ازاماتتاردىڭ بيلىك ورگاندارىنا ءوتىنىش ايتىپ,شاعىم ءبىلدىرۋ قۇقىن پايدالانىپ, سول ارقىلى مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق ىستەردى باسقارۋعا قاتىسۋى دا مەملەكەت پەن ازاماتتىڭ ءوزارا قارىم-قاتىناسىنىڭ ماڭىزدى ۇستىندارىنىڭ ءبىرى سانالادى. حالىقارالىق قۇقىقتىڭ, سونىڭ ىشىندە, ادام قۇقىلارىن ساقتاۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى قاعيداتتارى مەن جوسىندارىن مويىنداۋ قازاقستان رەسپۋبليكاسى اۋماعىندا جۇرگەن شەتەلدىكتەر مەن ازاماتتىعى جوق ادامداردىڭ دا ەل ازاماتتارىمەن بىردەي مەملەكەتتىك بيلىك جانە باسقا دا ورگاندارعا شاعىمدانۋ قۇقىن پايدالانۋى جونىندەگى ەرەجە تالاپتارىن ايقىندايدى.
ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىك ورگاندارعا شاعىمدانۋعا كونستيتۋتسيالىق قۇقىن جۇزەگە اسىرۋلارىنا قاتىستى قازاقستانداعى قارىم-قاتىناستار قازىرگى كەزدەگى دەموكراتيالىق دامۋدىڭ باستى ءبىر قۇرامداس بولىگى رەتىندە اسا ءزارۋ ماسەلەلەر قاتارىنان ورىن الىپ وتىر.
وسى ماسەلە بويىنشا باسشىلىققا الار نەگىزگى قۇقىقتىق-نورماتيۆتىك اكتىلەر قاتارىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسى, قر «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ ءتارتىبى تۋرالى», «سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەستى كۇشەيتۋ, مەملەكەتتىك ورگاندار مەن لاۋازىمدى ادامدار قىزمەتىندەگى ءتارتىپ پەن رەتتىلىكتى نىعايتۋ جونىندەگى شارالار تۋرالى» زاڭدارىن, سونداي-اق, «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ تۋرالى» №1-ول پىشىمدەگى ستاتيستيكالىق ەسەپتى, جەكە جانە زاڭي تۇلعالاردىڭ ءوتىنىش-شاعىمدارىن ەسەپكە الۋدىڭ ەرەجەسى مەن ونى ءتۇزۋ جونىندەگى قر باس پروكۋرورىنىڭ 16.11.2011 ج. بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن نۇسقاماسىن اتاۋعا بولادى.
اتالعان زاڭدىق جانە باسقا دا قۇقىقتىق-نورماتيۆتىك اكتىلەردىڭ ماڭىزدىلىعى – ازاماتتاردىڭ شاعىم-وتىنىشتەرىن ايتۋعا ارنالعان كونستيتۋتسيالىق قۇقىلارىن ءتيىستى تۇردە جۇزەگە اسىرۋلارىنا ورگاندار مەن لاۋازىمدى باسشىلاردىڭ جاۋاپتىلىعىن قۇقىقتىق تۇرعىدان قامتاماسىز ەتەتىندىگى.
2006-2010 جىلدار ارالىعىنداعى كورسەتكىشتەردى سالىستىرمالى تالداۋ ناتيجەسى استانا قالاسى بويىنشا جەكە ادامداردان تۇسەتىن شاعىمداردىڭ ازايىپ, زاڭي تۇلعالاردان وتىنىشدەردىڭ كوبەيە تۇسكەنىن كورسەتتى. ماسەلەن, 2006 جىلعىمەن سالىستىرعاندا, 2010 جىلى جەكە تۇلعالار شاعىمى 20%-عا كەمىپ, زاڭي تۇلعالاردىكى 68 %-عا ارتقانى, تۇتاستاي العاندا, ءوتىنىش-شاعىمدار سانى وسكەنى بايقالادى (2006 جىلى – 718365, 2010 جىلى – 981329, ال 2011 جىلى 1.129897).
تۇسەتىن ءوتىنىش-شاعىمداردىڭ ءوسۋ تەندەنتسياسى جەكە جانە زاڭي تۇلعالار بەلسەندىلىگى ارتا تۇسكەنىن, ارناۋلى زاڭ تالاپتارىن ورىنداۋعا بايلانىستى شاعىمداردىڭ قارالۋى مەن قاناعاتتاندىرىلۋى جاقسارعانىن كورسەتەدى.
وسىعان بايلانىستى قر باس پروكۋراتۋراسى قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتتىڭ استانا قالاسى بويىنشا باسقارماسى بارلىق سۋبەكتىلەردىڭ №1-ول پىشىمدەگى ەسەپ پەن جەكە جانە زاڭي تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرى تۋرالى اي سايىن ەسەپتىك مالىمەتتەر تاپسىرۋى جونىندە تۇراقتى جۇمىس جۇرگىزىپ كەلەدى.
ماسەلەن, استانا قالاسى بويىنشا قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى باسقارماسىنا «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ تۋرالى» №1-ول پىشىمدەگى ەسەپتى – 62 مەملەكەتتىك ورگان, جەكە جانە زاڭي تۇلعالاردىڭ ءوتىنىش-شاعىمدارى تۋرالى اي سايىنعى ەسەپتىك مالىمەتتەردى 62 مەملەكەتتىك ورگان, 350-دەن اسا يدارالىق باعىنىستاعى مەكەمە مەن ۇيىمدار تاپسىرعان.
جەكە جانە زاڭي تۇلعالاردىڭ شاعىمدارى جونىندەگى ەسەپتىك ءمالىمەتتەردىڭ تولىققاندىلىعى مەن شىنايىلىعىن انىقتاۋ ءۇشىن «ايس ەۋول» دەرەكتەر بازاسىنا تۇراقتى نەگىزدە مونيتورينگ جاسالادى.
جۇرگىزىلگەن تەكسەرۋلەر بارىسىندا شاعىمداردى قاراۋدىڭ زاڭمەن بەلگىلەنگەن مەرزىمىنە جانە ولاردى تىركەۋ, ەسەپكە الىپ, قاراۋ جونىندەگى ءىس قاعازدارىن جۇرگىزۋ جاعدايىنا كوڭىل اۋدارىلىپ, ءىس قاعازدارىن جۇرگىزۋدىڭ ءتارتىبىن رەتتەيتىن يدارالىق قۇقىقتىق-نورماتيۆتىك اكتىلەر زەردەلەنەدى.
بۇعان قوسا, قر بپ قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتى «ايقىن» جوباسىن جۇزەگە اسىرۋدا, ونىڭ نەگىزگى ماقساتى – ينتەرنەت ارقىلى ازاماتتارعا وزدەرىنىڭ شاعىمدارىنىڭ قارالۋ بارىسى مەن ناتيجەسى جونىندە مالىمەتتەر بەرەدى.
قورىتا ايتقاندا, «جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ ءتارتىبى تۋرالى» زاڭ تالاپتارىنىڭ ورىندالۋىن جاقسارتىپ, جەتىلدىرۋ ماقساتىندا استانا قالاسى بويىنشا قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى باسقارما قالاداعى مەملەكەتتىك باقىلاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرى, قوعامدىق بىرلەستىك وكىلدەرى مەن جەكە, زاڭي تۇلعالار اراسىندا قۇقىقتىق تۇسىنىك جۇمىستارىن جۇيەلى جۇرگىزىپ كەلەدى.
ەرلان ەسكەنوۆ,
قر بپ قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە
ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتتىڭ
استانا قالاسى بويىنشا باسقارماسى
ءبولىمىنىڭ اعا پروكۋرورى
