«نۇر وتان» پارتياسىنىڭ عيماراتىندا استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ماليكا بەكتۇروۆا تۇرعىندارمەن ەسەپتىك كەزدەسۋ وتكىزدى. قابىلداۋعا كەلگەن ازاماتتاردىڭ ءبىرازى كاسىپ اشۋدىڭ امالدارىن بىلگىسى كەلسە, كەيبىرەۋلەرى قالا تىرشىلىگىنە پايدالى يننوۆاتسيالىق
جوبالار ۇسىندى.
استانالىق كاسىپكەر, بالمۇزداق دۇڭگىرشەكتەرىنىڭ قوجايىنى جاننا وسپانوۆا باقىلاۋسىز ساۋدا ورىندارى جۇمىس ىستەۋگە كەدەرگى كەلتىرىپ وتىرعانىن جەتكىزدى. اكىمدىكتىڭ «1000 ورىن – كوشە ساۋداسى» باعدارلاماسى اياسىندا جۇمىس ىستەپ كەلگەن كاسىپكەر ەسىل جاعالاۋىنداعى ساۋدا ءبىرجولاتا توقتاپ قالدى دەيدى.
– ەسىل جاعالاۋىندا ءارتۇرلى ءونىمدى ۇسىنعان 13 كاسىپكەر تۇرعان ەدىك. كوبىنەسە جاز مەزگىلىندە پايدا تاباتىنىمىز بەلگىلى. بىلتىر جازدا ەشقانداي قۇجاتتارى جوق, ەش تالاپقا سايكەس كەلمەيتىن ساۋداگەرلەر بىزگە باسەكەلەس بولىپ شىقتى. جالداپ وتىرعان ورىنعا اقشا, بيۋدجەتكە سالىق تولەپ وتىرعان بىزدەرمەن سالىستىرعاندا ولار زاڭسىز ارەكەتتەرگە بارىپ وتىر. بىرنەشە مارتە جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىن شاقىرىپ, تەكسەرۋ جۇرگىزۋدى ءوتىندىم. ينسپەكتور كەلىپ, تەرىس بۇرىلىپ كەتىپ قالادى. بۇدان ەشنارسە شىقپايتىنىن بىلگەن سوڭ, «102»-گە حابارلاستىم. ناتيجەسىندە ولاردى كولىككە تيەپ, پوليتسيا بولىمشەسىنە الىپ كەتتى. قايتالانعان جاعدايدان سوڭ, ماعان سارىارقا اكىمدىگىنىڭ وكىلى حابارلاسىپ, ولاردى جايىنا قالدىرۋدى سۇرادى, – دەپ جانايقايىن جەتكىزدى كاسىپكەر ايەل.
جاننا وسپانوۆانىڭ ايتۋىنشا, سارىارقا اكىمدىگىندە جۇمىس ىستەيتىن شەنەۋنىكتىڭ اتىن جامىلعان ساۋداگەرلەر زاڭنان قورىقپايتىن سياقتى. ال زاڭسىز ساۋداعا جول بەرىپ وتىرعان جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى ادال كاسىپكەرلەردىڭ مۇددەسىن قورعاۋدىڭ ورنىنا وزدەرىن تەكسەرىس استىنا العان. تۋرا وسىنداي جاعداي «نۇرجول» بۋلۆارىندا دا قايتالانعان ەكەن. «كۇماندى ساۋداگەرلەر ەلەكتر قۋاتىن دا زاڭسىز تارتىپ العان. ال ءبىز «استانا رەك» كومپانياسىنىڭ تالاپتارىنا ساي, ترانسفورماتوردى تارتۋ ءۇشىن 300-400 مىڭ تەڭگەدەي جۇمسايمىز» دەگەن كاسىپكەر باقىلاۋسىز ساۋدا ورىندارىنىڭ ءۇستىنەن قارايتىن, تەكسەرىس جۇرگىزەتىن تاۋەلسىز كوميسسيانى ءوز ىشتەرىنەن تاعايىنداۋدى ۇسىندى.
بارلىعىن مۇقيات تىڭداعان قالا اكىمى ورىنباسارى ماليكا بەكتۇروۆا زاڭدى كاسىپكەرلەرگە ارنالعان ارنايى فورمانىڭ بار ەكەندىگىن ايتقاندا, كاسىپكەر ءدال سونداي فورمالاردى زاڭسىز كاسىپپەن اينالىسىپ جاتقاندار يەلەنىپ العانىن جەتكىزدى. «بىلتىر زاڭسىز ساۋداعا جول بەرمەۋ ءۇشىن ساۋداگەرلەرگە ارنالعان بىرىڭعاي فورمانى ەنگىزگەن ەدىك. ال بيىل جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قولىنا پلانشەت ۇستاتىپ, كىمنىڭ قاي جەردە جۇمىس ىستەۋگە قۇقى بار ەكەندىگى جونىندە مالىمەت تاراتامىز. ال ساۋداسىن زاڭ اياسىندا جۇرگىزىپ وتىرعاندارعا QR-كود بەرىلەتىن بولادى. وسىلايشا, سكانەر كىمنىڭ زاڭدى, كىمنىڭ زاڭسىز جۇمىس ىستەپ وتىرعانىن انىقتايدى» دەپ جاۋاپ قايىردى اكىم ورىنباسارى.
قايرات ءاشىموۆ ەسىمدى استانالىق تۇرعىن «ءبىزدىڭ ۇجىم جاڭا قوقىس كونتەينەرلەرىن جاساپ شىعاردى. قازىر قالادا تۇرعان قوقىس جاشىكتەرى اشىق. جەل سوققاندا قوقىس تا شاشىلادى: اۋا لاستانىپ, ەكولوگياعا نۇقسان كەلەدى. وسى جاعدايدان كەيىن اۋلانى تازارتۋعا اكىمدىك تە ءبىراز شىعىندالادى. ەكى جۇمىس. ءبىز بىرنەشە مەتر تەرەڭدىككە تۇسەتىن قوقىس جاشىكتەرىن ەنگىزۋدى ۇسىنامىز. BI Group كومپانياسى كەيبىر جەرلەرگە سول جاشىكتەردى قويدى. ءبىر جاقسىسى, ءبىزدىڭ جاشىكتەر جابىق ءارى ورتكە قاۋىپسىز. بۇل جوبانى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن 1,5-2 ملن تەڭگەدەي قارجىلاي كومەك قاجەت» دەپ ءوز يدەياسىنىڭ تيىمدىلىگىن العا تارتتى. ماليكا بەكتۇروۆا: «مامىر ايىندا بولاتىن بايقاۋعا تاپسىرىپ, 3 ميلليونعا دەيىن قايتىمسىز گرانتتى جەڭىپ الا الاسىز» دەپ جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا قانداي مۇمكىندىك بارىن ايتتى. ايتا كەتەيىك, كاسىبىن دوڭگەلەتەمىن دەگەن كەز كەلگەن ازامات ءۇشىن جىلىنا ءبىر رەت ەل بيۋدجەتىنەن گرانت بولىنەدى. بايقاۋدى اكىمدىك وتكىزىپ, گرانت تاعايىندايدى. ال «دامۋ» كاسىپكەرلىك قورى» بيزنەس-جوسپار جاساۋعا كومەكتەسۋگە دايىن.
سونداي-اق, «قازاقستاندىق يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار ينستيتۋتى» كومپانياسىنىڭ وكىلى قايرات ءاشىموۆ قالاداعى ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى اعىن سۋ مەن قاردى تازالاۋدىڭ ءتيىمدى جولىن ويلاپ تاپقاندارىن ايتتى. «ەلوردانىڭ شەت ايماعىندا ورنالاسقان ەلدى مەكەندەردى سۋ باسىپ كەتۋ قاۋپى جوعارى. سۋ تاسقىنىنا توتەپ بەرۋ ءۇشىن ءبىز جاڭا يننوۆاتسيا ۇسىنا الامىز. كوشەدەگى مۇزدى ويۋدىڭ دا جەڭىل تەحنولوگياسى بار» دەدى ول.
كەزدەسۋ بارىسىندا اكىم ورىنباسارى ماليكا بەكتۇروۆا قابىلداۋعا كەلگەن ءار ازاماتتىڭ ماسەلەسىن مۇقيات تىڭداپ, سول جونىندە ءتيىستى ورگاندارمەن تىكەلەي بايلانىس ورناتۋعا جاردەمدەستى.
گۇلدانا تالعاتقىزى
