قوعام

بالانىڭ قۇلاۋىنا كىم كىنالى؟

كەشكىلىك ۋاقىتتا تەلەديداردان جاڭالىقتاردى تىڭداپ وتىرىپ: «بۇگىن ءۇش جاسار ءسابي 4-قاباتتان قۇلاپ, كوز جۇمدى», «كەشە 2-قاباتتان قۇلاعان بالا اۋىر جاراقاتىمەن اۋرۋحانا ءتۇستى» دەگەن جاعىمسىز اقپاراتتاردى ءجيى ەستيتىن بولدىق. ءتىپتى قايبىر جىلى ەلوردانىڭ وزىندە 17 بالانىڭ تەرەزەدەن قۇلاۋ وقيعاسى تىركەلگەن. سوندا دەيمىز-اۋ, بۇعان كىمدى كىنالايمىز؟ سالعىرتتىق تانىتقان اتا-اناسىن با, كوپقاباتتى ۇيلەردى سالعان قۇرىلىسشىلاردى ما, الدە بالا ولىمىنە جول بەرگەن ۇلكەندەردى جازالاۋعا قاۋقارسىز زاڭىمىزدا ما؟ قيىن ساۋال.

جانىڭدى اۋىرتاتىنى, ەل امان, جۇرت تىنىشتا جازىقسىز قانشاما بالا قىرشىنىنان قيىلىپ, يا بولماسا مۇگەدەك بولىپ قالۋدا. نە ىستەۋ كەرەك؟ قول قۋسىرىپ قاراپ وتىرعاننان مەرت بولىپ جاتقان بالاقايلاردىڭ سانى ازايا ما؟ كەشە وسىناۋ تۇيتكىلدى ماسەلەنى ءماجىلىس دەپۋتاتتارى دا باتىل كوتەردى. حالىق قالاۋلىلارى بالا ءولىمىن ازايتۋ ءۇشىن وسى كەزگە دەيىن جىبەرىلگەن كەمشىلىكتەردى بولدىرماۋدىڭ جولىن نۇسقادى. قوش دەلىك.
قاتتى الاڭداتارلىعى, بالالاردىڭ كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ تەرەزەسىنەن قۇلاپ, قايعىلى جاعدايعا ۇرىنۋ وقيعالارى جىلدان-جىلعا كوبەيىپ بارادى. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا سوڭعى 5 جىلدا وسىعان قاتىس­تى سۇرىقسىز ستاتيستيكانى وقىساڭ, جاعاڭدى ۇستايسىڭ. مىنانى وقىپ كورىڭىزشى: 2014 جىلى 24 بالا تەرەزەدەن قۇلاپ, كوز جۇمسا, 10 بالا جاراقات العان. 2015 جىلى 25 بالا وپات بولسا, 7 بالا جاراقات الىپتى. 2016 جىلى قايتىس بولعان بالالاردىڭ سانى – 21, جاراقاتتانعانى – 2. 2017 جىلى 31 بالا بۇ دۇنيەمەن قوش ايتىسىپ, 245 بالا جاراقات العان. 2018 جىلى 37 بالا قايتىس بولىپ, 141 بالا زارداپ شەگىپتى. 2019 جىلدىڭ قاڭتار-اقپان ايلارىندا عانا 6 بالا وسىنداي قايعىلى جاعدايدىڭ سالدارىنان اۋىر جاراقات العان.
ەڭ الدىمەن اتا-انالاردىڭ سالعىرت­تىعى, جاۋاپسىزدىعى بالا ولىمىنە اكەلىپ سوقتىرۋدا. ۇيىندە جاس بالاسى بار تۇرعىندار تەرەزەنىڭ اشىلاتىن بولىگىنە ارنايى قۇرىلعى ورناتپايدى. ونىڭ ورنىنا شىبىن-شىركەيدەن قورعايتىن تور قويادى, كوبىنەسە سول تور بالا ولىمىنە سەبەپشى بولىپ جاتادى. ماسادان ءوزىن قورعاعان جاندار بالاسىن ولىمنەن نەگە قورعامايدى؟ ەكىنشىدەن, كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ 2-ءنشى جانە ودان جوعارى قاباتىنداعى پاتەر تۇرعىندارىنا بالانىڭ قۇلاۋىنا توسقاۋىل بولاتىن قۇرىلعىلار ورناتۋدى مىندەتتەۋ كەرەك. ۇشىنشىدەن, موسكيتتىك تورلاردىڭ بالانىڭ قۇلاۋىنا جول بەرمەيتىن ءتۇرىن جاساپ شىعارۋعا بولادى. بۇل – دەپۋتاتتاردىڭ ۇسىنىستارى. تاعى ءبىر ماسەلە, كوپ اتا-انالار بالاسىن قاراۋسىز قالدىرىپ, ومىرىنە قاۋىپ توندىرگەنى ءۇشىن قىلمىستىق كودەكستىڭ 119-بابى بويىنشا قاتاڭ جازاعا تارتىلاتىنىن دا ەسكەرە بەرمەيدى. ماسەلەن, وسى باپتىڭ 3-تارماعىندا سابيلىگىنە قاراي كومەكسىز قالعان ادامنىڭ ولىمىنە اكەلىپ سوققان ءىس-ارەكەتى ءۇشىن 3 جىل مەرزىمگە دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرىلاتىنى تايعا تاڭبا باسقانداي ەتىپ جازىلعان.

تاعىدا

تولەن تىلەۋباي

«استانا اقشامى» گازەتىنىڭ شەف-رەداكتورى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button