ومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ – ورتاق مىندەت
تىنىسبەك كاكىمبەكۇلى,
نۇر-سۇلتان قالاسى الماتى اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى:
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ق.توقاەۆتىڭ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋى زامان تالابىنا ساي ءتيىمدى مەملەكەت قۇرۋعا, ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە, قارقىندى جانە ينكليۋزيۆتى ەكونوميكانى قۇرۋعا, الەۋمەتتىك مودەرنيزاتسيانى جۇزەگە اسىرۋعا, سونداي-اق قۋاتتى ايماقتاردى قۇراستىرۋعا باعىتتالعان باستى قۇجات بولىپ سانالادى.
جولداۋدا جالپى ءبىلىم بەرۋ, تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ, الەۋمەتتىك قورعاۋ, كوممۋنالدىق قىزمەت كورسەتۋ, ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ, مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ ساپاسى مەن قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ سەكىلدى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىنىڭ باستى كورسەتكىشتەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلعان.
پرەزيدەنت اتاپ وتكەندەي, مەملەكەت مۇقتاج جاندارعا كومەك كورسەتۋ ءۇشىن بارلىق قاجەتتى شارالاردى قابىلداۋدا. الماتى اۋدانى اكىمدىگىندە الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋ بارىسىندا كوپبالالى جانە جاعدايى تومەن وتباسىلارعا كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا اۋقىمدى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. جىل باسىنان باستاپ 1000 استام از قامتىلعان كوپبالالى وتباسىلار ازىق-تۇلىك جيىنتىعىمەن, «نۇر الەم» قوعامدىق قورى ارقىلى 500-دەن استام از قامتىلعان وتباسى كيىممەن قامتاماسىز ەتىلدى, سونداي-اق جاعدايى تومەن وتباسىنان شىققان 52 بالا تەگىن تۇردە جەكە مەنشىك بالاباقشالارعا ورنالاستىرىلدى.
حالىقارالىق بالالاردى قورعاۋ كۇنى شەڭبەرىندە 250 بالا «جەرۇيىق» ساياباعىنا, استانا كۇنىن مەرەكەلەۋ شەڭبەرىندە 600 بالا «جاستار» جانە «جەرۇيىق» ساياباقتارىندا ۇيىمداستىرىلعان مەرەكەلىك ءىس-شارالارعا تەگىن شاقىرىلدى. اتالعان ءىس-شارالار جازعى ماۋسىمدا تۇراقتى تۇردە ۇيىمداستىرىلدى.
سونىمەن قاتار بالالارعا رۋحاني تاربيە الۋ مۇمكىندىگىن بەرۋ ماقساتىندا 400 كوپبالالى وتباسى قر ۇلتتىق مۋزەيىن ارالادى. قايىرىمدىلىق نەگىزدە كوپبالالى وتباسىنان شىققان 60 بالا استانالىق تسيركتە وتكىزىلگەن ءىس-شارالاردى تاماشالادى.
اعىمداعى جىلى كوپبالالى, از قامتىلعان, تولىق ەمەس وتباسىلاردان شىققان 100 بالا «سۇندەت-2019» اكتسياسىنا قاتىستى.
اۋدانداعى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە جالپىعا مىندەتتى وقۋ قورى اياسىندا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الاتىن وتباسى بالالارىنا, جەتىم جانە اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالارعا كومەك كورسەتىلدى. باعدارلاما شەڭبەرىندە 1-4 سىنىپ وقۋشىلارى ىستىق تاماقپەن, قاجەتتى كەڭسە تاۋارلارىمەن, مەكتەپ جانە سپورت فورماسىمەن, جىلى كيىممەن, سونىڭ ىشىندە قىسقى كيىممەن قامتاماسىز ەتىلەدى. رەسپۋبليكالىق «مەكتەپكە جول» اكتسياسى شەڭبەرىندە اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك المايتىن جانە «جالپىعا مىندەتتى وقۋ قورىنا» وتپەگەن كوپبالالى از قامتىلعان وتباسىنان شىققان 1000-عا جۋىق بالا كەڭسە جابدىقتارىمەن قامتاماسىز ەتىلدى.
سونداي-اق الماتى اۋدانىندا ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا دا ەرەكشە كوڭىل بولىنۋدە. اعىمداعى جىلى 87 اۋلا اباتتاندىرىلدى, ونىڭ ىشىندە 37 اۋلا جوسپار بويىنشا اباتتاندىرىلسا, ال 42-ىنە جوندەۋ-قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
اتقارىلعان جۇمىس بارىسىندا 22 بالالار ويىن الاڭدارىندا 200-دەن استام شاعىن ساۋلەت نىساندارى, 42 كوشە ترەناجەرلارى ورناتىلىپ, 4 workout الاڭدارى, 6 فۋتبول الاڭى جايلاستىرىلىپ, 25 سپورت الاڭى جوندەلدى, 7000 شارشى مەتر اسفالت توسەۋ, ونىڭ ىشىندە 6000 شارشى مەتر شۇڭقىرلاردى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
«جاستار», «جەرۇيىق» جانە «پرەزيدەنتتىك» ساياباقتارىندا اباتتاندىرۋ جۇمىستارى ىسكە اسىرىلىپ, ەسىل وزەنى جاعالاۋى بويىنداعى ساياباقتا اتقارىلۋدا. وسىنىڭ بارلىعى اۋدان تۇرعىندارىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ باستى باعىتتارىنىڭ جولدارى بولعاندىقتان, اتالعان جۇمىستار جالعاسىن تابۋدا.
ءاربىر ازاماتقا زور سەنىم ارتقان جولداۋدى ءبارىمىز بىرىگىپ ىسكە اسىرىپ, زور جەتىستىككە بىرگە جەتەيىك!
قۋاتتى ەل بولۋعا ۇندەيدى
ەرلان جاۋلىباەۆ,
نۇر-سۇلتان قالاسى بايقوڭىر اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى:
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى حالىققا ارناعان جولداۋىندا ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى مەن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى, قارقىندى جانە ينكليۋزيۆتى ەكونوميكانى دامىتا وتىرىپ, الەۋمەتتىك جاڭعىرۋدىڭ جاڭا كەزەڭىن قالىپتاستىراتىن قۋاتتى ەل بولۋ باعىتى ايقىن كورسەتىلگەن. 
بۇل جولداۋدىڭ ءاربىر قازاقستاندىق ءۇشىن ماڭىزى زور. سوندىقتان دا ونى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرىن شەشۋدەگى باعدارلامالىق قۇجات دەپ ايتۋعا بولادى. الەۋمەتتىك سالا بويىنشا الدىمىزدا شەشۋىن كۇتىپ تۇرعان ءبىراز پروبلەمالار بار. كەيدە تۇرعىندار سونى دەر كەزىندە ىسكە اسۋى ءۇشىن مەملەكەت باسشىسىنا تالاپ-تىلەگىن جەتكىزگىسى كەلەدى. وسىعان بايلانىستى پرەزيدەنت اكىمشىلىگى مەملەكەتتىك مەكەمەلەردەن ازاماتتاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋ دەڭگەيىنىڭ ساپاسىن باقىلايتىن ءبولىم اشتى. بۇل ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزعا وڭ سەرپىن بەردى. ەندى حالىقتى مازالاعان ماسەلەلەر ءبىرتىندەپ شەشىلەدى دەپ ويلايمىز.
جولداۋدا ەل بيۋدجەتى ەكى نەگىزگى ماقسات – ەكونوميكانى دامىتۋ جانە الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋگە باعىتتاۋدى تياناقتى سارالاعان. ول ءۇش جوسپارلانعان ءتيىمدى باعدارلامالار حالىق اراسىندا قولداۋىن تابۋدا. ونىڭ دالەلى رەتىندە بايقوڭىر اۋدانى اۋماعىنداعى ءبىلىم مەكەمەلەرىندە, ءوندىرىس ورىندارىندا پرەزيدەنت جولداۋى تالقىلانىپ, جۇرتشىلىققا بارىنشا ءتۇسىندىرىلدى.
الەمدەگى ءتۇرلى ەكونوميكالىق داعدارىسقا قاراماستان, مەملەكەتىمىزدىڭ الەۋمەتتىك سالاعا, اسىرەسە حالىقتىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان ساياساتى دۇرىس جولعا قويىلعان. سونداي-اق مەملەكەت باسشىسى جولداۋدا قازاق ءتىلىنىڭ ۇلتارالىق قاتىناس تىلىنە اينالۋى كەرەكتىگىن باسا ايتتى. سونىمەن قاتار ۇستازدار قاۋىمى اسىعا توسىپ جۇرگەن «پەداگوگ مارتەبەسى» تۋرالى زاڭنىڭ قابىلدانۋى – ءبىلىم سالاسىنا كەڭ جول اشادى دەپ سەنەمىن.
الداعى جىلى ۇلتىمىزدىڭ ۇلىلارى ءال-ءفارابيدىڭ 1150 جىلدىق, اباي قۇنانبايۇلىنىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويلارىن جوعارى دەڭگەيدە اتاپ وتۋگە ءمان بەرىلىپ وتىر. التىن وردا مەملەكەتىنىڭ 750 جىلدىعى تويلانادى.
پرەزيدەنت وسىنداي اۋقىمدى مادەني شارا بارىسىندا ىسىراپشىلدىققا جول بەرمەي, تۇلعالارىمىزدىڭ ءومىر جولى مەن ەڭبەكتەرىن حالىق اراسىندا ناسيحاتتاپ, جاس ۇرپاقتىڭ بويىنا ءسىڭىرۋ تۋرالى پاراساتتى وي قوزعادى. ەل ومىرىندەگى وسىنداي ەلەۋلى وقيعالار جاستاردى ناعىز وتانشىلدىققا تاربيەلەۋگە جول اشادى دەگەن سەنىمدەمىز.
مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ – بۇل العا قادام باسۋ
ايگەرىم تولەتوۆا,
كوز اۋرۋلارى عزي نۇر-سۇلتان قالالىق
فيليالىنىڭ ديرەكتورى, جوعارى ساناتتى وفتالمولوگ-حيرۋرگ:
ەلىمىزدە مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى 2020 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ىسكە قوسىلادى. بۇل تۋرالى قر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ارنايى توقتالىپ, مەملەكەت تاراپىنان تەگىن مەديتسينالىق كومەكتىڭ كەپىلدىك بەرىلگەن كولەمى ساقتالاتىنىن, ونى قارجىلاندىرۋعا كەلەسى ءۇش جىل ىشىندە 2,8 ترلن استام تەڭگە باعىتتالاتىنىن ايتقان بولاتىن.
مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ قورى – تەگىن مەديتسينالىق كەپىلدەندىرىلگەن كومەك كولەمى (تمككك) جانە مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ ء(مامس) پاكەتتەرىنىڭ قارجىلىق وپەراتورى. قور حالىققا كورسەتىلەتىن مەديتسينالىق قىزمەتتەردى قر ۇكىمەتى بەكىتكەن ءتارتىپ بويىنشا ساتىپ الادى.
قازاق كوز اۋرۋلارى عزي نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى فيليالى 2010 جىلدان باستاپ, تەگىن مەديتسينالىق كەپىلدەندىرىلگەن كومەك كولەمىندە (تمككك) ەلوردامىز بەن سولتۇستىك ايماقتاردى جوعارى مامانداندىرىلعان وفتالمولوگيالىق كومەكپەن قامتاماسىز ەتەدى. بۇگىندە فيليالدا ەرەسەكتەر مەن بالالار اراسىنداعى ءتۇرلى كوز اۋرۋلارىن تەكسەرىپ-انىقتاۋدا جانە ەمدەۋدە الەمنىڭ جەتەكشى وندىرۋشىلەرىنىڭ زاماناۋي قۇرال-جابدىقتارى پايدالانىلادى. كوز دارىگەرلەرى (حيرۋرگتار) كۇردەلىلىگى جاعىنان سان ءتۇرلى مىڭداعان وپەراتسيالار جاسايدى.
مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى مەديتسينالىق كومەكتىڭ حالىققا قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرادى دەگەن سەنىمدەمىن. قانداي بولماسىن جوسپارلى مەديتسينالىق كومەك كەزەگى – بۇل الەمدىك قاراپايىم تاجىريبە. مۇنداي كەزەك ءبىز دە بار, مىسالى, ۆيترەورەتينالدى حيرۋرگيا كەزەگى. ءمامس اياسىندا قارجىلاندىرۋدىڭ كوبەيۋى مەديتسينالىق قىزمەت ساپاسىن ارتتىرىپ قانا قويماي, ۆيترەورەتينالدى حيرۋرگيا سەكىلدى قىمبات تۇراتىن جوعارى تەحنولوگيالىق مەديتسينالىق قىزمەتتەردىڭ كەڭىنەن ەنگىزىلۋىنە, قىمبات تۇراتىن دياگنوستيكالىق ەم-شارالاردىڭ قولجەتىمدى بولۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ ۇمىتتەنەمىز جانە سولاي بولاتىنىنا سەنەمىز.
ەلىمىز تۇرعىندارىنىڭ ءوز دەنساۋلىعىنا دەگەن كوزقاراسى وزگەرىپ, اقپارات الۋ دەڭگەيى ارتىپ كەلەدى. مەديتسينالىق ساقتاندىرۋ – بۇل العا قادام باسۋ.
