كەشە استاناداعى «سارىارقا» ۆەلوترەگىندە «نۇر وتان» حالىقتىق-دەموكراتيالىق پارتياسى «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ ەكىنشى سەزى ءوتتى. وعان ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قاتىسىپ, ءسوز سويلەدى.
«ارمان! ەڭبەك! سەنىم!» دەگەن ۇرانمەن وتكەن ايتۋلى فورۋم – تەك «جاس وتان» مۇشەلەرى ءۇشىن عانا ەمەس, كۇللى قازاقستاندىق جاستار ءۇشىن ماڭىزدى وقيعا. ويتكەنى, سەزد ەلىمىزدىڭ جاستار ساياساتىن دامىتۋعا جاڭا سەرپىن بەرەتىنىنە ورەندەر كامىل سەنىپ وتىر.
القالى جيىندى اشقان ەلباسى, «نۇر وتان» حدپ-نىڭ توراعاسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ جاستاردىڭ ەل ساياساتىن وركەندەتۋگە قوسىپ جاتقان ۇلەسى جونىندە ايتا كەلە, ولارعا مەملەكەت ايرىقشا قامقورلىق كورسەتىپ, قانداي ىستە دە قولداۋ ءبىلدىرىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى. ەلىمىزدە قولعا الىنعان «بولاشاق», «جاسىل ەل», «ديپلوممەن – اۋىلعا», «جاستاردىڭ كادرلىق رەزەرۆى» سىندى باعدارلامالار – سونىڭ كۋاسى.
– سوڭعى جەتى جىل ىشىندە جاستار ساياساتىنداعى جوبالاردى قارجىلاندىرۋ 10 ەسەگە ءوستى. تەك بيىلدىڭ ءوزىندە جاس مامانداردىڭ باسپانالى بولۋىنا ءجانە ولاردى قولداۋعا 12 ميلليارد تەڭگە جۇمسالدى. 2020 جىلعا دەيىن جاس وتباسىلارعا ارناپ, 1 ملن 200 مىڭ شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي سالۋدى تاپسىردىم. بۇل – قۇرعاق تسيفرلار ەمەس. ءار كورسەتكىشتىڭ ارتىندا وراسان ەڭبەك, سەندەرگە دەگەن مەملەكەتتىڭ قولداۋى, سەنىمى جاتىر, – دەدى پرەزيدەنت.
تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا ەلدىڭ باسىنا تۇسكەن كۇردەلى كەزەڭدى ءبىر شولىپ وتكەن ەلباسى سەنىم مەن قاجىرلى ەڭبەكتىڭ ارقاسىندا مەملەكەتىمىز بۇگىنگىدەي ىرگەلى ەلگە اينالعانىن اتاپ ءوتتى.
– تىنىمسىز ەڭبەكتىڭ ارقاسىندا ءبىز كىم بولدىق؟ ادام باسىنا شاققانداعى جالپى ىشكى ءونىمىمىز 16 ەسە ءوسىپ, ءار ادامعا شاققاندا 12 مىڭ دوللارعا جەتتى, – دەدى ول. – قاي كەزدە قازاق مۇنى ارمانداپ ەدى؟! اللانىڭ بەرگەن بايلىعى بار. ول بىزگە قاجەت. بىراق, ءبىر كۇنى ول دا تاۋسىلادى. بار كۇش-ءجىگەرىمىزدى يندۋستريالدىق دامۋعا سالىپ جاتقانىمىز دا سوندىقتان. قازىرگى كۇنى يندۋستريالدىق كارتاسىنىڭ اياسىندا 10 تريلليون تەڭگە تۇراتىن 600-دەن استام جوبا جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. بۇل – جاستار ءۇشىن 370 مىڭ جاڭا جۇمىس ورنى اشىلادى دەگەن ءسوز.
پرەزيدەنت جاستاردى قولداۋعا ارنالعان تاعى كوپتەگەن يگى ىستەر قولعا الىنۋ قاجەتتىگىن باسا ايتتى. مىسالى, ەلىمىزدە 11 جاستار ۇيىمى جۇمىس ىستەيدى. ولارمەن ۇكىمەت, ءاربىر مينيسترلىك, ءاربىر ۆەدومستۆو تىعىز قارىم-قاتىناستا جۇمىس ىستەۋى قاجەت. سونىمەن بىرگە «جاس وتان» وكىلى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارمەن جۇمىس كەڭەسىنىڭ قۇرامىندا بولۋى كەرەكتىگىن تىلگە تيەك ەتكەن ەلباسى ۇكىمەتكە جاستار باستاماسى قورىن قۇرۋ ماسەلەسىمەن جۇمىس ىستەۋدى تاپسىردى.
«جاس وتان» بولاشاق ساياساتكەرلەر ءۇشىن ۇلكەن مەكتەپ بولىپ تابىلادى. سوندىقتان دا, جاسوتاندىق دەپۋتاتتاردى بيلىك ورگاندارىنا, جەرگىلىكتى ماسليحاتتارعا, پارلامەنت دەپۋتاتتىعىنا تارتۋ ماڭىزدى بولاتىنىن دا پرەزيدەنت اتاپ كورسەتتى.
سونداي-اق, بولاشاقتا استانادا زاماناۋي جاستار سارايى بوي كوتەرۋى مۇمكىن. مۇنى دا ەلباسىنىڭ ءوزى ۇسىندى.
ەلدىڭ ەڭ باستى قۇندىلىعى تاۋەلسىزدىك ەكەندىگىنە ايرىقشا نازار اۋدارعان مەملەكەت باسشىسى جاستاردى ازات ەلدىڭ قادىرىن ءتۇسىنۋگە, بىرلىك پەن تۇتاستىقتى ساقتاۋعا, ءبىلىم مەن عىلىم ۇيرەنۋگە بار كۇش-جىگەرلەرىن سالۋعا شاقىردى.
وسى سەزدە «نۇر وتان» حدپ جانىنداعى «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ اتقارۋشى حاتشىسى بولىپ سايلانعان نۇرلان سىدىقوۆ كوپشىلىككە «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ 2020 جىلعا دەيىنگى «جاستار – وتانعا» ستراتەگياسىنىڭ ماقسات-ءمىندەتىمەن تانىستىردى.
– ءبىز اشىق اسپان استىندا قانات كەرگەن قىرانداي ەركىندىكتە ءوسىپ جاتقان جاس ۇرپاق قازاقستاننىڭ قازىرگى گۇلدەنۋىن, الەم الدىنداعى ابىرويلى بولۋىن بارلىعىن سىزبەن بايلانىستىرامىز, قۇرمەتتى ەلباسى, – دەپ ءسوزىن باستادى جىگەرلى جاس. – ارماننىڭ كىلتى – ەڭبەكتە. جاستاردى ەڭبەككە شاقىرعان باعدارلامالىق ماقالاڭىزدا ەڭبەكتەن قاشپاۋعا, ماڭداي تەرمەن جيناعان ىرىسىمىزدى شاشپاۋعا شاقىردىڭىز. ءتاتتى ناننىڭ اششى تەرمەن كەلەتىنىن ۇعىندىردىڭىز. ارمان مەن ەڭبەك ۇشتاسا كەلە, كەلەشەككە دەگەن نىق سەنىمدى قۇرايدى. سول سەبەپتى دە سەزدىڭ باستى ۇستانىمى – ارمان, ەڭبەك, سەنىم.
نۇرلان سىدىقوۆ تانىستىرعان «جاستار – وتانعا» 2020 جىلعا دەيىنگى ستراتەگياسىنىڭ جوباسىن ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندەگى جاستار تالقىلاپتى. ونى وقىعان ءار جاس ۇسىنىسىن ايتىپ, پىكىرىن بىلدىرگەن. دەمەك, بۇل قۇجات كۇللى قازاقستاندىق جاستاردىڭ ءۇنى ىسپەتتەس. مۇندا قولعا الىناتىن شارۋالاردىڭ 11 باعىتى ايشىقتالعان. «جاس وتاننىڭ» جاڭا ستراتەگياسى – ۇزاق مەرزىمدى ماقسات-مىندەتتەردى جاريالاۋ عانا ەمەس, ەلدى دامىتۋ سالاسىنداعى جاستاردىڭ قوسار ۇلەسىن ايقىنداۋ.
جيىندا ءسوز سويلەگەن سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان كەلگەن مۇعالىم ءاليا شاراشەەۆا ەلىمىزدە قولعا الىنعان «ديپلوممەن – اۋىلعا» باعدارلاماسى اۋىل ءۇشىن دە, جاستار ءۇشىن دە پايداسى مول جوبا بولعانىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن بىرگە, باعدارلاما شەڭبەرىندە اۋىلعا اتتانعان ءوزى سياقتى جاستار سول ەلدىمەكەننىڭ گۇلدەنۋىنە, الەۋمەتتىك سالاسىنىڭ دامۋىنا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسىپ جاتقانىن جەتكىزدى.
ال, شىعىس قازاقستان وبلىسىنان كەلگەن جاستار بەلسەندىسى ەركەبۇلان بالتابەكوۆ 1991 جىلى جارتى عاسىرعا جۋىق ۋاقىت بويى سىناق الاڭىنا اينالعان سەمەيدە يادرولىق پوليگون جابىلعانىن ايتا كەلە, بارشا ادامزات ءۇشىن ءمانى مەن ماڭىزى زور, ەلىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن ەلباسىنىڭ جاساعان بۇل شەشىمىنە كۇللى سەمەيلىكتەردىڭ اتىنان العىسىن ءبىلدىردى.
«جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ ەكىنشى رەت ءوتىپ وتىرعان سەزىندە جاستار وتكەندى تارازىلاپ, بولاشاققا باعدار جاسادى. ءبىر-ءبىرىمەن ۇندەس, پىكىرلەس جاس قازاقستاندىقتار ەلباسىنىڭ ساياساتىن قولدايتىندارىن, وزدەرىنە ارتىلعان سەنىمدى اقتاپ, ابىرويمەن ەڭبەك ەتۋگە ءازىر ەكەندىكتەرىن جەتكىزدى. ال «جاس وتان» جاستار قاناتىنىڭ اتقارۋشى حاتشىسى بولىپ بەكىتىلگەن نۇرلان سىدىقوۆ پرەزيدەنت تاپسىرعان مىندەتتەردى قالتقىسىز ورىنداپ, جاڭا ستراتەگيا قابىلداعان «جاس وتاندى» جاڭا بەلەسكە كوتەرۋگە ۋادە ەتتى.
القالى جيىندا «جاس وتاننىڭ» ورتالىق كەڭەسى سايلانىپ, بۇرىنعى جارعىعا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلدى.
سونىمەن, بۇل سەزگە قاتىسقان 9 مىڭنان استام ادام, ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن كەلگەن 1100-دەن استام دەلەگات جانە جيىندى تىكەلەي ەفير ارقىلى تاماشالاعان جاماعات قازاقستاندا جاستار قوزعالىسى دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭى باستالعانىنا كۋا بولدى.
قىمبات توقتامۇرات
