باس شاھاردىڭ قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى ۋچاسكەلىك پوليتسيا بەكەتتەرى مەن مودۋلدىك بەكەتتەردى ارالادى.
«پوليتسيانىڭ قازاقستاندىق سەرۆيستىك مودەلى» جوباسىن ەنگىزۋ اياسىندا نۇر-سۇلتان قالاسى ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتتارى ەلوردالىق پوليتسيانىڭ بىرقاتار نىساندارىن ارالادى. ولاردىڭ اراسىندا پوليتسيانىڭ ۋچاسكەلىك پۋنكتتەرى, مودۋلدىك ۇلگىدەگى ستاتسيونارلىق بەكەتتەر بار, ولار قادامدىق قولجەتىمدى بولۋعا مۇمكىندىك بەرەدى جانە قىلمىستىق قولسۇعۋشىلىقتان قورعاۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرا وتىرىپ, پوليتسيانىڭ ازاماتتاردىڭ سۇراۋ سالۋلارىنا ۋاقتىلى جانە ساپالى دەن قويۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
«مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ىشكى ىستەر ءمينيسترى سەرۆيستىك پوليتسيا قىزمەتىن جەتىلدىرۋدى تاپسىردى. بۇگىنگى تاڭدا «پوليتسيانىڭ قازاقستاندىق سەرۆيستىك مودەلى پيلوتتىق جوباسى الماتى اۋدانىنىڭ پوليتسيا ءبولىمى بازاسىندا جۇزەگە اسىرىلۋدا. سەرۆيستىك پوليتسەيلەرگە قويىلاتىن نەگىزگى تالاپ – حالىقپەن تىعىز ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ, قوعامدىق جانە جول ءتارتىبىن قامتاماسىز ەتۋ» دەدى نۇر-سۇلتان قالاسى پد باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى, پوليتسيا پولكوۆنيگى باقىتجان مالىباەۆ.
ەلوردادا پوليتسيانىڭ زاماناۋي سەرۆيستىك پۋنكتتەرى بار. پوليتسيانىڭ جاڭا سەرۆيستىك پۋنكتى ارتىقشىلىقتارىنىڭ ءبىرى – بارلىق قاجەتتى جاعدايلار جاسالعان. زاماناۋي جانە ىڭعايلى كەڭسەدە بالالارى بار انالار ءۇشىن جەكە كابينەت بار, جاسوسپىرىمدەرمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان كابينەت قاراستىرىلعان. پوليتسيا پۋنكتى بەينەباقىلاۋ كامەراسىمەن تولىق جابدىقتالعان, سونداي-اق قالانىڭ ەلەكتروندىق كارتاسى ازىرلەنگەن.
مەملەكەت باسشىسى ىشكى ىستەر ورگاندارى الدىنا ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ قازىرگى زامانعى, تەحنولوگيالىق, حالىقتىڭ سەنىمىنە يە جۇيەسىن قۇرۋ جانە ولاردىڭ قاۋىپسىزدىگى جونىندە مىندەتتەر قويدى. جۇرگىزىلىپ جاتقان جاڭعىرتۋ شەڭبەرىندە پوليتسيا جۇمىسىنىڭ سەرۆيستىك مودەلىن ەنگىزۋ قامتاماسىز ەتىلەدى, قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ الدىن الۋدىڭ جاڭا تاسىلدەرى مەن قۇرالدارى ازىرلەنەدى. جوبا شەڭبەرىندە «سەرۆيستىك پوليتسيا» قاعيداتتارىندا جەرگىلىكتى پوليتسيا قىزمەتىنىڭ جۇيەسى جەتىلدىرىلۋدە, جۇمىستىڭ جاڭا تەتىكتەرى, قۇرالدارى مەن ادىستەرى ەنگىزىلۋدە. پروتسەستەردى وڭتايلاندىرۋ نەگىزىندە «ءتيىمدى ۋچاسكەلىك» مودەلى جاسالادى.
پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قىزمەتىن باعالاۋدىڭ نەگىزگى كريتەريى حالىقتىڭ سەنىم دەڭگەيى بولىپ تابىلادى. ۋچاسكەلىك پوليتسيا ينسپەكتورلارى سەنىپ تاپسىرىلعان اۋماقتاعى بارلىق پروبلەمالار تۋرالى جەدەل ءبىلۋ ءۇشىن كوپقاباتتى ۇيلەردىڭ تۇرعىندارىنىڭ جالپى ءۇي چاتتارىنا قوسىلعان. ازاماتتاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە جەدەل دەن قويۋ ماقساتىندا بارلىق ۋچاسكەلىك ينسپەكتورلار 230 مىڭعا جۋىق ازاماتتى قامتي وتىرىپ, 2000-نان استام چاتتا تىركەلگەن. چات ارقىلى ءوزارا ارەكەتتەسۋ ىقپال ەتەدى, تۇرعىنداردىڭ بەلسەندى ازاماتتىق ۇستانىمدارىن دامىتۋعا تۇرعىندار قوعامدىق ءتارتىپتى ساقتاۋدا پوليتسياعا ءتيىمدى كومەك كورسەتۋگە مۇمكىندىك الادى.
شارا بارىسىندا پوليتسەيلەر «SOS» دابىل تۇيمەسىنىڭ جۇمىسىن كورسەتتى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرمالارىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسى اياسىندا تسيفرلىق يننوۆاتسيالاردى ەنگىزۋ جانە دامىتۋ بويىنشا جوسپارلى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. قالا كوشەلەرىندە ارنايى قۇرىلعىلار ورناتىلادى, ولار زاڭعا قايشى ارەكەتتەر نەمەسە توتەنشە جاعدايلار تۋىنداعان كەزدە دابىل سيگنالىن بەرۋگە جانە پوليتسياعا شۇعىل قوڭىراۋ شالۋعا ارنالعان. ازاماتتار وسى قۇرىلعىنىڭ باتىرماسىن باسقان كەزدە جەدەل باسقارۋ ورتالىعىنىڭ پوليتسيا قىزمەتكەرىمەن دەرەۋ بايلانىسا الادى. ورناتىلعان بەينەكامەرانىڭ كومەگىمەن بەينەتۇسىرىلىم قامتاماسىز ەتىلەدى. بارلىق دەرەكتەر جۇيەدە اۆتوماتتى تۇردە تىركەلەدى. مۇنداي جاڭاشىلدىق ازاماتتاردىڭ بارلىق وتىنىشتەرىنە جەدەل ارەكەت ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
سونداي-اق ءماسليحات دەپۋتاتتارى قۇقىقتىق ءتارتىپتى قورعاۋ جانە قىلمىسقا قارسى كۇرەس جونىندەگى مىندەتتەردى ورىنداۋ كەزىندە پوليتسەيلەر پايدالاناتىن قازىرگى زامانعى تەحنيكامەن جانە قىزمەتتىك اۆتوكولىكپەن تانىستى. «ءبىز قوعامدىق قاۋىپسىزدىك جاعدايىنا قاتىستى ۇسىنىستار مەن تىلەكتەرگە اشىقپىز, ماسەلەلەردى بىرگە تالقىلاۋعا ارقاشان دايىنبىز. بۇگىندە سەرۆيس ساپاسى جانە ازاماتتاردىڭ سۇرانىستارىنا ءتيىمدى ارەكەت ەتۋ كەز كەلگەن مەملەكەتتىك ورگان جۇمىسىنىڭ نەگىزگى كورسەتكىشى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان ءبىز ءوز تاراپىمىزدان «پوليتسيانىڭ قادامدىق قولجەتىمدىلىك قاعيداتىن» ىسكە اسىرۋعا قولداۋ كورسەتەتىن بولامىز» دەدى نۇر-سۇلتان قالاسى ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى نازگۇل ماقجانوۆا.
باۋىرجان سەگىزباەۆ
