الەۋمەت

ينتەرنەتتەگى قاۋىپسىزدىكتى قالاي ساقتاۋعا بولادى؟

پوليتسيا بالانى ەكراننىڭ ارعى جاعىنداعى نيەتى ءتۇزۋ ەمەس ادامداردان قورعاۋعا كومەكتەسەتىن ينتەرنەتتەگى قاۋىپسىزدىكتىڭ قاراپايىم ەرەجەلەرىن ۇسىندى. ىشكى ىستەر مينيسترلىگى پوليتسيا ازىرلەگەن مىناداي ۇسىنىستاردى قاپەرگە الۋىمىزدى سۇرايدى:

– اتا-انا كامەلەتكە تولماعان بالانىڭ ينتەرنەتتەگى قىزىعۋشىلىعىن مۇمكىندىگىنشە باقىلاپ وتىرۋ كەرەك.

– جەكە دەرەگىڭىزدى بوگدە ادامدارعا ايتپاڭىز. تانىس ەمەس تۇلعالاردان تۇسەتىن دوستىقتى قابىلداماڭىز, ولاردىڭ نۇس­قاۋلارىن ورىنداماڭىز.

– بالالارعا ەشبىر جاعدايدا جەلىنىڭ باسقا پايدالانۋشىلارىنا ءوزىنىڭ دەربەس دەرەگىن, ياعني اتى-ءجونىن, تەگىن, تۋعان كۇنىن, تۇرعىلىقتى مەكەنجايىن, وقۋ ورنىن, تەلەفونىن, فوتوسۋرەتتەرىن جانە ت. ب. اقپاراتتى ايتۋعا بولمايتىنىن ءتۇسىندىرۋ قاجەت.

– بۇدان بولەك, الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارى سەنىمگە كىرۋ ءۇشىن ويدان شىعارىلعان دەرەكتەردى, سونىڭ ىشىندە باسقا ادامداردىڭ نەمەسە ءتىپتى بالالاردىڭ فوتوسۋرەتىن پايدالاناتىن كەزدەر بولادى. وسىعان بايلانىستى بەلگىسىز ادامداردان دوستىقتى قابىلداماۋ جانە ولاردىڭ بۇيرىعى مەن نۇس­قاۋىن ورىنداماۋ ۇسىنىلادى. ەڭ دۇرىسى – سۇحباتتاسىپ جاتقان ادامنىڭ پاراقشاسىن بۇعاتتاۋ.

– ينتەرنەت قولدانۋشىلار تاراپىنان تۇسكەن قاۋىپتەن ­قورىقپاڭىز.

– قاشىقتان قول جەتكىزۋگە ارنالعان باعدارلامالاردى ورناتپاۋ كەرەك. مۇنداي قوسىمشالاردى ورناتپاس بۇرىن ول تۋرالى ينتەرنەتتە وقىپ, ونىڭ نە ءۇشىن قاجەت ەكەنىن ءبىلىپ الۋ كەرەك.

– اتا-انالار بالانى ينتەرنەتتەگى قاۋىپسىزدىكتىڭ نەگىزگى ەرەجەلەرى تۋرالى حاباردار ەتكەنى دۇرىس, سونداي-اق ونى بوگدە ادامدار مەن قاجەتسىز كونتەنتتەن قورعاۋعا كومەكتەسەتىن «اتا-انا باقىلاۋى», «قاۋىپسىز ىزدەۋ» سياقتى پارامەترلەردى قولدانعان ابزال.

«ينتەرنەت پايدالانۋشىلار سىزگە قوقان-لوققى كورسەتسە, ۋايىمداماڭىز. ولار سىزگە دە, جاقىندارىڭىزعا دا ەشتەڭە ىستەي المايدى. ولار, ادەتتە, بالالاردى باقىلاۋعا الۋ ءۇشىن قورقىتادى. ءبىرىنشى قاۋىپ تونگەن كەزدە بالالار بۇل تۋرالى ەش قىسىلماستان اتا-اناسىنا, اپكە-باۋىرىنا, مۇعالىمىنە جانە ت. ب. دەرەۋ ايتۋ كەرەك» دەپ جازىلعان ۆەدومستۆو بەرگەن مالىمەتتە.

سالتانات مۇراتقىزى

تاعىدا

admin

«استانا اقشامى» گازەتى

ۇقساس جاڭالىقتار

پىكىر ۇستەۋ

Back to top button