حالقىمىزدىڭ سان عاسىرلىق كوركەم شەجىرەسىن جازعان كورنەكتى جازۋشى ءىلياس ەسەنبەرلين اتباسار قالاسىندا ومىرگە كەلگەن. وسى شاعىن شاھاردا اكە-شەشەسىنەن ەرتە ايىرىلعان سۋرەتكەردىڭ بالالىق شاعى ءوتتى.
قالامگەر ءوز ءومىربايانى تۋرالى جازعان دۇنيەلەرىندە تۋعان جەرىن ساعىنىشپەن ەسكە الادى. بۇگىندە كوركەمسوز زەرگەرىنىڭ تۋعان ءۇيى ءالى كۇنگە دەيىن ساقتالعان, وسى ءۇيدى اكەسى ەسەنبەرلى ءىنىسى جۇپپايمەن 1895 جىلى سالىپتى.
ارداقتى ازامات تۋعان قالاسىندا دا ەسكەرۋسىز قالمادى. 1999 جىلى اتباساردا ءىلياس ەسەنبەرليننىڭ ادەبي مۋزەيى اشىلدى. بيىل بۇل مۇراجايعا 20 جىل تولىپ وتىر. مۋزەيدىڭ اشىلۋىنا وسى ءوڭىردىڭ اياۋلى پەرزەنتى, ولكەتانۋشى كلارا امىرقىزى كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. سونداي-اق مۇراجاي اشىلعان جىلى قالامگەردىڭ بالاسى قوزى كورپەش پەن ءىنىسى راۋناق جازۋشىعا قاتىستى ءبىراز جادىگەرلەردى مۇراجاي قورىنا تاپسىرعان.
قازىرگى كۇندە مۋزەي قورىندا 3000-عا جۋىق جادىگەر بار. ونىڭ نەگىزىن ەسەنبەرليننىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جانە ونىڭ وتباسى تۋرالى فوتوسۋرەتتەر, كىتاپتار, سونداي-اق پورترەتتەر, قولجازبالار, مەرەيتويلىق مەدالدار جانە جەكە زاتتارى قامتيدى. مۋزەي قورىندا قالامگەردىڭ جاندى داۋىسى ساقتالعان بەينەجازباسى بار. سونىمەن بىرگە «مۇحيتتان وتكەن قايىق» رومانىنىڭ تۇپنۇسقا قولجازباسى, قالامگەردىڭ جەكە كىتاپحاناسى, ونىڭ ىشىندە ارىپتەستەرىنىڭ, زامانداستارىنىڭ قولتاڭبالارىمەن سىيلاعان كىتاپتارى, وتباسىمەن جانە ارىپتەستەرىمەن تۇسكەن فوتوسۋرەتتەرى ساقتالعان. جانە قالامگەردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى دەرەكتى فيلمدەر دە جيناقتالعان. قوزى كورپەش ەسەنبەرليننىڭ اكەسى تۋرالى ايتقان سۇحباتىن تىڭداۋعا بولادى.
مۇراجايدىڭ ەكىنشى زالىندا ءىلياس اتامىزدىڭ جەكە كابينەتى ورنالاسقان. وندا ءسىز جازۋشىنىڭ ۇستەلىن, قولدانعان شامىن, قالامىن جانە وتىراتىن ورىندىعىن كورەسىز. بۇل بولمەدە قالامگەردىڭ توسەك ورنى مەن باس جاعىندا دومبىراسى ءىلىنىپ تۇر. سونىمەن قاتار ديلفرۋزا اپاي مۇراجايعا اكەسىنىڭ پالتوسى مەن باس كيىمىن سىيلاعان.
2015 جىلى سۋرەتكەردىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويى تۋعان جەرىندە تويلانىپ, شاھاردىڭ ورتالىعىندا جازۋشىنىڭ ەڭسەلى ەسكەرتكىشى بوي كوتەردى. وسى جىلى ادەبي مۋزەيگە كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ, جاڭا ەكسپوزيتسيامەن تولىقتى. بىلتىر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكەن مادەنيەت جانە ونەر سالاسىنداعى ۇيىمدار مەن قىزمەتكەرلەردىڭ ءبىرىنشى فەستيۆالىندە ءىلياس ەسەنبەرلين مۇراجايى ەلىمىزدەگى قالا جانە اۋداندار اراسىندا «ەڭ ۇزدىك مۋزەي» اتالىمى بويىنشا جەڭىمپاز بولدى.
ايجان قامباتىروۆا,
ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا
ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى
