ورىستاردى ورىسشادان تاڭ قىلىپ,
انا ءتىلىن بىلمەۋ قانداي زاڭدىلىق؟!
وسەر بالاڭ,
بايتاق دالاڭ تۇرعاندا,
قازاق ءتىلى جاساۋ كەرەك ماڭگىلىك!
بەلگىلى جىرشى, تەرمەشى, مارقۇم شىنبولات دىلدەباەۆ ءوزىنىڭ ايگىلى «شىندىعىن» تولعاعانىنا باقانداي 30 جىلعا جۋىقتادى. سودان بەرى تاۋەلسىز ەل اتاندىق, جاڭا استانامىز بوي كوتەردى, عاسىر الماستى. بىراق شىنبولاتتىڭ تولعاۋى ءالى دە وزەكتى.
قازىر ءوزىمىزدى ايتپاعاندا, كىشكەنتاي بالالارىمىزعا دەيىن ورىسشاعا اۋەس بولىپ الدى. انا ءتىلى ماسەلەسى قانشا ايتىلىپ, قانشا جازىلسا دا, تۇپكىلىكتى شەشىلەر ەمەس. «استانا اقشامى» گازەتى دە ءتىلدىڭ جايىن ءجيى قوزعايدى. اسىرەسە, باس قالامىزداعى مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قوعامدىق, كوپشىلىك ورىنداردا قولدانىلۋ جايىنا ۇنەمى الاڭداۋشىلىق ءبىلدىرىپ وتىرادى. بۇگىن ءبىز كوتەرىپ جۇرگەن تاقىرىپتارعا ۇندەسەتىن «فەيسبۋك» قولدانۋشىلارىنىڭ پىكىرلەرىن جاريالاۋدى ءجون كوردىك.
قازاق تولى استانا قايتسەك قازاقشا سويلەيدى؟
ءبىز كۇندە وسىعان كۋا بولامىز. كۇن ساناپ استانالىقتار, قازاقتار, نەگىزىنەن, ورىسشا سويلەۋدى ادەتكە اينالدىرىپ بارادى. جۇرەگىڭ اۋىرادى. مەملەكەتتىك مەكەمەلەردى ايتىپ وتىرعان جوقپىن. ولار حالىق تالاپ ەتكەن سوڭ ەپتەپ بولسا دا سويلەي باستادى عوي. مەنىڭ ايتىپ وتىرعانىم, ءوزىمىز. قاراپايىم ادامدار. ۇيدە, كوشەدە, بالاباقشادا, مەكتەپتە, دۇكەندە, اۆتوبۋستا, ءدامحانادا… بىلەتىنى دە, بىلمەيتىنى دە شاتىپ-بۇتىپ ورىسشا سويلەسەدى. اينالايىن باۋىرلارىم-اۋ, قازاقتار! ۇيدە, قوعامدىق ورىنداردا قايدا جۇرسەڭدەر دە قازاقشا سويلەڭدەرشى. بۇل استانا عوي! مەملەكەتىمىزدىڭ جۇرەگى عوي! جۇرەگى قازاقشا سوقپاسا قالاي بولادى؟!
ءبىز قازاق ءتىلدى قاۋىم ءتىل ماسەلەسىن قازاق ءتىلدى ورتادا ايتامىز-ايتامىز, ءوز قازانىمىزدا قاينايمىز-قاينايمىز… سول جەردە قالادى. ال ورىس ءتىلدى قازاقتار ونى ەستىپ ءبىلىپ جاتقان جوق. ارينە, ءار ادام 99 ءتىل بىلسە دە ەركى. بىراق ءبىز قازاق ەلى دەگەن مەملەكەتپىز عوي. ءارتۇرلى سەبەپتەرمەن ورىسشا سويلەپ ادەتتەنىپ كەتكەن باۋىرلارىمىزدى ءوز تىلىنە قالاي قايتارامىز؟
وسى وي مازا بەرمەي ءجۇر ەدى. مىنا تومەندەگى رۋسلاننىڭ پوستىن وقىپ, وكىنىش وزەگىن ورتەيتىن مەن عانا ەمەس ەكەنىمدى ۇقتىم…
سيجۋ ۆ كافە, وبەدايۋ.
ريادوم تري ستوليكا. دۆا ستوليكا زانياتى سەمەينىمي س دەتمي, ا زا ترەتيم (سدۆوەننىم) سيديت بولشايا درۋجنايا كومپانيا سپورتسمەنوۆ.
ابسوليۋتنو ۆسە – كازاحي.
ي ابسوليۋتنو ۆسە گوۆوريات مەجدۋ سوبوي پو-رۋسسكي.
ۆسە – روديتەلي س دەتمي, سپورتسمەنى مەجدۋ سوبوي.
ي وبراششايۋتسيا ك وفيتسيانتام (ۆسە وني توجە كازاحي, رازۋمەەتسيا) ستروگو پو-رۋسسكي.
سرازۋ ۆسپومنيل, كاك ودناجدى ۆ موسكۆە وكازالسيا ۆ كومپاني رەبيات-كالمىكوۆ.
ۆسە گوۆوريات پو-رۋسسكي, كونەچنو. ۆنەشنە سيلنو پوحوجي نا ناس.
دەجاۆيۋ, ۆ وبششەم.
نو وني ۆ سوستاۆە روسسي, ا مى چتو؟
ۆوت, تەپەر دۋمايۋ: چتو تولكۋ, چتو ۆ استانە 80% كازاحوۆ, ەسلي گورود, پو سۋتي, رۋسسكي؟
چتو تولكۋ وت تاكوي ستوليتسى, ەسلي ون فاكتيچەسكي ياۆلياەتسيا ستوليتسەي رۋسسكويازىچنىح كازاحوۆ؟
ۆ چيوم ەگو ميسسيا توگدا؟
ستويلو لي گوروديت وگورود س پەرەنوسوم ستوليتسى, ەسلي مى سوزدالي كومفورتنۋيۋ سرەدۋ تولكو دليا رۋسسكويازىچنىح چينوۆنيكوۆ ي يح وبسلۋگي؟
ي, سووتۆەتستۆەننو, نە سوۆسەم ۋدوبنۋيۋ دليا بولشينستۆا كازاحوۆ؟
پريچيوم سيتۋاتسيا نە مەنياەتسيا ني نا يوتۋ, داجە گدە-تو ستانوۆيتسيا حۋجە ۆ پلانە يسپولزوۆانيا گوسۋدارستۆەننوگو يازىكا.
ناپروتيۆ, منە كاجەتسيا, چتو پوزيتسي كازاحسكوگو سيلنو سدايۋتسيا – ي گورازدو بولشە, چەم رانشە.
استانا نە ۆىپولنياەت سۆويۋ گلاۆنۋيۋ فۋنكتسيۋ – فۋنكتسيۋ پوليتيچەسكوي, كۋلتۋرنوي ي دۋحوۆنوي ستوليتسى كازاحوۆ.
ۆوت چتو وچەن دوسادنو…
