«تەاتردىڭ كيىم ىلگىشتەن باستالاتىنى» سەكىلدى ءبىلىم-عىلىم جولىنداعى ۇلكەن ساپاردىڭ العاشقى قادامى وقۋلىقپەن تانىسۋ بولسا كەرەك. اسىرەسە باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنا قارا تانىتىپ, ساۋات اشۋدا وقۋلىقتىڭ اتقارار ءرولى زور. دەگەنمەن بۇگىنگى قازاق مەكتەپتەرىندەگى وقۋلىقتار وقۋشىعا ءىلىم ۇيرەتۋدەن بۇرىن قاتەدەن كوز اشپاي تۇرعانى جاسىرىن ەمەس. كورەر كوز, ەستىر قۇلاققا ارىپتەستەرىمىز وقۋلىقتاعى ولقىلىق جايىن جەتكىزىپ-اق ءجۇر.
شىنبولات
كۇزەكباەۆ
ايتسە دە جاۋاپتى ۆەدومستۆو تاراپىنان كىتاپتاعى كوپ قاتەنى تۇزەۋگە دەگەن قۇشتارلىقتى بايقاي المادىق. كەرىسىنشە, جاڭا وقۋ جىلى باستالىسىمەن مەكتەپ وقۋلىعىندا الگى ءبىز ايتىپ جۇرگەن قاتەلىكتەردى اتا-انالار سۋرەتكە ءتۇسىرىپ, جەلىگە جارىسا جۇكتەپ جاتىر. سولاردىڭ كەيبىرىنە كەزەكتى رەت كوز جۇگىرتىپ شىعىپ, وقۋشىلارعا ساۋات اشار دۇنيە دايىنداپ وتىرعانداردىڭ وزىنە دە ساۋاتتىلىق دەڭگەيىن ءبىر پىسىقتاپ الۋ ارتىق بولمايدى-اۋ دەگەن وي كەلدى.
ماسەلەن, ارىپتەستەرىمىزدىڭ ءبىرى ءوزىنىڭ Facebook-تاعى اككاۋنتىنا 4-سىنىپ وقيتىن بالاسىنىڭ «ماتەماتيكا» كىتابىنىڭ سۋرەتىن سالىپتى. ونداعى مىسال ەسەپتىڭ ماتىنىندە وقۋشىنىڭ دۇكەننەن ساتىپ العان قالامى ءۇشىن رۋبل جانە كوپەيكامەن ەسەپ ايىرىسقانى ايتىلعان. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ايشىقتى بەلگىسى سانالاتىن ءتول تەڭگەمىز تورگە وزعالى 30 جىلعا جاقىن ۋاقىت وتسە دە, كىتاپ اۆتورلارىنىڭ كورشى ەلدىڭ ۆاليۋتاسىن مىسال ەتۋىنىڭ سەبەبى تۇسىنىكسىز. الدە ولار ءالى كۇنگە دەيىن ەڭبەكاقىسىن رەسەي ۆاليۋتاسىمەن الىپ, ساۋدا جاساعاندا ءرۋبلدى قولدانىپ ءجۇر مە ەكەن؟ ول جاعى بىزگە بەيمالىم.
بىزگە بەلگىلىسى وسكەلەڭ ۇرپاققا ۇلتتىق تاربيە بەرۋ, ەلدى, جەردى سۇيۋگە ۇندەۋ مەكتەپ پارتاسىنان باستالادى. ال ولارعا سول تاربيەنى مىقتاپ سىڭىرەمىز دەسەك, وقۋلىقتا شەتەل ۆاليۋتاسىن مىسال ەتۋگە, وزگەنىڭ مەرەكەسىن دارىپتەۋگە جول بەرىلمەۋى كەرەك.
باستاۋىش سىنىپقا ارنالعان وقۋلىقتاردى بىلاي قويعاندا, ولاردىڭ كولەڭكەسىندەي قاسىندا جۇرەتىن جۇمىس داپتەرىندە دە «سۇزگىدەن» وتپەگەن سوزدەر جەتەرلىك. جاقىندا ەلوردالىق اتا-انانىڭ ءبىرى ءوزىنىڭ مەكتەپكە بيىل بارعان قىزىنىڭ جۇمىس داپتەرىندە «ءول» دەگەن ءسوزدى كورىپ, توبە شاشى تىك تۇرعانىن ايتقان. كەيىن وقۋشىلارعا «ءول» ءسوزىن قايتالاپ جازدىرىپ جۇرگەن جۇمىس داپتەرىنىڭ ماسەلەسى كوپشىلىكتىڭ اراسىندا قىزۋ تالقىلاندى. شىنىندا, كوپشىلىكپەن بىرگە ءبىز دە مەكتەپ تابالدىرىعىن جاڭا اتتاعان بۇلدىرشىندەردىڭ جۇمىس داپتەرىنە «ءول» دەگەن ءسوزدى ەنگىزگەندەردىڭ تۇپكى ماقساتىن تۇسىنە المادىق. اۆتورلار بۇل جولى دا تال-شىبىقتاي جايقالىپ ءوسىپ كەلە جاتقان ءبۇلدىرشىننىڭ ساناسىنا الگى ءسوزدىڭ اسەرى قانداي بولارىن ەسكەرمەگەن بولۋى كەرەك. ايتپەسە قيت ەتسە وقۋشىلاردىڭ ءوز-وزىنە قول سالۋعا قۇشتارلىعى تۇتاس قوعامنىڭ باس اۋرۋىنا اينالىپ تۇر ەمەس پە؟ ال وسىدان كەيىن قولىنا قالام الىپ, قارا تانىعان ساتىنەن «ءول» ءسوزىن ساناسىنىڭ تۇبىنە ساقتاعان وقۋشىنىڭ كەلەسى قادامىن بولجاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى.
بۇل ورايدا مەكتەپ وقۋلىقتارى مەن جۇمىس داپتەرلەرىن دايىنداۋعا جاۋاپتى قۇرىلىمداردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ماي شاممەن قاراۋ ارتىق بولمايدى. ايتپەسە كىل پروفەسسور, عىلىم كانديداتتارىنان تۇراتىن وقۋلىق اۆتورلارىنىڭ قازىرگى ارەكەتى «مولدانىڭ ايتقانىن دا, ىستەگەنىن دە ىستەمەنىڭ» كەرى بولىپ تۇر.
