدىر» اتتى العاشقى قوڭىراۋدان كەيىنگى العاشقى ساباققا قاتىستى. ودان كەيىن مەكتەپتى ارالاپ, ءبىلىم ورداسىنىڭ تاريحىمەن تانىسىپ, ۇستازدارمەن جينالىس وتكىزدى.
ال, ەلوردالىق 83 مەكتەپتە ءبىر ۋاقىتتا ءساتتى جالعاسىن تاپقان مەرەكەلىك ءىس-شارالار اياسىندا استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ايدا بالاەۆا №15, 21, 36, 49, 61 مەكتەپتەر مەن ليتسەيلەردىڭ ۇجىمىمەن كەزدەستى.
«سەندەردىڭ باستى ماقساتتارىڭ – جاقسى ءبىلىم الىپ, قازاقستاننىڭ لايىقتى ازاماتى بولۋ. مادەنيەتىمىزدى, تاريحىمىزدى ءبىلىپ, مەملەكەتتىك ءتىلدى قۇرمەتتەپ, مەڭگەرۋ شارت. وتانىمىزدىڭ پاتريوتى بولۋ – ءبارىمىز دە ماقتان ەتەتىن ءوز مەكتەبىمىزدى, اۋلامىزدى, قالامىزدى سۇيۋدەن باستالادى» دەدى ايدا عالىمقىزى, وقۋشىلاردى ءبىلىم كۇنىمەن قۇتتىقتاي وتىرىپ. ونىڭ ايتۋىنشا, استانانىڭ بارلىق مەكتەپتەرى پەداگوگتارمەن تولىق قامتاماسىز ەتىلگەن.
ەندى 2013-2014 وقۋ جىلى ءاربىر پەداگوگيكالىق ۇجىمنىڭ قىزمەتىندەگى نەگىزگى باعىت – مەملەكەتتىك ستاندارتتارعا سايكەس ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ بولۋى ءتيىس.
«جىل سوڭىنا دەيىن تاعى 2 مەكتەپ اشۋ جوسپارلانعانمەن, ءالى دە وقۋ ورىندارىنىڭ تاپشىلىعى ساقتالىپ وتىرعانى راس. مۇنىڭ باستى سەبەبى, تۋ سانىنىڭ ارتۋى مەن حالىقتىڭ كوشى-قونى بولىپ تابىلادى. بيىلعى جازدىڭ وزىندە كوشى-قون ۇدەرىسى بويىنشا استاناعا 4 مىڭنان استام وقۋشى كەلگەن» دەيدى اكىم ورىنباسارى. سوعان قاراماستان, بۇگىندە بارلىق مەكتەپتەردىڭ وقۋلىقتارمەن قامتاماسىز ەتىلۋى 98,4 پايىزدى قۇراپتى. وعان قوسا, بالا اعزاسىن قالىپتاستىرۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاراتىندىقتان, ەلوردانىڭ بارلىق مەكتەپتەرىندە ىستىق تاماق بەرىلەتىندىگىن ەسكەرگەن ابزال. اسحانالار جاڭعىرتىلعان تەحنيكالىق قوندىرعىلارمەن تۇگەل جابدىقتالعان. سونىڭ ارقاسىندا وقۋشىلاردىڭ 75,5 پايىزى ىستىق تاماقپەن, قالعان 24,5 پايىزى بۋفەتتىك تاماقتاندىرۋمەن قامتاماسىز ەتىلەدى.
سونىمەن قاتار, 1 قىركۇيەك قارساڭىندا №52 مەكتەپ-گيمنازياسىنىڭ بازاسىندا دا از قامسىزداندىرىلعان جانە كوپ بالالى وتباسىدان شىققان 20-دان استام وقۋشىعا مەكتەپ جابدىقتارى ۇلەستىرىلدى. بۇل شارانى بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ باسقارماسى ءدىن ىستەرى باسقارماسىمەن بىرلەسە ۇيىمداستىرعان.
قاۋىپسىزدىك قاداعالاندى
ءبىلىم كۇنىندە استانا قالاسى ءىىد اكىمشىلىك جانە جول پوليتسياسى قىزمەتكەرلەرى مەن ءبىلىم باسقارماسىنىڭ وكىلدەرى ۇيىمداستىرعان «بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى» قالالىق اكتسياسى دا جامان وتكەن جوق. ءىس-شارا بارىسىندا جول پوليتسياسى قىزمەتكەرلەرى مەن يۋۆەنالدى پوليتسيا بولىمشەلەرى قالاداعى №3, №16, №65, №67, №71 ورتا مەكتەپتەرىندە بالالاردىڭ جول-كولىك ءتراۆماتيزمى تاقىرىبىندا ءسوز سويلەپ, جاڭا وقۋ جىلىنىڭ لينەيكاسىنا قاتىستى. سونداي-اق, ورتا ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ وقۋشىلارىنا جانە اتا-انالارعا پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ كامەلەتكە تولماعانداردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعىن قورعاۋ بويىنشا ءجۇرگىزىلەتىن جۇمىسى, سونداي-اق, كامەلەتكە تولماعانداردىڭ قوعامدىق ورىندارداعى, ءبىلىم مەكەمەلەرىندەگى جانە جولدارداعى قاۋىپسىزدىك شارالارى تۋرالى ايتىلدى.
ەركەعالي بەيسەنوۆ
