قۇندىزاي ەرىمبەتوۆا:
– سوڭعى شيرەك عاسىردا مۇعالىم اتىنا كىر كەلتىرگەندەر سانى باسىم بولىپ كەتتى. ادامي قۇندىلىق وزگەرىسكە ءتۇستى. قولىنداعى زاتتى الۋ, الماۋىنا بايلانىستى وقۋشىلاردىڭ باعاسىن ايقىندايتىن مۇعالىمدەردى كورگەندە جاعا ۇستايتىن ونجىلدىقتار ءوتتى. اقىرىندا, قاسيەتتى ماماندىقتى ماتەريالدىق مۇددەمەن عانا تەڭەستىرەتىن ۇستازدار قاۋىمى پايدا بولدى. اراسىنداعى تازا جۇمىس اتقاراتىندار «قاسيەتسىز» ادام رەتىندە كۇن كەشۋدە… ايتا بەرسەڭ, ءجۇرەگىڭ اۋىرادى. وسىنىڭ بارلىعى رەسپۋبليكاداعى ءبىلىم باسقارمالارى مەن مەكتەپتەردە باسشىلىقتىڭ تانىس-تامىر, سىبايلاس, ىم-جىم ارقىلى تاعايىندالۋىنان. ەندى اتا-انالارعا بار كىنا ارتىلا باستادى. تازا ادامدى باسشىلىققا جولاتپايدى. ويتكەنى ول «قاسيەتسىز», جوعارىداعىلارمەن ءتىل تابىسا المايدى, اقشا جاساي المايدى. ال قازىر تاربيە ەمەس, باستى ماسەلە اقشاعا اۋىڭقىراپ تۇر. وي تازا بولماي, بالاعا جاقىنداي المايسىڭ. مەن الماتى بايلانىس كوللەدجىندە جۇمىس اتقارعاندا مەكتەپتەن ولىمسىرەپ زورعا ۇشكە وقىعان بالالاردىڭ كەيبىرى قىزىل ديپلوممەن ءبىتىردى. سەبەبى كوللەدج وقىتۋشىلارىنىڭ ىشىندە 20-30 جىلدىق وزگە ۇلتتىڭ وكىلدەرى باسىم بولاتىن, ال قازاق وقىتۋشىلار بولاشاقتىڭ تەحنارلارى وزىمىزدەن شىعۋ كەرەك دەگەن پاتريوتتار ەدى, ولار تەك ءبىلىمدى تالاپ ەتەتىن. سوندا مەكتەپتە كورىكسىز بولعان بالاپاندار قالاي قىزىل ديپلوممەن بىتىرەدى؟ بۇل كىمدەر تاراپىنان جىبەرىلگەن قاتە؟ باستىسى, تاجىريبەمنەن ۇققانىم, بالاعا شىنايى قامقورلىق جەتىسپەيدى. پەداگوگ قۇران ۇستاپ جۇرگەن مولدا ءتارىزدى بولۋى شارت. وسى ماماندىقتى تاڭداعان ەكەن, قيىندىققا شىداۋ كەرەك, ىزدەنۋ كەرەك. وقۋشىمەن تەك ساباق, پارىز, وتانشىلدىق تاقىرىبىندا عانا اراقاتىناس ساقتالىنۋى ءتيىس قوي. قازىر ول وزگەرىسكە تۇسكەن. سوندىقتان رۋحاني جاڭعىرامىز دەسەك, ءىس-ارەكەت جوعارىداعى حالىقتىڭ تۇبىنە جەتەتىن «شىرماۋىقتاردى» تازارتۋدان باستالۋى كەرەك دەپ ويلايمىن. الايدا تامىرلاپ كەتكەن جاعدايدا ونى جويۋ دا قيىن. ارينە, بۇل – جەكە پىكىرىم. ۇستازدار, جاراتقان سىزدەرگە قۋات بەرسىن, ەشكىم نەسىبەسىز تۋىلماعان!
اقمارال اقانباەۆا:
– بىلمەيمىن, ءوز باسىم مەكتەپتە قانشا جىل مۇعالىممىن. جەكە باسىمنىڭ قاجەتتىلىگى ءۇشىن ەشكىمنەن اقشا سۇراماپپىن. سىيلىققا اقشا بەرسە – المايمىن. بۇل جاعىنان حالىقتىڭ الدىندا اقتالمايمىن, ارىم تازا. كەرىسىنشە, ۇيدەگىنى مەكتەپكە تاسيمىن, پرينتەر, اق قاعازعا دەيىن. قاجەتىمدى ءوز قالتامنان شىعارىپ الامىن. كەيدە جەتەكشىلىك ەتىپ جۇرگەن ۇستازدارعا, جەتىستىككە جەتىپ جۇرگەن وقۋشىلارىما دا سىيلىق جاساپ قويعاندى ۇناتامىن. جالاقىمدى العاندا وقۋشىلارىما دا سىيلىق جاساعاندى جاقسى كورەم. كابينەتىمدى دە تالاي ءوزىم جابدىقتادىم, كورنەكىلىكتەردى دە ءوز اقشاما الام. ال وقۋشىلاردىڭ اتا-انالارىنا كەيدە سىنىپقا گۇل الۋدى, گۇلدىڭ ىدىستارىن بىردەي جاساۋدى, بالالاردىڭ تانىم كوكجيەگى كەڭەيۋ ءۇشىن ءتۇرلى جەرلەرگە الىپ بارۋعا اتسالىسۋلارىن (تەاتر, مۋزەي, ت.ب) وتىنەتىنىم بار. ءار بالانىڭ جاقسى جەردە وتىرىپ, ادەمىلىككە كوزى ۇيرەنسىنشى دەپ ويلايمىن. سەبەبى مەنىڭ الاتىن جالاقىم بارىنە جەتە بەرمەيدى. ۇستازدارىمنان دا, وقۋشىلارىمنىڭ اتا-انالارىنان دا ارتىق اقشا شىعىپ كەتسە, ءوزىمنىڭ «جانىم شىعىپ» كەتەدى. دەگەنمەن سوڭعى كەزدە مەكتەپكە بيۋدجەتتەن اقشا كوپ بولىنەدى دەپ شۋىلداپ جاتقاندى ءجيى ەستيمىن.
